نماز شب اول قبر یا لیله الدفن و ثواب و روش های خواندن آن

نماز شب اول قبر یا نماز وحشت در شب اول دفن برای کسی که فوت شده است میخوانند. بخاطر اینکه این نماز پس از دفن کردن مرحوم و در اولین شب خوانده میشود به نماز لیله الدفن نیز مشهور است. خواندن این نماز به نیت هدیه به فردی که به تازگی از دنیا رفته، علاوه بر اینکه ثواب بسیاری برای خود فرد دارد، از عذاب و فشار مرحوم میکاهد و تاثیر بسزایی در راحتی آن در قبر و آخرت دارد. با ما همراه باشید تا با انواع روش های خواندن نماز شب اول قبر و آثار و برکات آن آشنا شوید.

چه زمانی نماز شب اول قبر یا لیله الدفن را بخوانیم؟

نماز شب اول قبر در اولین شبی که مرحوم را دفن می‌کنند خوانده می‌شود. و زمان آن از اول شب تا قبل از نماز صبح میباشد. البته بهتر است که این نماز در اول شب یعنی پس از خواندن نماز عشاء خوانده شود.

نحوه خواندن نماز شب اول قبر چگونه است؟

نماز شب اول قبر را به سه روش متختلف میتوان خواند که در ذیل به آن اشاره میکنیم.

روش اول خواندن نماز شب اول قبر

در این روش پس از نیت و تکبیره الاحرام، دو رکعت نماز به مانند نماز صبح میخوانیم با این تفاوت که در رکعت اول پس از خواندن سوره حمد، آیت الکرسی خوانده میشود( بعضی از علما خواندن آیت الکرسی را تا هو العلی العظیم صحیح دانسته اند) سپس پس از رفتن به رکوع و دو سجده، در رکعت دوم پس از خواندن سوره حمد، ده مرتبه سوره قدر خوانده میشود و ادامه نماز تا تشهد و سلام. در نهایت پس از اتمام نماز گفته شود: « اللهم صل علی محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الی قبر فلان ابن فلان» و به جای کلمه فلان، نام میت و در فلان دوم پدرش گفته شود.

به مثال: حسین بن سجاد و یا فاطمه بنت احمد

روش دوم خواندن نماز شب اول قبر

در روش دوم، در رکعت اول، پس از قرائت سوره حمد، دو مرتبه سوره توحید میخوانیم و در رکعت دوم نیز پس از قرائت سوره حمد و ده بار سوره تکاثر را میخوانیم. در نهایت پس از اتمام نماز میگوییم: « اللهم صل علی محمد و آل محمد و ابعث ثوابها الی قبر فلان ابن فلان» و به جای کلمه فلان، نام میت و در فلان دوم پدرش میگوییم.

روش سوم کیفیت نماز شب اول قبر

در روش سوم خواندن نماز لیله الدفن، در رکعت اول، پس از قرائت سوره حمد، دو بار سوره توحید و یک مرتبه آیه الکرسی را میخوانیم و سپس در رکعت دوم،‌ پس از خواندن سوره حمد، ده بار سوره تکاثر خوانده میشود و در نهایت ثواب آن را هدیه به مرحوم مدنظر میکنیم.

اهمیت نماز شب اول قبر از دیدگاه پیامبر اسلام

پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله) درباره ثواب خواندن نماز لیله الدفن فرموده اند: بر میت ساعتی سخت تر از شب اول قبر نمیگذرد. پس بر اموات خود رحم کنید و برایشان صدقه بدهید و اگر نتوانستید، دو رکعت نماز برای فرد درگذشته بخوانید. پس همان لحظه حق تعالی هزار فرشته به سوی قبر او می‌فرستد که با هر فرشته جامه ‌ای و حلّه ‌ای است، و تنگی قبر او را تا روز نفخ صور وسعت می‌دهد و به نمازگزار به عدد آنچه آفتاب بر آن طلوع می‌کند، حسنه عطا می‌کند و او را چهل درجه بالا می‌برد.»

نام‎ های نماز شب اول قبر

این نماز به نام های زیادی معروف است. یکی از این نام ها نماز هدیه یا صلاه الهدیه است زیرا ثواب این نماز را هدیه به فرد درگذشته میکنیم. نام دیگر آن، نماز شب دفن یا نماز لیله الدفن میباشد، زیرا در شبی خوانده میشود فرد متوفی دفن شده است. از نام های معروف و مرسوم دیگر نیز، نماز وحشت است و به این علت بدین نام گفته میشود زیرا در اولین شب قبر، متوفی هنوز با عالم قبر انس ندارد و در خود احساس ترس و وحشت میکند و این نماز برای آن است که ترس و وحشت را از متوفی دور کند.

احکام نماز لیله الدفن

این نماز را نمیتوان بصورت جماعت خواند و باید فردی خوانده شود.

اگر تدفین متوفی بنابه دلایلی عقب بیفتد( مثلا به شهری دیگر ببرند و …) نماز را باید شب دفن متوفی خواند.

نظر مراجع در مورد اینکه آیا یک نفر میتواند چند بار نماز شب دفن را برای متوفی بخواند متفاوت است .برخی مراجع از باب مستحب بودن نماز، مجاز میدانند و برخی مراجع مانند آیت الله سیستانی نظر مخالف دارند.

اجیر کردن فردی برا خواندن نماز هدیه و همچنین اجرت گرفتن بابت خواندن آن مانعی ندارد. البته احتیاط آن است که مبلغ به عنوان بحشش و احسان به فرد نمازگزار داده شود و نمازگزار هم نماز را بدون در نظر گرفتن وجه مالی بخواند.

اعمال دیگری که میتوان برای میت انجام داد

تاکید بسیاری بر خواندن نماز لیله‌الدفن شده و مطمئناٌ این نماز تاثیر بسیار زیادی بر کاهش فشار قبر و خوشحالی میت خواهد داشت . اما اگر بخواهید اعمال دیگری را نیز میتوانید انجام دهید تا متوفی آسوده تر باشد.

برای متوفی صدقه بدهید.

برای او قرآن بخوانید.

در حق او دعا کنید.

در شب اول به ۴۰ نفر مستمند طعام دهید.

قبل از غروب آفتاب زیارت عاشورا بخوانید و ثوابش را به میت هدیه کنید.

سوره ملک جزو سوره هایی میباشد که خواندن آن بر میت بسیار سفارش شده، سعی کنید در حق متوفی بخوانید.