سریال های ماه رمضان و سیدی که مردم دوستش دارند

به فاصله اندکی بعد از اذان مغرب به افق تهران، شبکه 3 سیما با سریال «رهایم نکن» اولین مجموعه داستانی ویژه ماه رمضان را روی آنتن می‌فرستد. «رهایم نکن» در روزهای اخیر سوژه و دستمایه شوخی‌های مردمی در فضای شبکه‌های اجتماعی شده است. علت اصلی این شوخی‌ها هم به حضور «امین تارخ» بازیگر Actor توانمند سینما Cinema و تلویزیون در این سریال باز می‌گردد.

از جراحت تا رهایم نکن حرف مرد یکی است

محمد مهدی عسگرپور در ماه رمضان سال 89، یعنی حدود 9 سال پیش سریال«جراحت» را به نویسندگی سعید نعمت الله برای شبکه 3 سیما ساخت. در این سریال امین تارخ نقش اول مرد را بازی می‌کرد. این سریال تم خانوادگی داشت و به مشکلات زندگی دو برادر می‌پرداخت. گریم امین تارخ در این سریال بعد از 9 سال با دستکاری بسیار کمی در سریال جدید عسگرپور استفاده شد. خبرگزاری جمهوری اسلامی در زمان پخش «جراحت» نظر چند منتقد فیلم را درباره این سریال جویا شد. نظرات آنها درباره اینکه «جراحت» مناسب ماه رمضان نیست و در آن جایگاه بزرگ‌ترهای خانواده به خوبی نشان داده نشده، جالب توجه است. این اتفاق باز هم در سریالی که عسگرپور ساخته، تکرار شده است.

«رهایم نکن» سریالی است که در ماه رمضان پخش می‌شود ولی سریالی مناسبتی ماه رمضان نیست و کارکرد مناسب این ماه را ندارد.

امین تارخ که بیش از دو سال بود در تلویزیون سریالی نداشت، با «رهایم نکن» به تلویزیون بازگشته است. وی که سابقه طولانی ایفای نقش در سریال‌های مناسبتی دارد، در مصاحبه با ایسنا، از حضورش در رهایم نکن دفاع می‌کند و درباره اینکه چرا در سریال‌های ماه رمضانی بیشتر دیده می‌شود، می‌گوید: من کارم بازیگری است چه ایام رمضان باشد، چه عید و چه مناسبت‌های دیگر. حال اگر به شکل تصادفی چندین کار رمضانی داشته‌ام به این دلیل بوده است که تلویزیون کارهای ماه رمضان را جدی‌تر می‌گیرد. تلویزیون اصولاً در این مناسبت بودجه بیشتری قائل می‌شود و سوژه‌های قابل طرح را انتخاب می‌کند و اصولاً ریسک بیشتری می‌کند، به عنوان مثال در سریال «اغما» خیلی بحث بود که اساساً قضیه شیطان Evil و ابلیس مطرح شود و بالاخره این ریسک را کردند و مطرح کردند و در ماه مبارک می‌توانستند این کار را بکنند یا کار «جراحت» که یک فردی فرد دیگر را دوست دارد و پیش از محرمیت با مشکلاتی مواجه می‌شوند که این مسئله مطرح شد و هیچ اتفاق بدی هم نیفتاد.

بچه مهندس، فقط عنوانش طنز است

بعد از پایان سریال «رهایم نکن» در شبکه 3، پخش سریال مناسبتی شبکه 2 شروع می‌شود. بچه مهندس، به کارگردانی علی غفاری، داستانش از دهه 60 آغاز و به دهه 90 ختم می‌شود. وقتی سریال پدر به طور ناگهانی از جدول پخش شبکه 2 حذف شد و «بچه مهندس» به جای آن نشست، این گونه عنوان شد که بچه مهندس سریال طنز است!

از نام سریال هم که یکی از تکیه‌کلام‌های مردمی است، این گونه برمی‌آمد که قرار است در شب‌های ماه رمضان، شبکه 2 سیما یک سریال طنز داشته باشد، ولی در عمل سریال بچه مهندس یک درام اجتماعی و حتی تلخ از آب درآمده است، به طوری که بازی بهناز جعفری در نقش مدیر یک یتیم‌خانه از نظر اعمال خشونت و بدرفتاری با بچه‌های یتیم بی‌شباهت با رفتار تناردیه‌ها با کوزت در رمان بینوایان نیست.

حضور برزو ارجمند در این سریال و همچنین ایفای نقش وی در نقش اول سریال «سر دلبران» که در هر دو نیز کاراکتر مثبت، رزمنده شهید و روحانی مردمی را ایفا می‌کند در نوع خود جالب است. یکی از ایراداتی که به سریال «بچه مهندس» وارد شده بازی‌های ضعیف مجموعه بازیگران این سریال است.

سردلبران و سیدی که مردم دوستش دارند

«سردلبران» آخرین سریال مناسبتی این شب‌های تلویزیون است؛ سریالی به کارگردانی محمدحسین لطیفی که بیشتر مراحل فیلمبرداری آن در یزد انجام شده است. داستان سریال نیز به حضور روحانیت در بطن جامعه می‌پردازد.

برزو ارجمند در سریال پرده نشین نقشی را بازی می‌کند که شباهت زیادی به حضور وی در فیلم «معراجی ها» دارد؛ روحانی جوان، شوخ طبع، خدا ترس و مردمی که سعی می‌کند با همه اقشار مردم رابطه خوبی برقرار و گره از کار آنها باز کند.

پیش از این نیز یک بار تلویزیون در سریال «پرده‌نشین» به زندگی روحانیت نزدیک شده بود که با استقبال خوبی روبه‌رو شد. بازی درخشان فرهاد آئیش در سریال «پرده نشین» باعث شد که با وجود گذشت چند سال از پخش این سریال، این بازیگر در جشنواره «جام جم» جایزه بگیرد.

پایتخت4 همچنان پربیننده

در کنار سریال‌های تازه، شبکه‌های یک، 5 و نسیم اقدام به پخش سریال‌های طنز قدیمی کرده‌اند. شبکه یک مجموعه «پایتخت4» را که در سال 94 پخش کرده بود بار دیگر برای ماه رمضان انتخاب کرده است. ماجراهای خانواده معمولی که نوروز امسال از ترکیه و سوریه سر درآورده بودند، یک بار دیگر به تلویزیون آمدند.

پایتخت 4، این روزها یکی از پربیننده‌ترین مجموعه‌های ماه رمضان تلویزیون شده است. اینکه مجموعه‌های ماه رمضان امسال هیچ کدام فضای طنز ندارند و حتی سریالی مانند «رهایم نکن» با مراسم ختم و مرگ شروع شده و فضای غمباری را تا امروز القا کرده، باعث شده تا «پایتخت» بیش از پیش دیده شود. برخی از نقدهای منتشر شده بر سریال‌های ماه رمضانی نبود سریال طنز را یکی از ضعف‌های سریال‌سازی برای ماه رمضان امسال عنوان کرده‌اند. جبار آذین منتقد پیشکسوت به ایسنا می‌گوید: «تولید برنامه‌های غم‌انگیز می‌تواند یکی از دلایل اصلی کاهش مخاطبان تلویزیون باشد. تجربه نشان داده که تولید هر چه بیشتر برنامه‌های اندوهگین باعث می‌شود تا گرایش مردم به سمت برنامه‌های شبکه‌های ماهواره‌ای افزایش پیدا کند.»

این منتقد می‌افزاید: «سال‌ها پیش در ماه مبارک رمضان برنامه‌هایی با ساختار و مضامین طنز تولید و پخش می‌شد که اتفاقاً در جذب مخاطب نیز بسیار موفق بودند. اما الان چند سالی است که جای این دست از برنامه‌ها در تلویزیون خالی است و جای آنها را برنامه‌هایی پُر کرده است که حتی اگر ساختار غم‌انگیزی نداشته باشند، اما درونمایه آنها به نوعی با غم و اندوه گره خورده است.»

تلویزیون سابقه خوبی از پخش مجموعه‌های طنز در ماه رمضان دارد و مشخص نیست چرا در سال‌های اخیر این تجربه موفق را کمتر تکرار می‌کند.