با خانواده بزرگ و پرجمعیت ویتامین «ب» آشنا شوید
سلامت رکنا : ویتامین «ب» در سلامت و زیبایی شما به ویژه خانم ها بسیار موثر است.
نا و توان ندارید؟ همیشه خسته و بی‌انرژی هستید؟ لب‌هایتان پوسته پوسته شده؟ گوشه لب‌تان همیشه زخم است و خوب هم نمی‌شود؟ موهایتان شکننده است؟ می‌ریزد؟سرتان همیشه می‌خارد؟ اعصاب ندارید؟ ناخن‌هایتان زود می‌شکند، دیر بلند می‌شود و نازک است؟ چشم‌هایتان سو ندارد؟ سوخت‌وساز بدن‌تان نرمال نیست؟ کلا حال‌تان خوب نیست؟ دل‌تان می‌خواهد یک گوشه ولو شوید و روزگار را همین شکلی بگذرانید؟ تا حالا به کمبود ویتامین فکر کرده‌اید؟ شاید باورتان نشود اما تمام این مشکلات زیر سر یک خانواده پر قدرت است.
به گزارش رکنا ، خانواده‌ای که بیشتر حال خوش بدن را دستش گرفته و اگر یکی از آن‌ها نباشد یک جای بدن هم می‌لنگد. ویتامین «ب»ها را می‌شناسید؟ خانواده پرجمعیت و مهمی که بود‌ن‌شان نعمت است و نبودشان هزار و یک داستان درست می‌کند. اگر همه این مشکلات یا حتی یکی از این مشکلات را تجربه می‌کنید، حتما این مطلب را بخوانید.
این مطلب با نظر کارشناسی دکتر حسین مقدسی هماتولوژیست، نوشته شده است. در این مطلب رایج‌ترین و معروف‌ترین ویتامین‌های خانواده «ب» را معرفی می‌کنیم و این‌که در چه آزمایشی و چگونه می‌توان تشخیص داد که بدن بدون ویتامین مانده است.
ویتامین ب 12
قبل از هرچیز بهتر است وظایف عضو ارشد این خانواده را بشناسید. ویتامین ب 12 یا کولامین تنظیم عملکرد دستگاه عصبی کل بدن را در دست دارد. ویتامین ب 12 یک ویتامین حساس و خیلی مهم برای بدن است. این ویتامین در تولید یاخته‌ها نقش مهمی دارد و وظیفه آن شرکت در همانندسازی ژن‌های هسته سلول است.
این ویتامین همچنین باعث تکثیر سلول‌ها در بافت عصبی و دستگاه گوارش و مغز استخوان می‌شود. این ویتامین در تشکیل و رشد گلبول‌های قرمز خون موثر است. ب 12 در تولید سلول‌های قرمز خون نقش مهمی دارد و برای ساخت و تثبیتDNA کمک‌کننده است. تولید سلول‌های قرمز خون در صورت کمبود ویتامین ب 12 کم می‌شود. کم‌خونی هم زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های قرمز خون کم می‌شوند.
علائم کمبود ویتامین ب 12
نبود این ویتامین در بدن باعث بروز کم‌خونی و کنفوزیون _ نوعی گیجی و کاهش هوشیاری_ در افراد سالمند می‌شود. افسردگی، مشکلات روانی مثل زوال عقل و پارانویا از کمبود ویتامین ب 12 است. نبود این ویتامین ممکن است بروز خستگی شدید، سوزن سوزن شدن دست‌وپاها، ضعف و لاغری شود. دوبینی، اضطراب، کاهش کیفیت پوست، مشکلات حافظه، ناباروری و سقط جنین و... از علائم کمبود ویتامین ب 12 در بدن است.
ویتامین ب 6
ویتامین ب 6 به ویتامین خوش‌خلقی و مهربانی معروف است. این ویتامین روی عملکرد مغز و روی ناقل‌های عصبی دوپامین و سروتونین تاثیر می‌گذارد. این دو ناقل عصبی هم نقش مهمی در خلق‌وخو و اخلاق خوش ما دارند. ویتامین ب6 به غیر از اخلاق‌خوش حواسش به اکسیژن‌رسانی به مغز هم هست. سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. این ویتامین مهم یا همان پیریدوکسین به بدن کمک می‌کند تا غذا را به انرژی تبدیل کند. ب 6 به بدن کمک می‌کند تا در مقابله با عفونت‌ها پیروز شود. این ویتامین در دوران بارداری نقش مهمی در رشد مغز نوزاد ایفا می‌کند.
علائم کمبود ویتامین ب6
افسردگی، بی‌خوابی، نگرانی و دلواپسی، نارسایی قلبی، پرکاری تیروئید، عدم تمرکز، ضعف قدرت دفاعی بدن، دل درد در کودکان، کم‌خونی سیدروبلاستیک، پرخاشگری و آشفتگی از نشانه‌های کمبود ویتامین ب6 در بدن است.
نبود ویتامین ب 6 همچنین باعث ترک‌خوردگی و زخم در امتداد لب‌ها می‌شود. حالت تهوع، درماتیت و حساسیت پوستی و عفونت بدن هم از دیگر نشانه‌های کمبود این ویتامین بسیار مهم از خانواده «ب» است.
ویتامین ب 1
ویتامین ب1 یا تیامین یکی دیگر از ویتامین‌های خانواده «ب» است که نقش مهمی در سلامتی بدن دارد. این ویتامین نقش مهمی در تولید انرژی ناشی از مصرف غذاها دارد به همین دلیل به تنفس سلول‌ها کمک می‌کند. یکی از مهم‌ترین خواص این ویتامین نقش ضداسترسی آن است. تیامین باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و به بدن در مقابله با استرس کمک می‌کند.
ویتامین ب 1 به افزایش توانایی مغز و البته عملکرد صحیح قلب هم کمک زیادی می‌کند. تیامین در انتقال پیام‌های عصبی نقش مهمی دارد. ما به‌طور کلی برای انجام هر حرکتی یا درک حواس از محیط به پیام‌های عصبی از مغز به اعصاب بدن و برعکس نیاز داریم، تیامین نقش مهمی در این انتقال پیام ایفا می‌کند.
علائم نبود ویتامین ب 1 در بدن
نبود ویتامین ب 1 اولین تاثیر را روی فعالیت مغز و اعصاب می‌گذارد. کمبود این ویتامین با بی‌اشتهایی، یبوست و سوء‌هاضمه همراه است. اضطراب، بالا رفتن ضربان قلب و سرعت نبض از دیگر عوارض نبود ویتامین ب 1 در بدن است. در مراحل شدید کمبود این ویتامین، فلج، بی‌حسی پوست و بیماری بری‌بری دیده می‌شود که با اختلالات عصبی همراه است.
ویتامین ب3
ویتامین ب3 یا نیاسین نقش مهمی در سلامت پوست ،روان و گوارش هر فرد دارد. نیاسین ترکیب دو ماده شیمیایی اسید نیکوتینیک و نیکوتین آمید است. بدن این مواد شیمیایی را برای تولید دو ماده شیمیایی اضافی NADو NADP تجزیه می‌کند. این دو ماده در انواع واکنش‌های شیمیایی بدن نقش دارند و از متابولیسم سلولی حمایت می‌کنند. این ویتامین حلال در آب است، یعنی بدن نمی‌تواند آن را ذخیره و تولید کند.
علایم کمبود ویتامین ب 3
کمبود شدید ویتامین ب 3 باعث می‌شود فرد به بیماری پلاگر مبتلا شود. پلاگر بر پوست، سیستم عصبی، سیستم گوارش و غشاهای مخاطی مثل چشم و بینی تاثیر می‌گذارد. درد و سوزش گلو، سینه یا معده از دیگر علائم این بیماری است.تغییرات در شخصیت روان مثل از دست دادن ارتباط با واقعیت یا روان‌پریشی، مشکلات حافظه، افسردگی و پارانویا هم از علائم این بیماری مرموز است. به غیر از بیماری پلاگر کمبود ویتامین ب 3 می‌تواند باعث خستگی، سردرد، سرگیجه،گردش خون ضعیف و تغییر در تفکر یا ناتوانی در تمرکز شود.
ویتامین ب 2
ویتامین ب 2 یکی دیگر از اعضای خانواده پرتعداد و البته مهم «ب» است. ویتامین ب 2 یا ربیوفلاوین نقش مهمی در سلامت ارگان‌های بدن و البته غده تیروئید دارد. ریبوفلاوین به رشد اندام‌هایی مثل پوست، چشم‌ها، سیستم ایمنی، سیستم عصبی و اندام‌های رابط کمک می‌کند و نقش مهمی هم در سوخت‌وساز بدن و تولید انرژی دارد.
تقویت و حفظ سلامت پوست، ناخن و مو از خواص ویتامین ب 2 است. حفظ سلامت قرنیه و تقویت بینایی از دیگر خواص مهم این ویتامین است. ریبوفلاوین در دوران بارداری به سلامت جنین کمک زیادی می‌کند. کمبود این ویتامین در زنان باردار باعث عارضه شکاف لب و بروز بعضی نقایص مادرزادی قلب در جنین می‌شود.
نشانه‌های نبود ویتامین ب 2 در بدن
نبود این ویتامین می‌تواند باعث بی‌اشتهایی یا حتی پرخوری بیش از حد شود. دردوسوزش لب‌ها، زخم گوشه لب‌ها، قرمز و متورم شدن زبان می‌تواند از نشانه‌های کمبود این ویتامین باشد. کم‌خونی شدید، سردردهای میگرنی و حتی آب مروارید در سنین بالا از دیگر نشانه‌های کمبود ریبوفلاوین در بدن است.
ویتامین ب 5
ویتامین ب 5 به شکل کوانزیم در سلول‌های زنده پیدا می‌شود. این ویتامین کربوهیدرات را به گلوکز تبدیل می‌کند که سوخت رایج بدن برای تولید انرژی محسوب می‌شود.ویتامین ب5 از جمله ویتامین‌هایی است که برای تولید گلبول‌های قرمز ضروری است و به بدن کمک می‌کند که غذای مصرفی را به انرژی تبدیل کند. ویتامین ب 5 نقش مهمی در جلوگیری از افسردگی دارد.
این ویتامین به تولید ویتامین D کمک زیادی می‌کند.این ویتامین به تولید هورمون‌های مربوط به استرس و هورمون‌های جنسی در غدد فوق کلیه کمک می‌کند. ویتامین ب5 درکنترل استرس ناشی از سردردهای میگرنی، فشارهای روانی و سندرم خستگی مزمن نقش مهمی دارد.
ویتامین ب 7
بیوتین یا ویتامین ب 7 یک ترکیب محلول در آب است و یکی از ویتامین‌های ب کمپلکس شناخته می‌شود. این ویتامین در متابولیسم چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و تولید انرژی بدن تاثیر زیادی دارد. ویتامین ب 7 به‌طور مشخص به بهبود و رشد مو و ناخن کمک زیادی می‌کند. بیوتین باعث می‌شود بدن کراتین بیشتری تولید کند. کراتین پروتئینی است که در رشد مو، ناخن و بهبود پوست نقش دارد.
از نشانه‌های متداول کمبود بیوتین می‌توان به نازک شدن موها، علائم عصبی مثل افسردگی و بی‌حالی، حلقه قرمز رنگ و پوسته‌ای دور چشم‌ها، بینی و دهان و حس خارش در بازوها و پاها اشاره کرد. کمبود این ویتامین در زنان باردار می‌تواند باعث رشد غیرطبیعی جنین شود.
مطالعات نشان می‌دهد که مصرف بیوتین به همراه کروم قندخون بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 را کاهش می‌دهد، استفاده از بیوتین مقاومت به انسولین در این بیماران را هم کم می‌کند. بیوتین همچنین به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند، متابولیسم بدن را افزایش می‌دهد و در حفظ سلامت بافت عضله، مغز استخوان و سیستم عصبی تاثیر خیلی زیادی دارد.
با چه آزمایشی می‌توان به کمبود ویتامین پی برد؟
دکتر حسین مقدسی هماتولوژیست معتقد است آزمایش ویژه و خاصی برای شناسایی کمبود این ویتامین‌ها در بدن وجود ندارد. او به همشهری تندرستی می‌گوید: «آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی عموما ویتامین ب 12 را اندازه‌گیری می‌کنند. اسم خاصی هم ندارد و به اسم آزمایش ب 12 معروف است. کمبود ویتامین ب 12 یکی از دلایل اصلی کم‌خونی است.
در کنار این آزمایش کم‌خونی را هم انجام می‌دهند. آزمایش ب 9 یا اسید فولیک را با هم و در یک نسخه انجام می‌دهند. این آزمایش به صورت روتین در همه آزمایشگاه‌های تشخیص طبی با یک آزمایش خون ساده انجام می‌شود. این دو ویتامین مهم منبع حیوانی دارند و در غذاهای گیاهی پیدا نمی‌شوند.
به همین دلیل بیشتر کسانی که گیاهخوار مطلق‌اند دچار کمبود این دو ویتامین و درواقع کم‌خونی می‌شوند. پزشک متخصص برای تشخیص این نوع کم‌خونی هم دستور سنجش ویتامین ب 12 و ویتامین ب 9 را می‌دهد. بقیه ویتامین‌ها با عوارض و نشانه‌هایی که روی بدن دارند، شناخته می‌شوند و آزمایش تشخیص طبی خاصی ندارند.»
ویتامین ب 9
ویتامین ب 9 یا اسید فولیک یکی از مهم‌ترین اعضای این خانواده پرجمعیت است. دریافت اسید فولیک برای زنان باردار از نان شب واجب‌تر است. پیشگیری از نقایص مادرزادی جنین، کاهش خطر حملات قلبی، درمان کم‌خونی، کاهش کروموزم‌های غیرطبیعی اسپرم وکاهش افسردگی از وظایف ویتامین ب 9 در دوران بارداری یک زن است. اسید فولیک از سقط خود به خودی جنین جلوگیری می‌کند.
این ویتامین یک ماده مغذی برای پیشگیری از کم‌خونی در دوران بارداری است. فولیک اسید می‌تواند خطر دردهای زودرس زایمان و پره‌اکلامپسی یا فشار خون بارداری را کاهش دهد.اسید فولیک هم در آب حلال است و از طریق ادرار خارج می‌شود. این ویتامین در بهبود خلق و خو اشتها نقش مهمی دارد. اسید فولیک با جلوگیری از افزایش تشکیلی هموسیستین در بدن مانع از انتقال خون و دیگر مواد مغذی به مغز می‌شود و افزایش هموسیستین در ترشح هورمون سروتونین باعث حال خوب بدن می‌شود. همچنین این ویتامین همه کاره جلوی بیماری‌های قلبی و سکته را می‌گیرد.
ویتامین زنانه
اسید فولیک بیشتر یک ویتامین مخصوص زنان است. یکی از فواید این ویتامین این است که از ابتلا به سرطان سینه در زنان جلوگیری می‌کند. دانشمندان معتقدند جذب فولات اندک باعث افزایش سرطان سینه در زنان می‌شود. همچنین جذب کافی فولات به مقابله با سرطان معده، لوزالمعده، روده و سرطان‌های مربوط به گردن کمک می‌کند.
نشانه‌های کمبود ویتامین ب 9
کمبود این ویتامین مهم باعث مسائل زیادی می‌شود. مثلا رشد ناقص، التهاب زبان، بدخلقی، از دست دادن اشتها، اسهال و کم‌خونی به شدت در نبود این ویتامین دیده می‌شود. فولیک اسید نقش مهمی در ساخت گلبول قرمز دارد، نبود آن باعث می‌شود اکسیژن کافی به سلول‌ها نرسد و بدن دچار کم‌خونی و خستگی و کسالت همیشگی شود. کم‌خونی ناشی از کمبود اسید فولیک در بارداری خطر ابتلا به نواقص تولد در کودک به‌ویژه نقص نخاعی را افزایش می‌دهد.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.
ارسال نظر