ساندویچ پانل و حفاظت در برابر آتش و حریق: ایمنی و مقاومت حرارتی

زمانی که یک ساختمان با عوامل آسیب‌زا از جمله حریق مواجه می‌شود دیوار و سقف اولین و اصلی‌ترین بخش‌‌هایی هستند که تحت تاثیر قرار می‌گیرند. از همین رو اگر این بخش‌ها از جنس ساندویچ پانل باشند مقاومت سازه در برابر حوادث چندین برابر بیشتر می‌شود.

از بین همه خطراتی که ساختمان‌ها و ایستایی آنها را تهدید می‌کنند افزایش شدید دمای ناشی از آتش‌سوزی از بقیه جدی‌تر است و تلفات و خسارات بیشتری به جای می‌گذارد. اگر حادثه کنترل نشود و دما بیش از حد افزایش یابد اجزای فلزی اسکلت پایداری خود را از دست می‌دهند.

ساندویچ پانل ضد حریق چیست؟

ساندویچ پانل نسوز یا اصطلاحا ضدحریق یکی از انواع پنل‌های ساندویچی است که نسبت به سایر مصالح ساختمانی مقاومت و ایستادگی بیشتری در برابر آتش و حرارت شدید ناشی از آتش‌سوزی دارد و بنابراین توان لازم را به منظور ارتقای ایمنی سازه‌ها دارد. کاربرد اصلی این متریال در دو حالت است:

• ساختمان‌هایی که کاربری خاص آنها باعث می‌شود خطر بروز حریق در آنها جدی باشد. از جمله چنین کاربری‌هایی می‌توان به کارخانه‌های تولید مواد شیمیایی و انبارهای کالاهای اشتعال‌پذیر اشاره کرد.
• پروژه‌هایی که در نواحی بسیار گرم قرار دارند و گرمای شدید و خشکی هوا زمینه ایجاد آتش را فراهم می‌کند. همچنین در ساختمان‌هایی که در نواحی جنگلی قرار دارند همواره باید احتمال بروز آتش‌سوزی را جدی گرفت.

انواع ساندویچ پانل دیواری و سقفی مقاوم در برابر آتش

از انواع گوناگونی از ساندویچ پانل دیواری و سقفی می‌توان در پروژه‌هایی که یکی از اولویت‌های اصلی کارفرمایان آنها مقاوم‌سازی ساختمان در برابر آتش است بهره گرفت. تمام پنل‌ها از چندین ویژگی اساسی از جمله عایق‌بندی حرارتی برخوردار هستند اما در برخی خصوصیات دیگر با هم تفاوت دارند. میزان ایستادگی این متریال در برابر حریق وابسته به نوع فوم عایق است که در لایه‌ی وسط آن قرار گرفته است.

هنگامی که در تولید ساندویچ پانل سقفی و دیواری و برای قسمت میانی از پشم سنگ و یا فوم پلی اورتان کندسوز استفاده شود متریال تولیدی می‌تواند تا حد زیادی در مقابل آتش از خود مقاومت نشان دهد. فوم‌های پلی‌استایرن در این زمینه عملکرد مطلوبی ندارند و سایر پشم‌های معدنی به جز پشم سنگ هم به علت مشکلات زیست محیطی و خطرناک بودن برای سلامت انسان کارایی چندانی در صنعت ساخت و ساز ندارند.

پنل ساندویچی پشم سنگ

در میان صدها متریالی که در حوزه ساختمان‌سازی کاربرد دارند پنل ساندویچی پشم سنگ بیشترین مقاومت را در برابر آتش دارد. پشم‌های معدنی دارای ویژگی‌های خاص هستند که آنها را از عایق‌های شیمیایی متمایز می‌سازد. اما در عمل این متریال کاربرد محدودی در صنعت ساختمان دارد که علت اصلی آن وزن زیاد ساندویچ پانل پشم سنگ است. همچنین در برابر رطوبت نیز مقاومت چندانی ندارد و پس از تماس با آب بخشی از کارایی خود را از دست می‌دهد.

ساندویچ پانل پلی اورتان کندسوز

در زمان بروز آتش‌سوزی در سازه‌ها و ساختمان‌ها، مهم‌ترین نیاز جلوگیری از گسترش سریع حریق است. ساندویچ پانل پلی اورتان وقتی در مقابل آتش قرار گیرد ابتدا تا مدت زیادی مقاومت می‌کند. از آن مهم‌تر اینکه تحت هیچ شرایطی شعله‌ور نمی‌شود و بدین ترتیب جلوی فاجعه را می‌گیرد. در وسط این نوع از پنل‌ها از مدل خاصی از پلی‌یورتان بهره گرفته شده که به آن پلی ایروسیانورات می‌گویند و با علامت اختصاری PIR شناخته می‌شود.

میزان مقاومت حرارتی ساندویچ پانل در برابر آتش

جنس فوم عایق تنها عامل تعیین‌کننده میزان مقاومت حرارتی ساندویچ پانل در مقابل آتش نیست؛ بلکه جنس ورق‌ها نیز می‌تواند به عنوان عاملی موثر به حساب آید. محاسبه مقدار دقیق مقاومت هر متریال در مواجهه با حرارت شدید ناشی از حریق باید توسط کارشناسان و متخصصان محاسبه گردد. ایستادگی در برابر حرارت دو جنبه دارد. از یک طرف مقاوم بودن و پایدار ماندن در مقابل افزایش دمای شدید ناشی از آتش‌سوزی قرار می‌گیرد و در طرف دیگر دوام در برابر نوسانات مداوم حرارتی جای دارد.

مزایای ایجاد ایمنی در برابر آتش با ساندویچ پانل

افزایش ایمنی سازه و بهبود وضعیت امنیت ساکنان و استفاده‌کنندگان از فضا در مواجهه با آتش از طریق بکارگیری ساندویچ پانل مزایای متعددی دارد که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:

• بهره‌مندی از چند مزیت عملکردی به طور همزمان و کاهش وابستگی ساختمان به انواع دیگر مصالح
• حفظ قابلیت‌ها پس از گذشت چند سال و از دست ندادن توانایی مقاومت در مواجهه با حرارت شدید
• امکان تعویض سریع بخش‌های آسیب‌دیده و جایگزین کردن آنها در کمترین زمان ممکن
• عدم نیاز به افزایش ضخامت دیوارها و سقف به منظور بیشتر کردن سطح ایمنی در مقابل آتش‌سوزی

برآورد هزینه بکارگیری ساندویچ پانل برای حفاظت ساختمان‌ها در برابر آتش

انواعی از متریال که ضدحریق هستند معمولا هزینه تولید بیشتری دارند و بدین ترتیب مشخص است که قیمت ساندویچ پانل نسوز بالاتر از مدل‌های دیگر پنل خواهد بود. اما این اندک تفاوت قیمت در مقایسه با هزینه‌های مربوط به خسارات و تلفاتی که آتش تحمیل می‌کند رقم بالایی نیست. برآوردهای کلی نشان می‌دهند که سالانه میلیاردها تومان ضرر مالی به علت آسیب‌های ناشی از حریق به صاحبان سازه‌ها و ساختمان‌ها وارد می‌شود.

اکثر مصالح نسوز فرآیند نصب پیچیده‌ای دارند و بکارگیری آنها موجب بالا رفتن هزینه‌ها می‌شود اما انواع ساندویچ پانل را می‌توان با هزینه‌ای به مراتب کمتر و به‌صرفه از کارخانه تولیدکننده به محل اجرای پروژه منتقل کرده و در دیوارها و سقف جای‌گذاری نموده و به کار گرفت. حمل و نصب پنل‌های ضدحریق تفاوت خاصی با سایر انواع این متریال ندارد و توسط نصابان باتجربه قابل انجام است.

تشخیص اینکه در کدام پروژه‌ها برای افزایش مقاومت حرارتی و ایمنی باید از ساندویچ پانل مقاوم در برابر آتش استفاده کرد تنها در صلاحیت شرکت‌های ساختمانی معتبر است. کارشناسان و مهندسان این شرکت‌ها تجربه ایمن‌سازی تعداد زیادی از ساختمان‌ها را در نقاط مختلف کشور دارند و می‌توانند بهترین نوع پنل را از جنبه جنس مواد اولیه و ضخامت برای هر پروژه تعیین کنند.