نبود اشتغال از معتادان بهبود یافته تا پزشک و پرستار در ایران/جمعیت فعال ما هم اکنون آمار و ارقام مشخصی ندارند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، میزان اشتغال و نرخ بیکاری در کشور و آمار و ارقام مربوط به این دو حوزه همواره محل مناقشه بوده است. این مساله می تواند دلایل عمده ای داشته باشد که یکی از آنها عدم همکاری و هماهنگی بین دستگاه ها برای رسیدن به یک آمار دقیق و جامع است. بنابر اعلام منابع رسمی نرخ بیکاری در زمستان سال گذشته نسبت به زمستان 1400 در استان‌ های آذربایجان غربی، اردبیل، البرز، چهار محال‌ و بختیاری، خوزستان، سیستان و بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، گیلان، لرستان، هرمزگان و همدان دو رقمی شده است و رکورددار نرخ بیکاری در استان‌ ها نیز کردستان بوده و نرخ بیکاری در این استان با رشد 3.8 واحد درصدی از 16.7 درصد در زمستان سال 1400 به 20.5 درصد در زمستان سال 1401 رسیده است.

آمارهای رسمی عنوان می کند با وجود وعده ایجاد یک میلیون شغل در هر سال، در پایان 1401 هنوز 2 میلیون و 526 هزار بیکار در کشور وجود دارد. این به معنای ثبت نرخ بیکاری 9.7 درصدی در پایان سال 1401 بوده است هرچند به دلایل مختلفی می توان به این آمارها ایراد وارد کرد اما همین نرخ با در نظر گرفتن انواع شغل هایی که فرصت شغلی در آنها اشباع شده است نشان می دهد که مشکل می تواند ریشه ای تر باشد.

 حمید حاج اسماعیلی، کارشناس بازار کار در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا با اشاره به اینکه ما هم اکنون با نرخ بیکاری بالایی در کشور روبه روهستیم، تصریح کرد: علت این مساله این است که مشکلات اقتصادی که گریبانگیر اقتصاد کشور شده است به مسوولان ما اجازه نداده تا تناسبی بین توسعه بازار کار و جمعیت نیازمند اشتغال ایجاد کند.

وی با اشاره به اهیمت این مساله، افزود: بزگترین مشکل بازار کار در ایران محدودیت و عدم توسعه یافتگی است و اگر بخواهیم این مشکل را رفع کنیم باید دولت تصدی گری را در حوزه اقتصاد کاهش دهد

کارشناس بازار کار تاکید کرد: در این خصوص علی رغم شعارها و وعده هایی که مسوولان دادند تاکنون نتوانستند آنگونه که باید به قول هایی که داده شده عمل کنند و روش ها و سیاست های اصل 44 نیز نتوانسته در این خصوص راهگشا باشد زیرا شرکت ها و  موسساتی که واگذار شده است به افراد وابسته به دولت بوده و هدف این افراد بنگاه داری اقتصادی به شیوه اصولی نبوده بلکه هدف گرفتن مالکیت این شرکت ها بوده است.

حاج اسماعیلی بیان داشت: اگر توسعه بازار کار در ایران انجام نگیرد همچنان با نرخ بالای بیکاری در ایران مواجه خواهیم بود برای همین علی رغم اینکه تحصیل کرده های بسیاری در حوزه های فناوری اطلاعات، مهندسی و کشاورزی داریم اما هر روز شاهد مهاجرت این افراد به کشورهای خارجی هستیم نه اشتغال سودمند آنها برای اقتصاد کشور.

اقدام مثبتی برای واگذاری اقتصاد به بخش خصوصی صورت نگرفته است

وی عنوان کرد: جوانان ما به صورت عادی هر ساله با نرخ 25 درصد بیکاری در کشور رو به رو هستند به همین دلیل در سالهای اخیر با سیلی از مهاجرت جوانان تحصیل کرده به خارج از کشور رو به رو هستیم و دولت و مجلس اگر نتوانند  این مساله را حل کنند در آینده حل کردن آن کار سختی خواهد بود.

این کارشناس بازار کار با اشاره به اینکه تنها دولت و مجلس در این زمینه کم کاری نکرده است، اضافه کرد: در این خصوص حتی حاکمیت نیز اقدام مثبتی برای واگذاری اقتصاد به بخش خصوصی انجام نداده است و این مساله هم اکنون مشکلات زیادی را برای اقتصاد کشور به وجود آورده است.

حاج اسماعیلی با انتقاد از آمارهای ارایه شده در خصوص بیکاری در سالهای اخیر توسط نهادها و ارگانهای مختلف، عنوان کرد: این آمارها مورد انتقاد نهادهای پژوهشی دولتی و حاکمیتی نیز هست زیرا استخراج این آمارها اساسا دچار مشکل اساسی است.

این کارشناس بازار کار افزود: متاسفانه جمعیت فعال ما هم اکنون آمار و ارقام مشخصی ندارند و این مساله کاملا شفاف است که جمعیت فعال کشور در سالهای اخیر مطابق شرایط اقتصادی کشور رشد جدی نداشته است.

نیروی کار به عنوان بزرگترین سرمایه اجتماعی کشور مورد بی مهری

وی یادآور شد: بر همین مبنا نرخ اشتغال و نرخ بیکاری ما هم زیر پرسش قرار دارد و ما نمی توانیم به آمارهایی که ارایه می شود اعتماد چندانی داشته باشیم چون وقتی جمعیت فعال ما به درستی معین نمی شود برای جمعیت بیکار نیز آمار مشخصی نمی توان اعلام کرد.

حاج اسماعیلی اظهار داشت: سازمان های تخصصی مثل سازمان تامین اجتماعی و مراکز کاریابی و دادگاه های کار و سازمان هایی مثل وزارت صمت همپوشانی برای استخراج آمار اشتغال و بیکاری ندارند و به همین دلیل اصلا نمی توان از دولت انتظاری برای ارایه آمار درست داشت.

این کارشناس بازار کار اضافه کرد: ما اکنون فرصت ها و فضاهای جدیدی در سطح دنیا با توجه به پیشرفت تکنولوژی داریم که کشور ما کاملا با آن غریبه است به همین دلیل باید توجه داشته باشیم که اگر اقتصاد به معنای واقعی کلمه در دست بخش خصوصی باشد به راحتی می توان در این حوزه ها نیز اشتغال ایجاد کرد.

وی گفت: وقتی نیروی کار به عنوان بزرگترین سرمایه اجتماعی در کشور مورد بی مهری قرار می گیرد نباید انتظار داشته باشیم که کشور ما می تواند متحول شود یا به سوی توسعه حرکت کند.