از پارچه ابریشمی بی نظیر با نقش شاهینِ دو سر تا اسطرلاب شگفت انگیز در موزه هنر اسلامی ایران + فیلم

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا،  موزه باستان شناسی و هنر اسلامی ایران براساس پلانی الهام‌گرفته از کاخ ساسانی بیشابور، به صورت چلیپایی هشت‌ضلعی، با مساحتی حدود ۴۰۰۰ متر مربع و در سه طبقه ساخته شد. این بنا به منظور تأسیس موزه باستان‌شناسی و هنر اسلامی ایران تجهیز و در سال ۱۳۷۵ افتتاح شد.

در اول تیرماه ۱۳۸۵ با هدف اصلاح و تکمیل تأسیسات، گسترش برخی فضاها و بازنگری در چگونگی نمایش آثار، این موزه برای بازسازی تعطیل شد و بار دیگر در سال ۱۳۹۴ با تغییراتی در فضاهای داخلی و چیدمان بازگشایی شد. طبقه همکف این بنا به سالن اجتماعات و سالن نمایشگاه‌های موقت اختصاص دارد. آثار موزه باستان‌شناسی و هنر اسلامی ایران در دو طبقه اول و دوم، بر اساس زمان‌بندی تاریخی چیدمان شده است، بازدید از طبقه دوم شروع می‌شود و در طبقه اول به پایان می‌رسد.

موزه کنونی شامل ۶ تالار در دو طبقه است: طبقه دوم شامل تالارهای صدر اسلام، سلجوقی و ایلخانی و طبقه اول تالارهای قرآن، تیموری، صفویه، افشار، زند و قاجار است. عمده اشیاء موجود در این موزه برگزیده‌ای از آثار حاصل از کاوش‌های علمی یا مجموعه‌های معتبری چون آستان شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی است.

پارچه ابریشمی بی نظیر با نقش شاهینِ دو سر!

شهرری یکی از خاستگاه های تمدن ایران زمین محسوب می شود. یکی از آثار ویژه ای که در موزه ملی ایران وجود دارد، پارچه های ابریشمی است که به سبک «ری» و با عنوان «پارچه های دوپودی» شناخته می شود. از مهم ترین ویژگی این پارچه ها این است که نقش دار هستند و در آن واحد از هر تار، دو پود رد می شود که باعث می شود پارچه دو رو شود. روی این پارچه خاص، نقش یک شاهین دو سر وجود دارد در کنار یک عبارت به خط کوفی که بالای سر شاهین بافته شده است.

ممنوعیت استفاده از طلا بعد از ورود اسلام به ایران

با ورود اسلام به ایران، استفاده از طلا به عنوان یک فلز گران قیمت ممنوع می شود. این بدان معناست که از آن دوران به بعد، ابزار و اشیاء روزانه از جنس طلا نمی بینیم؛ اما اشیاء تزئینی مثل گردنبند ، گوشواره ، دستبند و همچنین سکه، همچنان از جنس طلا ساخته می شود. 

اسطرلاب شگفت انگیز در موزه هنرهای دوران اسلامی

گچ کاری ها و آجرکاری های بسیار زیبا. هنر فلزکاری در دوره سلجوقی احیا می شود؛ اما همچنان شاهد هستیم که از فلزات گران قیمت مثل طلا و نقره یا استفاده نمی شود و یا به ندرت و خیلی کم از آنها استفاده می شود. بنابراین از آلیاژهایی مثل مفرغ، برنز، مس و... استفاده و با آنها ابرازی که مربوط به استفاده روزانه است می ساختند؛ از جمله این وسایل می توان به لولای در، ابزار جنگی، ظرف، تنگ و... اشاره کرد. همچنین می توان به ساخت ابزاری همچون اسطرلاب اشاره کرد که استفاده تخصصی دارد. این اسطرلاب به این دلیل شاخص است که تجمیع علم و صنعت است.

سکه های عرب ساسانی!

در بخشی دیگر از موزه هنرهای اسلامی، می توانید سکه هایی را ببینید که چهره های پادشاهان ساسانی روی آنها ضرب شده است و البته بالای آنها با خط کوفی عباراتی نوشته شده است که نشان می دهد این سکه ها تا چند سال بعد از اینکه حکومت های جدید روی کار می آمدند ناگزیر از سکه های دوره های قبلی استفاده می کردند.