احساس تمایل به خودکشی به چه دلایلی ایجاد می‌شود؟

به گزارش رکنا، چرا به خودکشی فکر می کنیم؟ چه فعل و انفعالاتی در ما رخ می‌دهد که تصمیم می‌گیریم جان عزیز خود را تقدیم کنیم و به خواب ابدی برویم؟ چه راهکارهایی برای مقابله با این تصمیم هست؟

هر خودکشی یک تراژدی غمناک است که خانواده‌ها، جوامع و تمام کشورها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و بر افراد به جا مانده تا مدت زمان طولانی تاثیر می‌گذارد. این اتفاق بزرگ و کوچک نمی‌شناسد. هرکسی می‌تواند در برهه‌ای از زندگی خود تحت شرایط خاصی افکار خودکشی را در ذهن بپروراند. برخی از کنار آن عبور می‌کنند و برخی رفته‌رفته تسلیم می‌شوند و به آن تن می‌دهند. اگر مدتی است ذهن تان درگیر افکار این چنینی شده و اکنون می‌خواهید بدانید «چرا فکر خودکشی دارم؟»، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.

خودکشی چیست؟

خودکشی زمانی اتفاق می افتد که فرد عامدانه و آگاهانه به زندگی خود پایان دهد. در این شرایط فرد به هر دلیلی احساس می‌کند انگیزه‌ای برای ادامه زندگی ندارد و خود را به هر روشی که می‌تواند از بین می‌برد. با این حال مرگ در اثر خودکشی تنها بخشی از مشکل است؛ افرادی که از اقدام به خودکشی جان سالم به در می‌برند بیشتر از افرادی که جان خود را از دست می‌دهند آسیب می‌بینند و به مراقبت‌های پزشکی نیاز دارند.

فکر خودکشی ولم نمی کنه؛ چه کار کنم؟

فکر کردن به خودکشی برای همه آدم‌ها ترسناک است. ممکن است سراسر وجودتان پر از احساسات شدید باشد و کنار آمدن با آن‌ها برایتان راحت نباشد. شاید احساس کنید هیچوقت هیچ‌چیزی بهتر نمی‌شود، اما به این فکر کنید که تنها نیستید. آدم‌های زیادی در طول شبانه‌روز به خودکشی فکر می‌کنند. اگر مات و مبهوت مانده‌اید که چرا به خودکشی فکر می کنیم؟ فراموش نکنید فکر کردن به این اتفاق اصلا به این معنی نیست که قرار است آن را عملی کنید؛ بلکه اغلب نشانه‌ای است که می‌گوید دوست دارید از مسئله‌ای فرار کنید.

راه‌هایی زیادی هست که کمک می‌کند در لحظه احساس بهتری داشته باشید. قدم اول می‌تواند درد دل یا صحبت با یک فرد امین باشد. اگر اطرافتان شخص مورد اعتمادی ندارید، می‌توانید با شماره تلفن‌های مشاور آنلاین تماس بگیرید. پشت خط این تلفن‌ها افرادی گوش‌ به زنگ هستند که برای کمک به مردم آموزش دیده‌اند. یا اگر پزشک یا مشاور شخصی دارید، احساستان را با آن‌ها در میان بگذارید. این افراد می‌توانند مهارت‌های مقابله با افکار خودکشی را به شما آموزش دهند.

علت بروز افکار خودکشی

این‌طور نیست که بگوییم دلیل واحدی برای افکار خودکشی وجود دارد. در حالت کلی عوامل متعددی ممکن است روی این تصمیم تاثیر بگذارند و احتمال آن را افزایش دهند. احساس توهم خیانت همسر، احساس نادیده گرفته شدن، افسردگی شدید، حمله پانیک، شکست روحی و عشقی، شکست های مالی و اخراج شدن از کار و… می تواند در بروز فکر خودکشی موثر باشد. اگرچه فکر خودکشی در نوجوانان و حتی بزرگسالان از نوعی اختلال سلامت روان نشان می‌گیرد، اما بر اساس تحقیقاتی که تاکنون انجام شده، بیش از نیمی از افرادی که بر اثر خودکشی جان خود را از دست می‌دهند، در زمان مرگ بیماری روانی شناخته شده‌ای نداشته‌اند.

اگر از منظر عوامل ناشی از سلامت روان به این سوال پاسخ دهیم که «چرا به خودکشی فکر می کنیم؟»، می‌توان گفت افسردگی و اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اختلالات استرس و اضطراب و اختلالات شخصیتی می‌توانند مهم‌ترین محرک‌های این تصمیم هستند. با مراجعه به مشاوره خانواده می توانید تمام این بیماری ها را درمان کنید ولی بدون کمک گرفتن از مشاور، امکان بروز خطرات روحی و جسمی وجود دارد. در کنار این‌ها عوامل دیگری که خطر خودکشی را بیشتر می‌کنند عبارت‌اند از:

    حبس و زندان

    امنیت شغلی ضعیف یا سطح پایین رضایت شغلی

    سابقه سواستفاده از شخص

    تشخیص بیماری‌های جدی مثل سرطان یا HIV

    منزوی شدن از نظر اجتماعی یا قربانی قلدری و آزار

    اختلال مصرف مواد

    سوء استفاده یا آسیب‌های دوران کودکی

    سابقه خانوادگی خودکشی

    فکر خودکشی در بارداری

    تلاش‌های قبلی برای خودکشی

    ابتلا به بیماری مزمن

    از دست دادن‌های اجتماعی، مثل از دست دادن یک رابطه مهم

    از دست دادن شغل

    دسترسی به وسایل کشنده از جمله انواع سلاح گرم یا مواد مخدر

    خودکشی نزدیکان و آشنایان

    نبود هیچ‌گونه کمک یا حمایت

    عدم دسترسی به راهکارهای درمانی سلامت روان یا دارو

    پیروی از سیستم‌های اعتقادی که خودکشی را به عنوان راه حلی برای مشکلات شخصی می‌پذیرند

جالب است بدانید نرخ خودکشی نیز در میان گروه‌های آسیب‌پذیری مثل پناهندگان و مهاجران که نگاه تبعیض‌آمیز جامعه را تجربه می‌کنند، بسیار بالا است.

فکر کردن به خودکشی چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

همان‌طور که در بخش قبل اشاره کردیم، معمولا افرادی که از مشکلات سلامت روان رنج می‌برند یا با فشارها و سختی‌ها در زندگی دست و پنجه نرم می‌کند، در مقطعی از زندگی احساس تمایل به خودکشی در آنان پر رنگ می‌شود بدون آن‌که پاسخی برای این سوال داشته باشند که اصلا چرا به خودکشی فکر می کنیم؟

نکته غم‌انگیز در مورد این افراد این است که بسیاری از آن‌ها در خفا و بدون آنکه حتی اطرافیان آن‌ها باخبر شوند، در سکوت رنج می‌برند و با اختلالات روانی دست و پنجه نرم می‌کنند. شاید این حجم از سختی هرگز نمودی در ظاهر فرد نداشته باشد و کسی به بهترشدن حال او کمک نکند. حتی بسیاری از مواقع هیچ‌وقت برای دوستان و خانواده فرد روشن نمی‌شود که چرا عزیزشان چنین تصمیمی گرفته و خود را از بین برده است.

بهترین راه درمان فکر خودکشی

اگر می‌بینید کار از مرحله پیشگیری از خودکشی گذشته است و اکنون میان افکار این تصمیم غوطه‌ور شده‌اید، در اولین قدم به‌دنبال راهبردهای مقابله‌ای باشید. سعی نکنید افکار یا رفتار خودکشی را به تنهایی مدیریت کنید و حتما از کسی کمک بگیرید. پزشک یا ارائه‌دهنده سلامت روان می‌تواند استراتژی‌های مقابله‌ای مناسبی در اختیار شما قرار دهد. وظایف مشاوره خانواده کاملا مشخص است. اگر بتوانید با مشاور صحبت کنید، او قطعا می تواند به شما برای بهبود اوضاع روحی تان کمک کند.

    هر زمان سروکله افکار منفی پیدا می‌شود، فعالیت‌های سالم و لذت بخش را امتحان کنید. به خود یادآوری کنید که وقتی زندگی تا این اندازه ارزشمند است و هنوز دلیلی برای زندگی داریم، چرا به خودکشی فکر می کنیم؟

    ابزارآلات خودکشی را از دسترس خود خارج کنید. هرگونه اسلحه، تیغ و سایر وسایلی که ممکن است با آن‌ها به خود آسیب بزنید را دور بریزید.

    گوش دادن به موسیقی، تماشای فیلم‌های خنده‌دار، گشت و گذار در یک موزه تاریخی و هر فعالیت دیگری که در گذشته حالتان را خوب می‌کرد را امتحان کنید.

    حتی اگر تمایلی به ترک حصار تنهایی خود ندارید، خود را مجبور کنید که بیشتر در میان جمع باشید.

    مواد مخدر و الکل را برای همیشه کنار بگذارید. مصرف این مواد زمینه احساسات دردناک را فراهم می‌کند و احتمال بروز افکار خودکشی و آسیب رساندن به خود را افزایش می‌دهند.

    افکار و احساساتتان را بنویسید. یک فهرست ایجاد کنید پر از دلیل و انگیزه برای زندگی. موارد این فهرست می‌تواند حیوان خانگی ، فرزند، خواهرزاده محبوب یا کاری باشد که از انجام آن در محل کار یا خانه لذت می‌برید. سعی کنید میان این موارد هدفی برای زندگی پیدا کنید.

    باور داشته باشید که این احساسات موقتی هستند و با روش‌های درمانی مناسب می‌توانید به خودتان کمک کنید تا احساس بهتری نسبت به زندگی داشته باشید. با شرکت در جلسه مشاوره خانواده، تمام روش های درمانی به شما داده می شود و علاوه بر آن، تمام مراحل درمان، زیر نظر مشاور مجرب و باتجربه خواهد بود.

کلام آخر

علی‌رغم تعداد بسیار زیادی که هر ساله اقدام به خودکشی می‌کنند، تراژدی و تأثیرات ناشی از خودکشی اغلب با اطلاعات نادرست و شرم‌زدگی پنهان می‌شود. بسیاری از مردم این تصور اشتباه را دارند که صحبت در مورد خودکشی ممکن است محرکی برای عملی کردن این افکار و اقدام به خودکشی شود. در حالی که تحقیقات نشان می‌دهد خودکشی نوعی مرگ قابل پیشگیری است و هر چقدر ما به‌عنوان یک جامعه حمایت‌گر فعالیت‌های بیشتری در راستای به حداقل رساندن مرگ و میر‌های ناشی از آن شویم، احتمال اینکه افراد به جای پایان دادن به زندگی خود به دنبال کمک باشند، بیشتر خواهد بود.