آمار متخصص بدون شغل خطرناک تر از تعداد فرار مغزها است

به گزارش رکنا محمد فاضلی در یادداشتی نوشت: گزارش‌ها درباره فرار مغزها از کشور نگران‌کننده است، اما نگرانی دردی دوا نمی‌کند. بنیان‌های ساختاری این پدیده را باید دید. پیتر اوانز در کتاب توسعه یا چپاول یکی از بهترین توضیحات برای این پدیده را مستند کرده است: عدم رشد صنعتی و کارآفرینی متناسب با آموزش.

تخصص بدون اشتغال مایه سرخوردگی است، نه توسعه. راز پیشرفت کره این بود که سرمایه‌گذاری در زمینه سرمایه‌های انسانی با رشد سازمان‌های کارآفرین هماهنگ بود و همین سبب شد تخصص فنی در خدمت تولید قرار گیرد. حمایت از آموزش فنی و پژوهش لازم است اما کافی نیست.»

بدون ایجاد پیوند میان اقدامات آموزشی و رشد صنعتی نتیجه بروز وضعیتی است که هندوستان سال‌های متمادی دچار آن بوده است، یعنی کشورهای صنعتی شونده از منابع کمیاب دولتی خود استفاده می‌کنند تا به کشورهایی مثل آمریکا در قالب فرار نیروهای دانش‌آموخته کمک خارجی بدهند.

برای کشوری مثل ایران، علاوه بر عامل مد نظر اوانز، ترکیبی از تحریم، و شرایط سیاسی و اجتماعی داخلی نیز مؤثرند. اگر از همین زاویه بنگریم، تلاش برای تولید علمی در قالب افزایش مقالات نمایه شده بین‌المللی هم در غیاب رشد صنعتی، همان کارکردی را دارد که اوانز ذکر کرده است.