چین خوردن زمین در سوادکوه و شکل گیری یک غار / تخریب غار در ادامه فعالیت معادن شن و ماسه

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، غار اسپهبد خورشید، در 180 کیلومتری تهران و در ناحیه دوآب شهرستان سوادکوه در مسیر جاده اصلی تهران-قائم شهر قرار داشته و در ابتدای مسیر منتهی به خطیرکوه و سمنان و در 2 کیلومتری روستا و قلعه رواتسر در دامنه کوهی به نام لاپ کمر قرارگرفته است. این غار در فهرست آثار ملی ایران به شماره 7839 به ثبت رسیده است و برای ثبت جهانی آن نیز پرونده ای تشکیل شد؛ اما به دلیل وجود معادن ماسه فعال در مجاورت آن، این کار انجام نشد.

در این راستا مهدی عابدینی، باستان شناس ، در گفت و گو با رکنا با اشاره به تاریخچه این غار گفت: غار اسپهبد خورشید در اثر چین خوردگی زمین پدید آمده و جنس سنگ های آن از نوع سنگ های املاح دار رسوبی رنگین و بسیار خرد و ریزشی است. دهانه غار تقریباً دایره ای شکل و به قطر تقریبی 85 متر است این تاق عظیم که یکی از بزرگترین تاقه ای طبیعی دنیا شمرده می شود، با کمی دقت از جاده اصلی به خوبی دیده می شود.

وی گفت: اولین بار در سال 1329 توجه عده ای از کوهنوردان به آن جلب شد. در طی چند سال کوهنوردان زیادی سعی در صعود به آن را داشتند. در طی چندین صعود از نقاط مختلف که در اوایل دهه چهل انجام گرفت شناسایی اولیه این غار پایان یافت. در این صعود موفقیت آمیز آقای چنگیز شیخلی در خرداد سال 1341 به همراه بهمن بوستان، اکبر شفیع زاده و عباس امینی وارد این غار تاریخی شده و کروکی از آثار معماری غار تهیه می کنند.

او با اشاره به اینکه ارتفاع دهانه غار به خط مستقیم تا جاده خطیرکوه حدود 300 متر است، افرود: از آنجایی که صعود به صورت مستقیم به غار به علت صعب العبور بودن امکان پذیر نیست جهت دسترسی به دهانه غار باید مسیری مارپیچ در حدود 5/1 کیلومتر را طی کرد تا به دهانه غار رسید.

مهدی عابدینی در ادامه با تاکید بر اینکه معادن اطراف همچنان در حال فعالیت هستند و تا کنون اقدامی برای انتقال این معادن نشده است، گفت: این معادن خصوصی هستند و وجود این ها اطراف غار، مانع از ثبت جهانی شد. ارتعاشاتی انفجار در معادن، گرد و خاک زیاد و آلودگی صوتی این معادن، گردشگران را به شدت آزار می داد. با این وجود استانداری برنامه دارد اتفاقات خوبی در این منطقه رخ دهد.

او در پایان گفت: همچنین قرار بر این است که مسیر دسترسی راحت تر گردشگران به این غار، طراحی شود و منتظر آن هستیم که بودجه سال 1401 برای آن ابلاغ شود. پیمانکار این کار انتخاب شده است و در حال مطالعه هستند تا به بهترین شکل این این پله ها تعبیه شوند تا آسیب بصری به این منطقه نیز وارد نشود.