از 2هزار روستای سیل‌زده سیستان‌وبلوچستان فقط ۱۵۰ روستا ارزیابی خسارت شده‌اند
با وجود محدودیت نیروهای دولتی، فقط یک تشکل مردمی مجوز فعالیت در منطقه و برای ۱۰ روستا از مجموع دو هزار روستا را اخذ کرده است. بنابه اعلام معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، ارزیابی از خسارت ۱۵۰ روستا انجام شده است. اطلاع دقیقی از وضعیت سایر مناطق سیل‌زده در دسترس نیست و آنتن‌دهی ضعیف تلفن همراه و اینترنت دستیابی به اخبار موثق را دشوار کرده است.
پیام ما نوشت: حدود دو هزار روستای سیستان‌وبلوچستان در سیلاب هستند، اما امدادرسانی به آنان به‌کندی و بی‌نظمی پیش می‌رود. مردم سیل‌زده می‌گویند در این سرما بی خانه، غذا و آب هستند و مسئولان می‌گویند با تمام توان کارمان را پیش می‌بریم، اما مسیرهای دسترسی مسدود است. براساس گفتهٔ اهالی و تأیید مسئولان جمعیت هلال‌احمر مستقر در مناطق سیل‌زده عمدهٔ کار رساندن اقلام ضروری بر دوش خود مردم است و با قایق‌های محلی انجام می‌شود. مسیر دسترسی بیش از ۷۰ روستا درحالی همچنان مسدود است که سامانهٔ بارشی دیگری بر فراز این استان در راه است. با وجود محدودیت نیروهای دولتی، فقط یک تشکل مردمی مجوز فعالیت در منطقه و برای ۱۰ روستا از مجموع دو هزار روستا را اخذ کرده است. بنابه اعلام معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، ارزیابی از خسارت ۱۵۰ روستا انجام شده است. اطلاع دقیقی از وضعیت سایر مناطق سیل‌زده در دسترس نیست و آنتن‌دهی ضعیف تلفن همراه و اینترنت دستیابی به اخبار موثق را دشوار کرده است.
سرانجام سه روز پس از جاری شدن سیلاب مهیب در جنوب استان سیستان‌وبلوچستان، رئیس‌جمهوری با دستور به وزیر کشور او را مأمور کرد در صدر هیئتی به استان سیستان‌وبلوچستان سفر کند و ضمن سرکشی به مناطق سیل‌زده و نظارت بر عملکرد دستگاه‌های امدادرسان، برای تسریع در رفع نیازمندی‌های مردم منطقه و جبران آسیب‌های وارده به زیرساخت‌های مواصلاتی دستورهای لازم را صادر کند.
این دستور درحالی صادر شده است که مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر سیستان‌وبلوچستان از امدادرسانی به چهار هزار و ۵۷۸ نفر در حادثهٔ آبگرفتگی جنوب این استان در چند روز اخیر خبر داده است. بر اثر بارش‌های شدید باران در جنوب سیستان‌وبلوچستان و آسیب دیدن برخی شهرستان‌ها، ۵۱۶ نیروی عملیاتی در قالب ۹۱ تیم به مناطق حادثه‌دیدهٔ نیکشهر، کنارک و چابهار اعزام شده‌اند. اما ماجرا از سوی مردم این‌گونه روایت نمی‌شود. اهالی مناطق سیل‌زده به‌ویژه در منطقهٔ چابهار بر نبود امکانات و معطل ماندن در امداد اولیه تأکید دارند.
موضوعی که «آرش حسین‌پور» مسئول تیم امداد و نجات در منطقهٔ دشتیاری دلیل آن را تداوم بارندگی می‌داند: «تا شب گذشته در اکثر مناطق‌مان همچنان شاهد بارش باران بودیم. حجم آب ورودی به روستاها و مناطق مسکونی به‌حدی بود که اولویت ما بر نجات بود. در سیلی که آمد، زنان باردار، کودکان و افراد آسیب‌پذیری بودند که نیاز به کمک جدی داشتند. خوشبختانه سیلاب فقط جان یک نفر را گرفت، اما اگر تمرکز همهٔ نیروها بر نجات در سیلاب‌ماندگان نبود، این اعداد زیاد می‌شد. با توقف بارندگی و فروکش کردن نسبی آب، امکان تردد، البته به‌سختی اما میسر است و تیم‌های ارزیاب هم با سرعت بیشتری کار می‌کنند.» «عبدالباسط وحدتی» مسئول تیم امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر در چابهار است. به‌گفتهٔ او، عملیات با کمک نیروهای مردمی پیش می‌رود: «هنوز ارزیابی از میزان خسارت مشخص نیست، اما مسیر دسترسی به بیش از ۷۰ روستای چابهار و دشتیاری همچنان مسدود است. امکان تردد هر نوع خودرویی در منطقه وجود ندارد. همهٔ کسانی که قایقی داشتند، قایق‌هایشان را آورده‌اند. باید از تعداد محدودی قایق برای جابه‌جایی اقلام کمکی و همچنین مردم استفاده کنیم. بنابراین، کار به‌کندی پیش می‌رود. اما خوشبختانه همهٔ امکانات وجود دارد؛ فقط باید بتوانیم آنها را به دست مردم برسانیم.»
سیلاب درست زمانی از راه رسید که دستگاه‌های اجرایی مشغول امور مربوط به انتخابات بودند. فیلم‌ها و تصاویر در فضای مجازی همراه با گلایه‌های منتشرشده از سوی شهروندان این‌گونه حکایت می‌کرد که بالگردهایی که برای عملیات امداد و نجات نیامده بودند، برای جمع‌آوری آرای مربوط به انتخابات مجلس در همان مناطق سیل‌زده حضور داشتند. اما وحدتی می‌گوید: «بالگردهای امداد و نجات از نخستین دقایقی که امکان پرواز داشتند، به میدان آمدند. آنچه باعث سوءتفاهم شده است، وضعیت جوی بود. هنوز هم در اکثر مناطق امکان ورود و فرود بالگرد وجود ندارد.»
«خالد فاضلی» از اهالی «سراوان» وضعیت این منطقه را در برابر شرایط چابهار و دشتیاری بحرانی نمی‌داند. اما از زاویه‌دید یک پرستار به نکات مهمی اشاره می‌کند: «سیل بسیار فراگیر و گسترده است. مگر جمعیت هلال‌احمر چقدر جمعیت دارد؟ باید از نیروهای مردمی استفاده کند، آن‌هم به‌صورت سازمان‌یافته. همین الان هم مردم در همهٔ شهرهای سیستان‌وبلوچستان از جمله خود سراوان و سرباز، دست به کار شده‌اند تا اقلام موردنیاز مردم سیل‌زده را به دستشان برسانند. اما طبیعتاً امکانات مردمی کم است. در بهترین حالت این کمک‌ها تا آخر هفته به دست اهالی نخواهد رسید. مردم در سرما بی آب و غذا می‌مانند. بنابراین، منطق حکم می‌کند نه‌تنها همهٔ نهادهای دولتی مرتبط بسیج شوند، بلکه به‌شکل گسترده از کمک نهادهای مردمی باتجربه و خبره در این زمینه استفاده شود.» به‌نظر می‌رسد سازمان جمعیت هلال‌احمر در روز گذشته مجوزی به یک تشکل مردمی برای جمع‌آوری و توزیع اقلام موردنیاز با کمک‌های مردمی صادر کرده است. «رضا سخن‌سنج»، مدیر روابط‌عمومی تشکل مردمی «رعد»، این خبر را تأیید می‌کند: «ساعت یک‌ونیم ظهر روز گذشته، این مجوز از سوی جمعیت هلال‌احمر برای تشکل ما صادر شد.
پیش‌ازآن اما از روز پنجشنبه دوستان ارزیاب ما در منطقه وضعیت را ارزیابی کرده بودند. در حال حاضر، نایلون، پتو، وسایل گرمایی، مواد غذایی بسته‌بندی، قند، شکر، چای، آب آشامیدنی بسته‌بندی و لباس گرم از جمله اقلامی است که به‌شدت موردنیاز است. البته رعد در ۱۰ روستای بخش دشتیاری فعالیت می‌کند و کمک‌های مردمی جمع‌شده در ابتدا به این ۱۰ روستا که مجوز فعالیت ما در آن صادر شده است، تعلق می‌گیرد.» «منصور کریمدادی»، فعال اجتماعی و روزنامه‌نگار اهل نیکشهر بلوچستان نیز می‌گوید بلوچستان به‌ویژه در منطقهٔ چابهار و دشتیاری به کمک‌های فوری نیاز دارد: «با توجه به وضعیت هوا این کمک‌ها باید هرچه سریعتر به دست شهروندان برسد. سامانهٔ بارشی دیگری نیز در راه است که می‌تواند این شرایط و کمک‌رسانی را دشوارتر کند. متأسفانه بیشترین خسارت استان در حوزهٔ روستایی اعلام شده است و جاده‌های روستایی پس از مسدود شدن دیگر امکان تردد و سرعت عمل در کمک‌رسانی را نمی‌دهد. این بحران هم از منطقه با همهٔ خسارت‌هایش می‌گذرد، اما مطمئن باشیم درصورت اصلاح نشدن زیرساخت‌های ضعیف روستایی و همچنین ساختارهای مهار سیلاب هرچند سال یکبار شاهد این رخداد خواهیم بود.»
در زمان تنظیم این گزارش وزیر کشور به مناطق سیل‌زده سفر کرده است؛ سفری که پس از دستور رئیس‌جمهوری اتفاق افتاد. به‌گفتهٔ «مجید جودی»، معاون امور بازسازی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، دو هزار روستای سیستان‌وبلوچستان دچار سیل شدند: «نزدیک به دو هزار روستا و چندین شهرستان متأثر از سیلاب‌های استان سیستان‌وبلوچستان است که هم‌اکنون دسترسی به بیش از دوسوم روستاها و شهرستان‌ها به‌دلیل آبگرفتگی‌های فراوان امکانپذیر نیست.
بازدید و ارزیابی‌های اولیه از مناطقی که بازگشایی شده‌اند، نشان می‌دهد ۵۰۰ واحد به‌طور کامل تخریب شده‌اند و باید از نو ساخته شوند. هنوز بخش عمده‌ای از مناطقی که تحت‌تأثیر سیلاب استان قرار داشتند، درگیر آبگرفتگی‌های گسترده و سیلاب هستند و ارزیابی دقیق میزان خسارت‌ها به واحدهای مسکونی بعد از فروکش کردن سیلاب امکانپذیر است.» به‌گفتهٔ او، برآورد این میزان خسارت، نتیجهٔ ارزیابی‌های اولیه است و باید ارزیابی‌های بیشتر انجام شود و گزارش تکمیلی و نتیجهٔ نهایی ارائه شود: «تجهیزات، ماشین‌آلات و همچنین نیروهای امدادی بنیاد مسکن در کنار ستاد مدیریت بحران و دیگر نیروهای امدادی از روز نهم اسفند در منطقه مستقر شد و کمک‌رسانی‌ها در حال انجام است.» سیل گسترده در جنوب استان سیستان‌وبلوچستان درحالی یکبار دیگر خسارت زد که خسارت سیلاب سال ۱۴۰۰ برای این مناطق به‌تمامی جبران نشده است یا بخشی از بازسازی‌ها به‌تازگی تمام شده است.
پنج ماه پیش یعنی در مهری که گذشت مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی سیستان‌وبلوچستان از پیشرفت ۸۶ درصدی در احداث واحدهای خسارت‌دیده از سیل سال ۱۴۰۰ خبر داد. خبرگزاری مهر به‌نقل از «مصطفی بیک مداح»، مدیر کل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی سیستان و بلوچستان، نوشته بود: «امسال از محل اعتبارات ملی مقاوم‌سازی، هفت هزار و ۶۰۰ خانوار روستایی به بانک‌های عامل معرفی شده‌اند و به‌صورت میانگین ۲۰۰ میلیون تومان برای ساخت مسکن مقاوم روستایی دریافت کرده‌اند. با احتساب واحدهای احداثی در سال جاری، مجموعاً تاکنون ۱۲۷ هزار واحد مسکونی در روستاهای سیستان‌وبلوچستان مقاوم‌سازی شده و هزار و ۵۲۸ میلیارد تومان امسال صرف مقاوم‌سازی در استان شده است. سالانه به‌طور متوسط ۱۰ هزار واحد مسکونی با اعتبارات ملی مقاوم‌سازی در روستاهای استان توسط بنیاد ساخته می‌شود و افزون بر این، بنیاد مسکن استان در همکاری با نهادهای حمایتی و به‌ویژه بنیاد مستضعفان کشور، سالانه برای اقشار آسیب‌پذیر ۲۰ هزار واحد مسکونی در کشور احداث می‌کند که امسال این سهمیه برای استان بالغ بر چهار هزار واحد بوده است؛ دو هزار و ۱۰۰ واحد خسارت‌دیده از سیل ۱۴۰ با پیشرفت ۸۶ درصد در مراحل پایانی ساخت قرار دارد.»
ارسال نظر