گردباد تغییرات اقلیمی در قلب اقتصاد ایران/ کم توجهی دولت به تهدیدی جدی برای کشاورزی، انرژی و افزایش انواع فقر

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در میان چالش‌های اقتصاد ی که کشور ایران با آن مواجه است، تغییر اقلیم به‌عنوان یکی از جدی‌ترین مسائلی است که هم اقتصاد جمعیت روستایی و هم شهری با آن مواجه و درگیر شده اند.

 ایران چندین سال است که با خشک شدن رودخانه ها و تالاب ها، کاهش شدید آب های زیرزمینی، بیابان زایی، کاهش تنوع زیستی، آلودگی هوا و خاک، مدیریت نامناسب زباله، فرسایش خاک، تخریب مراتع و جنگل ها و طوفان های گرد و غبار مواجه شده است که هر کدام از این حملات محیط زیستی، ضربه های اقتصادی کلان و گرانی را به همراه دارد.

نکته مهم این است که هر کدام از این حملات می توانست شکل نگیرد یا میزان آسیب و خسارت مالی و جانی آن بسیار کمتر از آنچه اکنون شکل گرفته است باشد. خطاها و بی توجهی های مدیریتی در بخش اعظم شکل گیری این حملات مرگبار و مخرب اثرگذار بوده است.

به طور مثال خوزستان یکی از استان‌های پرآب ایران است، اما متأسفانه مدیریت آبی این استان، وضعیتی برای خوزستان ایجاد کرده است که استان پر آب کشور با بحران آب مواجه شده است. از جمله عوامل خاصی که باعث بحران آب در این استان شده است، الگوی کشت نامناسب، سدسازی های نامناسب ، انتقال بی رویه آب به استان های دیگر و صنایع مخرب زیست محیطی مانند نفت، پتروشیمی و نیشکر است.

مسائل زیست محیطی تنها ضربه به زمین و هوا و آب و خاک ایران نیست بلکه  منجر به مهاجرت مردم از روستاها به شهرها آنهم در جستجوی شرایط زندگی و فرصت های شغلی بهتر شده است.

توجه به نگهداشت محیط زیست و تغییرات اقلیمی نباید از نگاه مدیران ارشد کشورها یک مبحث کم اهمیت باشد زیرا حملات تغییرات اقلیمی خسارت های مالی و آسیب های اجتماعی و بهداشتی را ایجاد می کند که هر بخش از این صدمات، بودجه گسترده و کلانی را برای ترمیم و بهبود و ساماندهی نیاز دارد.

ابر خسارت های اقتصادی ناشی از بی توجهی به حفاظت از محیط زیست

بی توجهی به حفاظت از محیط زیست و تغییرات آب و هوایی می تواند اثرات اقتصادی قابل توجهی بر هر کشوری داشته باشد.

تغییرات آب و هوایی بر هر جنبه ای از زندگی تاثیر می گذارد. مانع سلامت می شود. در کشورهای درگیر با تغییرات اقلیمی مراحل باروری با شکست بیشتری مواجه اس.ناامنی غذایی و کاهش منابع آب را شکل می دهد. موجب افزایش نابرابری های اجتماعی می شود.

بی توجهی به حفاظت از محیط زیست می تواند منجر به بلایای طبیعی مکرر و پر هزینه  مانند سیل، خشکسالی و آتش سوزی شود. این بلایا می تواند خسارات اقتصادی قابل توجهی از نظر خسارات مالی، خرابی محصولات و تخریب زیرساخت ها در هر کشور ایجاد کند. در ایران در سالهای اخیر شاهد شکل گیری هر کدام از این بلایای طبیعی بوده و خسارت های اقتصادی آن نیز کاملا مشخص است.

آلودگی محیط زیست می تواند منجر به مشکلات سلامتی مانند بیماری های تنفسی، سرطان و نقایص مادرزادی شود که می تواند منجر به افزایش هزینه های مراقبت های بهداشتی برای افراد و دولت شود. نگاه به آمار ابتلا به بیماری ها در ایران نشان می دهد که استان های کشور به هر کدام از این بیماری ها درگیر شده اند.

نابودی صنعت گردشگری و افزایش هزینه انرژی

بی توجهی به حفاظت از محیط زیست می تواند منجر به تخریب جاذبه های طبیعی مانند سواحل، جنگل ها و زیستگاه های حیات وحش شود. این امر می تواند منجر به کاهش درآمد گردشگری کشور شود. تغییرات آب و هوایی همچنین  منجر به حوادث آب و هوایی شدید مانند موج گرما و سرما می شود که  تقاضا برای گرمایش و سرمایش را افزایش دهد. این می تواند منجر به افزایش هزینه های انرژی برای خانوارها و مشاغل شود. که در ایران هم تخریب جاذبه های طبیعی و هم افزایش مصرف انرژی و گران شدن انرژی و اثرات افزایش انرژی را در اقتصادهای کوچک و بزرگ کشور شاهد هستیم.

نابودی کشاورزی و فقر غذایی

تا چند سال پیش ،ایران دومین تولیدکننده خاویار، سومین تولیدکننده پسته، نخستین تولیدکننده زعفران و زرشک است. هشتمین تولیدکننده میوه، پنجمین تولیدکننده خیار و بادمجان، سومین تولیدکننده زردآلو، سومین تولیدکننده بادام و گردو، دهمین تولیدکننده انگور،هشتمین تولیدکننده مرغ، ششمین تولیدکننده پیاز،سومین تولیدکننده هندوانه، هفتمین تولیدکننده گوجه فرنگی، هفتمین تولیدکننده مرکبات در جهان بود.

بخشی از این رتبه بندی ها هنوز وجود دارد و بخشی از آنها از دست رفته است زیرا تغییرات اقلیمی در از بین رفتن بخشی اثر گذار بوده است و از سوی دیگر کاشت انبوه بخشی از این محصولات نیز خود آسیب به محیط زیست ایران بوده است.

 واما یکی از بزرگترین صدمات تغییرات اقلیمی به فضای کشاورزی هر کشور است. تغییرات آب و هوایی تغییر در الگوهای بارندگی و دما را ایجاد کرده است که بهره وری کشاورزی را کاهش داده و این امر  منجر به کاهش تولید مواد غذایی و افزایش قیمت مواد غذایی و فقر جامعه کشاورز شده است.

به طور کلی، بی توجهی به حفاظت از محیط زیست و تغییرات آب و هوایی  اثرات اقتصادی قابل توجهی برای کشور از جمله افزایش هزینه ها، کاهش درآمد و بهره وری پایین ایجاد کرده و در حال گسترش آن است.مهم است که دولت برای رسیدگی به این زاویه اقتصاد که حملات سهمگینی را هم شکل داده است تدبیر کند و ایجاد آینده ای پایدار برای شهروندان را مدنظر قرار دهد.

خبرنگار: آزاده مختاری