کشف سیارکی با منشا ماه!

به گزارش رکنا، مطالعات نشان می‌دهند که این سیارک ممکن است هزاران سال پیش در اثر برخورد بزرگی از سطح ماه جدا شده و به فضا پرتاب شده باشد. مدار آن نیز شباهت زیادی به مدار زمین دارد و ترکیب آن بیشتر به سنگ‌های ماه می‌ماند. این کشف فرصتی منحصربه‌فرد برای بررسی تاریخچه ماه و مطالعه سیارک‌ها به دانشمندان ارائه کرده است.

شواهد منشأ قمری سیارک ۲۰۲۴ PT۵

این سیارک کوچک که سال گذشته به‌عنوان "ماه موقت" توجه جهانیان را جلب کرد، برای اولین بار توسط یک تلسکوپ تحت حمایت ناسا در آفریقای جنوبی مشاهده شد. قطر این سیارک حدود ۱۰ متر است و خطری برای زمین ندارد. اما مدار آن به دور خورشید شباهت زیادی به مدار زمین دارد که نشان می‌دهد احتمالاً از نزدیکی زمین سرچشمه گرفته است.

محققان بر اساس مطالعه‌ای که در ژانویه ۲۰۲۵ در مجله Astrophysical Journal Letters منتشر شد، به شواهدی دست یافتند که نشان می‌دهند ۲۰۲۴ PT۵ احتمالاً منشأ قمری دارد. این سیارک از سنگ‌هایی تشکیل شده که پس از برخورد با سطح ماه به فضا پرتاب شده‌اند.

بررسی ترکیب سیارک

تدی کارتا، ستاره‌شناس رصدخانه لاول و نویسنده اصلی این تحقیق، توضیح داد که وقتی دریافتند این سیارک سرشار از مواد معدنی سیلیکاتی است، که مشابه سنگ‌های ماه هستند و در سایر سیارک‌ها یافت نمی‌شوند، شواهد قطعی به‌دست آمد. به گفته وی، این سیارک احتمالاً تنها چند هزار سال است که در فضا بوده است، زیرا علائم فرسایش فضایی که معمولاً باعث قرمزی طیف سیارک‌ها می‌شود، در آن مشاهده نمی‌شود.

این سیارک برای اولین بار در ۷ آگوست ۲۰۲۴ توسط تلسکوپ سیستم هشدار اولیه برخورد سیارکی (ATLAS) مشاهده شد. تیم کارتا با استفاده از داده‌های تلسکوپ لاول و تلسکوپ مادون قرمز ناسا در هاوایی، طیف نوری منعکس‌شده از سطح سیارک را بررسی کردند که نشان داد ترکیب نوری آن شبیه به سنگ‌های ماه است.

رد احتمال زباله فضایی بودن سیارک

بررسی حرکت سیارک نشان داد که احتمالاً ۲۰۲۴ PT۵ زباله فضایی نیست. زباله‌های فضایی معمولاً تحت تأثیر تابش خورشیدی جابه‌جا می‌شوند، اما این سیارک به دلیل چگالی بالا و ویژگی‌های طبیعی خود، اثری از این جابه‌جایی ندارد.

اسکار فوئنتس-مونوز، محقق مرکز مطالعات اجرام نزدیک به زمین ناسا، بیان کرد که تفاوت‌های عمده‌ای در نحوه حرکت اجرام طبیعی و زباله‌های فضایی وجود دارد. این سیارک، به دلیل چگالی بالا، مشابه اجرام طبیعی عمل کرده و اثر کمی از تابش خورشیدی دریافت می‌کند.

مقایسه با دیگر سیارک‌های قمری

کشف سیارک ۲۰۲۴ PT۵ تعداد سیارک‌های احتمالی با منشأ قمری را دو برابر کرده است. پیش از این، سیارک ۴۶۹۲۱۹ Kamo’oalewa در سال ۲۰۱۶ کشف شد که مدار آن نیز مشابه مدار زمین بود و احتمالاً از سطح ماه جدا شده بود.

با پیشرفت تکنولوژی و حساسیت بیشتر تلسکوپ‌ها، احتمال کشف سیارک‌های بیشتر با منشأ قمری افزایش یافته است. این سیارک‌ها می‌توانند فرصتی منحصر به‌فرد برای مطالعه تاریخچه ماه و فرآیندهای تشکیل دهانه‌های آن فراهم کنند.

تدی کارتا در پایان افزود: «این کشف داستانی از ماه است که توسط دانشمندان سیارک‌ها روایت می‌شود. ما با هدف مطالعه یک سیارک شروع کردیم، اما در نهایت به سؤالات جدیدی درباره منشأ آن رسیدیم.»