حقوقی که زنان ایران هنوز ندارند / قوانین هنوز برای زنان به روز نشده‌اند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تا چند سال پیش،جهان از درد و رنج زنان خاورمیانه میان سکانس های فیلم هایی آگاه می شد که کارگردانان ساکن این نقطه جهان، از سرگذشت زنان ساکن این نقطه می ساختند و در جشنواره ها به نمایش در می آمد. اغلب هم تصاویر زجر و سختی و حصارهای زیست زنان خاورمیانه ،برای کارگردانان ترسیم کننده آنها، آورنده جوایز درخشان بود.

حال با گذشت چند سال، در این روزهای معاصر و اخیر ، دیگر آنچه به جهان از روزگار زنان خاورمیانه منتشر می شود تنها زجرهایشان نیست بلکه آنچه در صدر اخبار رسانه ها جای می گیرد نبرد بی توقف زنان این بخش از نقشه زمین برای رسیدن به تغییر و برابری است . زنانی که برای هر تکه از حق خود تلاش می کنند و شاید بهتر است گفته شود که برای گرفتن هر ذره از حق های مسلم خود برای زیستن برابر با مردان در عصر حاضر، می جنگند و از نبرد خسته نمی شوند تا موفقیت را کسب کنند. کسب حقی که نداشتنش از نگاه زنان این روزهای خاورمیانه رفتاری دور از تمدن است.

نبرد زنان خاورمیانه ادامه دارد. مبارزه  برای رسیدن به حقوق زیست امروزی که آسان به دست نمی آید. هر چند حق هایی کسب شده است اما  زنان خاورمیانه راه بسیاری  برای رسیدن به حقوقی دارند که شاید زنانی در نقاطی دیگر از جهان حتی نفهمیدند که چگونه این حقوق برایشان گذاشته شد و بی رنج و درد و نبرد به آنها رسیدن و با آن قوانین حمایتی در حال زیستن هستند.

شاید گوهرهای تاریخ معاصر، زنان مبارزی هستند که برای رسیدن به حقوق خود گام به میدان می گذارند. زنانی که حتی برای به روزرسانی حقوق مردان جامعه نیز مطالبه گری می کنند.

زنان ایران و حقوقی که مطالبه می کنند

طبق اصل بیستم قانون اساسی، زن و مرد به ‌طور یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند.

اصل بیست و یکم نیز معطوف به حقوق زن است و بر اساس این اصل ، برابری زن و مرد در قانون اساسی کشور به کرات مطرح شده است، هرچند انتظار می‌رفت پس از چهار دهه این موضوع محقق شود زیرا تحقق مطالبات زنان باعث احقاق بخشی از عدالت اجتماعی در جامعه می ‌شود اما در عمل آنچه مشاهده می‌شود  نادیده گرفتن حقوق زنان است که در ادامه به موارد از قوانینی که زنان برای برابر کردن آنها در تلاش هستند می پردازیم.

حقوق و دستمزد زنان کمتر از مردان

برابر نبودن حقوق زنان در مشاغل برابر، آسیب‌های زیادی را متوجه زنان کرده است. این در حالی است که یکی از مهم‌ترین معیارها برای سنجش درجه توسعه یافتگی یک کشور، میزان اهمیت و اعتباری است که زنان در آن کشور دارا هستند.

پرداخت دستمزدها و مزایای کمتر به زنان شاغل، آن‌ هم در شرایطی که شاهد افزایش حضور زنان تحصیلکرده در جامعه هستیم و این مسئله با کمبود اشتغال نیز همراه شده است.

ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها

ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها، نیز یکی از مطالبات زنان است. در توجیه عدم اجازه زنان نیز گفته می شود محیط ورزشگاه مردانه است و مردان ممکن است حرف‌های زشت و فحش بدهند.

خروج از کشور با اذن همسر

یکی از موضوعاتی که بحث‌های زیادی نیز پیرامون آن مطرح شده است، اجازه همسر برای خروج زنان از کشور است، به طوری که در حال حاضر زنی با تحصیلات عالیه اگر بخواهد از کشور خارج شود حتما باید اجازه همسرش را کسب کند، در غیر این‌صورت اجازه خروج از کشو را نخواهد یافت.

زنان و دادگاه ها

 از جمله مشکلات حقوقی زنان در ایران حق طلاق، حق تحصیل، حق خروج از کشور زنان، حق مسکن، حق اشتغال و حضانت فرزند است. زنان همچنین در حقوق کیفری دچار مسائلی هستند که می توان به بحث دیه و تفاضل دیه اشاره کرد.

 حق ادامه شغل زنان

یکی از رایج ترین مشکلات حقوقی زنان در ایران حق ادامه تحصیل و ادامه شغل است. زنان شاغل باید این موضوع را مدنظر قرار دهند که ممکن است پس از ازدواج همسرانشان با کار کردن آن ها مخالفت کند و بطور قانونی این حق را دارد. لذا اگر این مورد در هنگام عقد مطالبه شود از بروز مشکلات آینده پیشگیری می کند.

ادامه تحصیل زنان

یکی دیگر از مهمترین مشکلات حقوقی زنان در ایرانب حث ادامه تحصیل زنان بعد از ازدواج است. بهتر است زنان این مسئله را بدانند که آن ها حق تحصیل دارند و مرد در صورتی می تواند مانع ادامه تحصیل آن ها شود که دلایل منطقی داشته باشد و اثبات کند تحصیل زن به زندگی زناشویی آن ها لطمه وارد کرده است. با این اوصاف توصیف می شود پیش از عقد زنان این مسئله را با شوهرانشان مطرح کرده و این حق را دریافت نماید تا دچار مشکل نشوند.

حق مسکن

پس از ازدواج، این زوج است که می تواند محل سکونت را تعیین کند و زوجه باید تبعیت کند. اما در صورتی زن پیش از عقد حق مسکن را دریافت کند محل سکونت تنها بر اساس توافق طرفین امکان پذیر است و زن اگر مخالفتی داشته باشد ملزم به تبعیت نیست. زیرا در صورت داشت حق مسکن زن حق انتخاب مسکن و این که در کدام شهر زندگی کنند را دارد.

مسئله حضانت فرزند

حضانت مسئله ای است که بسیاری از زنان جامعه ایران را آزرده خاطر می کند. از همین رو لازم است زنان بدانند که حضانت فرزند (هم دختر و هم پسر) با مادر است و سپس با پدر.

علیرغم این موضوع، نکته مهم این است که در بحث حضانت فرزند مصلحت کودک مقدم بر امر دیگر است. همچنین در سن بلوغ کودک می تواند انتخاب کند که با پدر یا مادرش زندگی کند.

زنان می توانند قبل از ازدواج به طور کلی حضانت را تا سن بلوغ از همسرانشان بخواهند تا در آینده مدت زمان ۷ سال تا سن بلوغ فرزند هم حضانت را مادر بر عهده داشته باشد. البته مجددا قابل تاکید است که قاضی به مصلحت فرزند رای صادر می کند.

حقوق کیفری و مسئله دیه

 در گذشته اینکه دیه زنان نصف دیه مردان است بدین علت بود که مردان سرپرست خانواده بودند فلذا مبلغ دیه برای مرد بیشتر بود. اما امروزه زنان نیز شانه به شانه ی مردان در اجتماع مشغول به کار هستند و چه بسا که بسیاری از آنان سرپرست خانواده هم هستند ولی همچنان شرایط بر اساس قوانین گذشته است.

تفاضل دیه

 زمانی که مردی زنی را به عمد به قتل برساند، برای قصاص آن مرد لازم است که ولی دم نصف دیه مرد را بپردازد و سپس اعدام انجام شود. زیرا مردی که زنی را می کشد در واقع کسی را کشته که دیه کمتری نسبت به وی دارد. لذا برای قصاص آن مرد برابری وجود ندارد مادامی که نصف دیگر دیه مرد پرداخت نشود.

 تفاوت در میزان سهم الارث زن و مرد

 در قانون ذکر شده خواهر و برادر ارث برابری ندارند و سهم برادر دو برابر خواهرش است.

فلسفه این تفاوت هم به گذشته بر می گردد؛ به زمانی که زنان به عنوان سرپرست خانواده محسوب نمی شدند. لذا این رو، زنان در گذشته سهم کمتری را بدست می آورند.اما امروزه با تفاوت های روز افزون جامعه همانطور که در مطالب قبل ذکر شد زنان نیز سرپرست محسوب می شوند و لازم است این مسئله مدنظر قرار بگیرد. همچنین این تفاوت در ارث بین زن و شوهر هم وجود دارد.

گام های شبیه هم زنان خاورمیانه

همانطور که خواندید و مشاهده می کنید زنان ایران با اینکه در چهار دهه گذشته رشد علمی و اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی گسترده ای داشتند به طوری که بیش از 25 درصد از زنان کشور تحصیلات بالای دیپلم دارند اما همچنان با قوانینی مواجه هستند که آنها را با شرایطی مدنظر دارد که 3 یا 4 درصد جامعه زنان کشور تحصیلکرده دانشگاهی یا شاغل بودند.

پس راه تلاش برای رسیدن به حقوق امروزی و برابر ادامه دارد و زنان بی توقف در تلاش برای رسیدن به حقوق هستند که حق مسلم زندگی امروزی آنهاست.

این نبرد زنان ایران، مبارزه های مشابه اش در کشورهای دیگر خاورمیانه نیز دیده می شود.

درد زنان ایران و تلاش زنان ایران برای رسیدن به برابری ، وضعیت مشابه  زنان اردن، امارات متحده عربی، بحرین، ترکیه، فلسطین ، سوریه، عراق، عربستان سعودی، عمان، قطر، کویت، لبنان، مصر، یمن و حتی افغانستان که جز لیست خاورمیانه محسوب نمی شود اما خط مبارزه زنانشان به زنان این بخش از کره زمین یکی است و هم راستا در تلاش هستند.

در پایان تاکید می شود،گوهرهای تاریخ معاصر، زنانی‌ هستند که استوار برای رشد و پویایی و رسیدن به برابری تلاش می کنند و زنان خاورمیانه ،جذابیت تاریخ معاصر هستند. زنانی با اندیشه آگاه برای عبور با یقین رسیدن به تغییر و برابری.