خطر نیروگاه هسته ای برای آینده ایران زلزله خیز / ۱/۵ درصد نیروگاه های هسته ای جهان دچار فروگدازش شده اند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، تاثیرات زیست محیطی انرژی هسته ای بسیار قابل ملاحظه است. در ایران که حفاظت از محیط زیست فرسنگ ها از استانداردهای جهانی فاصله دارد، انرژی هسته ای، مشکلات زیست محیطی جدیدی بوجود می آورد که تجربه، تخصص و استانداردهای مربوطه برای ممانعت از آن مشکلات در کشور وجود ندارد و ضایعات و صدمات آلودگی‌های مربوطه می توانند تا قرن ها و تا نسل ها کشور را درگیر آثار و تبعات خود کنند.

ساخت نیروگاه های هسته ای با مصرف زیاد گازهای گلخانه ای

در بسیاری از کشورهای جهان، طرفداران انرژی هسته ای آن را بعنوان یک انرژی پاک که گازهای گلخانه ای تولید نمی کند معرفی می کنند و تنها راه مقابله با تغییرات اقلیمی را استفاده گسترده از انرژی هسته ای می دانند. این ادعا کاملا درست نیست. بر خلاف انرژی‌های تولید شده از سوخت های فسیلی رآکتورهای اتمی گازهای گلخانه ای تولید نمی کنند. اما پروسه حفاری و پالایش عناصر رادیو اکتیو استفاده شده در رآکتورهای هسته ای، فرآیندی است که انرژی زیادی مصرف می کند و انرژی مورد نیاز در این پروسه گازهای گلخانه ای زیادی تولید می کند. همچنین ساخت نیروگاه هسته ای به مقادیر قابل توجهی بتن و انواع فلزات نیاز دارد که تولید آنها یکی از بزرگ‌ترین منابع تولید گازهای گلخانه ای است. نیروگاه های هسته ای بطور غیر مستقیم مسبب تولید مقادیر زیادی گازهای گلخانه ای هستند. انرژی هسته ای، بطور غیر مستقیم یک انرژی آلوده کننده با گازهای گلخانه ای است.

مشکل زیست محیطی دیگر،  تشعشعات زباله های هسته ای هستند. شدت تشعشعات این زباله ها با گذشت زمان کمتر می شود. مدت زمانی که طول می کشد که شدت این تشعشعات به  نیمی از شدت اولیه شان برسد “نیمه عمر” نامیده می شود. زباله های رادیو اکتیو با نیمه عمر کوتاه قبل از دفن، معمولا بطور موقت در مخازن مخصوص ذخیره می شوند تا از میزان رادیو اکتیو بودن آنها قبل از دفن کاسته شود. زباله های هسته ای بعد از تکمیل فرآیند هسته ای در رآکتور بشدت خطرناک هستند و برای صدها و گاهی هزاران سال می توانند خطرناک باقی بمانند. دفن این زباله ها ریسک‌های زیست محیطی ای دارد که قرن ها می توانند خطرناک باشند. با گذشت زمان و ادامه بکارگیری نیروگاه های هسته ای افزایش زباله های هسته ای به معضلی بزرگ تبدیل می شوند. حتی اگر این مواد از کشور خارج شوند و در کشور دیگری دفن شوند، پروسه آماده سازی آنها برای خروج از کشور، پروسه ای حساس و خطرناک است.تجربه اروپا و آمریکا در دفن و نگهداری زباله های هسته ای، تجربه ای است که نباید نادیده گرفته شود.

خطرات زیست محیطی نیروگاه های هسته ای در صورت بروز مشکلات فنی و یا حوادث طبیعی، خارج از تصور هستند. حادثه نیروگاه چرنوبیل که تمام شهر محل استقرار نیروگاه را به مخروبه ای غیر قابل زیست تبدیل کرد هنوز یکی از بزرگ‌ترین حوادث هسته ای جهان محسوب می شوند. اینگونه حوادث بندرت اتفاق می افتند ولی در صورت اتفاق افتادن تاثیرات زیست محیطی آنها بر محیط زیست و سلامت مردم فاجعه ای دراز مدت به بار خواهند آورد. نیروگاه فوکوشیمای ژاپن که بر اثر ضایعات ناشی از سونامی شروع به نشت مواد رادیو اکتیو کرد نمونه ای از خطرات تهدید کننده از سوی حوادث طبیعی هستند.

در کشور زلزله خیز ایران که بر اثر تغییرات اقلیمی دامنه و شدت حوادث طبیعی هر سال بزرگ‌تر می شوند، طراحی نیروگاه ممکن است برای سال‌های آینده به اندازه کافی ایمن نباشد. همچنان که برای نیروگاه فوکوشیما نبود.تا به امروز ۱/۵ درصد از تمام نیروگاه های هسته ای در حال کار در جهان دچار فروگدازش شده اند که آمار خوبی نیست. با توجه به خطر نیروگاه های هسته ای هیچ فروگدازشی نباید اتفاق بیفتد.

نابودی حیات وحش دریاهای اطراف نیروگاه های هسته ای

واکنش اتمی در نیروگاه های هسته ای مقدار قابل توجهی گرما تولید می کند. برای خنک نگاه داشتن رآکتور معمولا این نیروگاه ها در کنار دریا یا دریاچه ها ساخته می شوند که از هزینه خنک نگه داشتن رآکتور کاسته شود. آلودگی گرمایی این نیروگاه ها در مجاورت منابع آبی ای که قرار گرفته اند حیات وحش دریای مجاور خود را بشدت تحت تاثیر قرار می دهند و اکوسیستم منطقه بطور بازگشت ناپذیری می تواند متحول شود. آلودگی‌ گرمایی نیروگاه براونز فری در آلاباما و نیروگاه بریدوود در ایلینوی ایالات متحده نمونه ای از تحولات اکوسیستمی این نیروگاه ها بر منابع آب محیط اطرافشان هستند. حتی نیروگاه های با سیستم خنک کننده بسته بر منابع آب محیط اطرافشان بی تاثیر نیستند.

در یک تحقیقات در دانشگاه استنفورد در سال ۲۰۲۰، میزان متوسط نیاز به آب در سیستم های خنک کننده بسته ۱۱۰۰ گالن بر مگاوات ساعت و برای سیستم های باز ۴۳،۵۰۰ گالن بر مگاوات ساعت عنوان شده است که تقریبا ۵ برابر میزان مورد نیاز برای نیروگاه های گازی است. با توجه به منابع محدود آبی کشور، آلودگی گرمایی منابع آب، حتی منابع آبی ای که به آب های بین المللی متصل هستند تبعات دراز مدت تخریب کننده ای خواهند داشت. تحقیق دانشگاه استنفورد تصریح می کند که تاثیرات آلودگی گرمایی منابع آب توسط نیروگاه های هسته ای بسیار قابل توجه هستند و نباید سبک انگاشته شوند.

لزوم اطلاع رسانی خطرات نیروگاه هسته ای به مردمان ساکن مناطق نزدیک

آیا سازمان حفاظت از محیط زیست، مطالعات زیست محیطی نیروگاه هسته ای ایران را با استاندارهای جهانی تکمیل کرده اند؟  آیا ریسک کار نیروگاه هسته ای کشور با مردم منطقه در میان گذاشته شده است؟ چه ارگان‌هایی مطالعات زیست محیطی نیروگاه هسته ای ایران را تکمیل کرده اند و اصولا چه مطالعاتی صورت گرفته است؟ مردمی که در شعاع چند ده کیلومتری این نیروگاه زندگی می کنند باید از خطرات این نیروگاه مطلع شوند و در صورت لزوم نقل مکان کنند. بی اهمیتی به خطرات زیست محیطی نیروگاه هسته ای کشور به خطر انداختن زندگی ساکنان منطقه برای سالیان طولانی است.