چرا رود چالوس گل آلود شد؟

رود چالوس در آستانه خشک شدن قرار دارد. خشک شدن رود چالوس در 400 سال گذشته بی سابقه بوده است. رود چالوس یکی از مهمترین رودهای شمالی ایران است. رود چالوس در استان مازندران واقع شده است. رود چالوس در حاشیه جاده چالوس قرار گرفته است.

به گزارش رکنا و به نقل از ایسنا، استان مازندران به واسطه  رودخانه هایی که دارد چه در پرورش آبزیان و چه در کشاورزی از اهمیت زیادی برخوردار است و در این میان چند رودخانه حفاظت شده از جمله رودخانه چالوس این اهمیت را چندبرابر می کند.

سرمنشاء رودخانه چالوس ارتفاعات کندوان و بالادست و بخشی از سرچشمه‌های اصلی رودخانه برار در منطقه دوآب و ارتفاعات کجور است و متاسفانه با وجود معادن و کارخانه‌های شن و ماسه و فعالیت‌های غیراستاندارد، این‌روزها گل‌آلود و کم حجم شده  و تغییر رنگ داده، این معضل زیست‌محیطی مشکلات و نارضایتی‌های بی‌شماری را در میان مردم، فعالان محیط ‌زیست و حتی برخی مسئولان در پی داشته است.

دلایل گل آلود شدن رود چالوس

حامد عبداللهی، مدیر مهندسی رودخانه و سواحل استان مازندران در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه کاهش بارندگی سال گذشته و امسال حجم آب رودخانه چالوس را ناخودآگاه کم کرده است، اظهار کرد: در گذشته برای آب کشاورزی زمین های نوشهر از چشمه گردوک استفاده می شد اما طی چند سال گذشته آب چشمه گردوک تنها برای آب آشامیدنی مردم نوشهر استفاده می شود و برای جبران کمبود آب کشاورزی با  انتقال  آب از چالوس  تا نیرنگ و آبندانک در نوشهر این مشکل برطرف شد که برای کشاورزی پایین دست استفاده می شود.

وی با بیان اینکه در حال حاضر آب رودخانه های نیرنگ، ماشلک و کرکرودسر در نوشهر نیز گل آلود است، افزود: این گل آلودگی ناشی از سرازیر شدن رسوبات از دریاچه رسوب گیر این کانال به سمت پایین است.

عبدالهی دلیل اصلی گل آلود بودن رودخانه چالوس را  فعالیت کارخانه های شن و ماسه در بالادست دانست و گفت:  کم آبی اخیر نیز که علت آن کاهش نزولات آسمانی مانند برف بوده است باعث شده تا رودخانه گل آلود دیده شود.

فعالیت واحدهای تولید شن و ماسه و معادن علت اصلی گل آلود شدن رود چالوس

اصغر مطهری، رئیس اداره حفاظت و محیط زیست چالوس نیز در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه رودخانه چالوس با سه منشاء آلودگی مواجه است، اظهار کرد: منشاء اولین گل آلودگی  فعالیت  واحدهای تولید شن و ماسه و معادن در منطقه مرزن آباد و پایین دست  می باشد  که ۷۰ درصد آلودگی را شامل می شود .

وی افزود: از دیگر علل الودگی رودخانه چالوس فعالیت های عمرانی حاشیه رودخانه و مسیر جاده کندوان مانند پیچ بری ها و ساخت و سازها است ومنشا بعدی وجود فاضلاب  رستوران ها در مسیر رودخانه و روستاها و شهر مرزن آباد و در پایین دست خود شهر چالوس است.

عدم مدیریت مناسب  گل ولای از مهم ترین دلایل تخلیه این رسوبات به رود چالوس است

رئیس اداره حفاظت و محیط زیست چالوس با بیان اینکه در کارخانه های شن و ماسه که فعال بوده سیستم کنترلی سنتی حوضچه ها به صورت ترسیب است که بعد از مدتی با گل و لای پر می شود، افزود: عدم مدیریت مناسب  گل ولای و عدم توانایی در این مدیریت از مهم ترین دلایل تخلیه این رسوبات به رودخانه چالوس بوده است.

مطهری تصریح کرد: در این مدت بارها با مدیران شن و ماسه جلسات  برگزار شد تا نسبت به رفع مشکل اقدام کنند و حتی برخی واحدها در چند نوبت تعطیل شد و مجاب شدند که سیستم کنترلی قوی تری رو ایجاد کنند و حوضچه ها را توسعه دهند تا از تخلیه رسوبات در رودخانه جلوگیری شود.

وی گفت: برای جلوگیری از انباشت این روسوبات در شهرک صنعتی مرزن آباد یک واحد صنعتی تولید سفال ایجاد شده  که بخش زیادی از این رسوبات به این کارخانه منتقل می شود و اینها تدابیری برای کاهش گل و لای است.

این مسئول در ادامه به یکی از دلایل کاهش آب رودخانه چالوس پرداخت و گفت: این رودخانه از جمله رودخانه های یخچالی است که با  برف و یخ ارتفاعات پرآب می شود و اگر سال پربارشی به لحاظ بارش برف باشد این رودخانه پربار است، اما متاسفانه در سال ۹۹ بارش برف آنچنانی نداشتیم و براین اساس آورده رودخانه به شدت کاهش یافت.

مطهری افزود: از سوی دیگر طرح های گسترش رودخانه  مثل طرح انحراف آب برای باغات حوزه نوشهر و نور اجرا و یا در دست اجرا است و با کاهش بارش برف و نزولات آسمانی  و برداشت در پایین دست  در برخی روزها شاهد کاهش شدید آب و حتی خشک شدن رودخانه مواجه می شویم.

وی تاکید کرد: اگر مصوبه ای برای برداشت آب وجود دارد باید بر اساس دبی سالیانه آب رودخانه باشد و بر این اساس باید برداشت سالیانه کاهش یابد و باید مدیریت رودخانه از سرمنشا تا زمانی که به دریا می ریزد صورت گیرد.

صادق رحمتی، مدیریت جمعیت حامیان محیط زیست  مازندران نیزبا بیان اینکه در گذشته قرار بود آب ۱۸ رودخانه از جمله  رودخانه های نمک آبرود، سردابرود وچالوس، کرکرودسر، ماشلک از برای ۲۲ هزار و ۸۰۰ هکتار  از زمین ها و باغات کشاورزی حوزه نور و آمل انتقال یابد، گفت: با توجه به اینکه زمین های کشاورزی آمل با مشکل انبوه پساب کاله و معادن درگیر است  قرار شد آب رودخانه چالوس به آمل انتقال یابد اما بالغ بر ۵ هزار میلیارد تومان هزینه دربر داشت و به همین دلیل جلوی کار گرفته شد.

وی در پایان تصریح کرد: با توجه به کاهش بارندگی خواه ناخواه آب رودخانه کاهش پیدا کرد و با انتقال ۸۰ درصدی که به نوشهر صورت می گیرد آب رودخانه چالوس به شدت کاهش یافته است و ازآنجایی که بستر رودخانه قهوه ای و رسی است تیرگی بستر رودخانه بیشتر خود را نشان می دهد.