سهم زنان ایرانی در ناباروری تنها 5 درصد از مردان بیشتر است

ناباروری در ایران رفته رفته به مساله ای حاد تبدیل می شود. هم اکنون حدود 10 تا 15 زوج های ایرانی با مشکل ناباروری مواجه هستند. آمار ناباروری زوج ها در کشورمان در سال های اخیر افزایش یافته است. اختلال در تخمک گذاری شایع ترین علت ناباروری زنان است. کاهش کیفیت اسپرم آقایان نیز مهمترین دلیل ناباروری در مردان است. اما چه عواملی باعث اختلال در تخمک گذاری یا کاهش کیفیت اسپرم آقایان می شود؟ این عوامل را در گفت و گو دکتر انسیه شاهرخ تهرانی نژاد، فوق تخصص نازایی و عضو انجمن علمی تخصصی باروری و ناباروری ایران بررسی کردیم.

ناباروری 10 تا 15 درصد زوج های ایرانی

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، معضلات زندگی شهرنشینی و ظهور المان های آسیب زای تمدن جدید در جامعه امروز از جمله کاهش کیفیت تغذیه و تشدید امواج مغناطیسی موجود در هوا، منجر به افزایش آمار ناباروری در میان زوج های ایرانی در سال های اخیر شده است.

این نکته ای است که بسیاری از کارشناسان حوزه باروری و ناباروری روی آن تاکید دارند و اخیرا قاسم جان بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت نیز گفته است که حدود یک پنجم زوج های ایران، یعنی حدود 3.5 میلیون زوج ایرانی با مشکل باروری مواجه هستند و نمی توانند به صورت طبیعی طعم شیرین پدر یا مادر بودن را بچشند.

البته دکتر انسیه شاهرخ تهرانی نژاد، فوق تخصص نازایی و عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفت و گو با رکنا با اشاره به آخرین آمارهای مربوط به ناباروری زوج های ایرانی تاکید کرد: حدود 10 تا 15 درصد از زوج های کشورمان به صورت طبیعی بارور نمی شوند و حتما باید برای بچه دار شدن، به مراکز ناباروری مراجعه کنند و تحت درمان قرار گیرند.

عضو انجمن علمی تخصصی باروری و ناباروری ایران در توضیح بیشتر گفت: در سراسر دنیا نیز حدود 10 تا 15 درصد زوج ها نابارور هستند و البته آمار ناباروری در ایران کمی از آمارهای جهانی بیشتر است. در این میان باید توجه داشت که 45 تا 50 درصد دلایل ناباروری زوج ها در ایران به مردان بازمی‌گردد و 50 تا 55 درصد دلایل ناباروری در زنان ریشه دارد. بنابراین می توان گفت سهم زنان در ناباروری تنها 5 درصد از مردان بیشتر است.

تاثیر ازدواج دیرهنگام در کاهش کیفیت تخمک ها

تهرانی نژاد درباره عوامل اصلی ناباروری برخی زوج های ایرانی توضیح داد: ازدواج دیرهنگام از جمله عوامل رواج ناباروری در کشور ما بخصوص در میان زنان است، زیرا اساسا هرچه سن خانم ها بالاتر برود، بخصوص وقتی مرز 35 سالگی را بگذرانند، قدرت باروری آنها کاهش می یابد.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران ادامه داد: اختلال در تخمک گذاری شایع ترین علت ناباروری زنان است. در واقع، زنانی که تعداد تخمک های آنها کاهش می یابد، قدرت باروری‌شان نیز کم می شود. از جمله عوامل کاهش تعداد تخمک ها نیز افزایش سن ازدواج، تغذیه نامناسب، آلودگی هوا و امواج مغناطیسی موجود در هواست که می تواند روی کاهش سطح کیفیت تخمک ها اثر بگذارد.

تاثیر امواج موبایل روی کاهش کیفیت اسپرم مردان

عضو تیم تخصصی پژوهشگاه رویان با بیان این که کاهش کیفیت اسپرم مهمترین علت ناباروری مردان است، عنوان کرد: آلودگی هوا و بخصوص تشدید امواج مغناطیسی موجود در هوا که از طریق شبکه های تلفن همراه، دکل های اینترنت، ماهواره و ... ساتع می شود، نه تنها میزان تخمک گذاری زنان را کاهش می دهد، بلکه افت کیفیت اسپرم آقایان را نیز به همراه دارد و منجر به افزایش میزان ناباروری آنان می شود.

وی افزود: حدود سه دهه پیش سازمان بهداشت جهانی در تعریف اسپرم نرمال آورده بود که اگر 60 میلیون اسپرم در یک سی سی مایع اسپرمی آقایان وجود داشته باشد، می توان گفت اسپرم آنها نرمال است، اما در سال های اخیر کاهش شدید کیفیت اسپرم آقایان منجر به آن شده است که حتی وجود 20 میلیون اسپرم در یک سی سی مایع اسپرمی نیز به عنوان اسپرم نرمال تلقی شود.

افزایش تعداد زوج های نابارور ایرانی در سال های اخیر

تهرانی نژاد با تاکید بر این که در سال های اخیر تعداد زوج های نابارور ایرانی بسیار بیشتر از گذشته شده است، عنوان کرد: در چند سال گذشته هم‌پای افزایش آمار ناباروری در ایران، کیفیت درمان های ناباروری نیز بهبود یافته است و ما هم اکنون می توانیم بخش زیادی از زوج های نابارور را درمان کنیم.

این فوق تخصص نازایی درباره روش های درمان ناباروری در ایران توضیح داد: برخی زنان یا مردان که به دلیل مشکلات هورمونی دچار اختلال در تخمک گذاری هستند یا کیفیت اسپرم آنها پایین است، می توانند با درمان های دارویی بارور شوند، اما برخی زوج ها که به درمان های دارویی پاسخ نمی دهند، ناچارند در سیکل IVF یا همان لقاح مصنوعی قرار گیرند.

عوامل موثر در کاهش احتمال موفقیت IVF

عضو انجمن علمی تخصصی باروری و ناباروری ایران ادامه داد: عوامل متعددی در کاهش یا افزایش احتمال موفقیت IVF نقش دارد؛ به طور مثال، هرچقدر مدت نازایی یک زن طولانی تر باشد، شانس موفقت لقاح مصنوعی کمتر می شود. همچنین اگر کیفیت اسپرم مرد به شدت پایین باشد، احتمال موفقیت IVF بسیار کاهش می یابد. ضمن این که افزایش سن بانوان نیز در احتمال موفقیت لقاح مصنوعی تاثیر معکوس دارد، زیرا هرچه سن یک زن بالاتر می رود، ذخیره تخمک های او کاهش می یابد.

وی در ادامه تاکید کرد: کسانی که در گذشته سابقه بارداری داشته اند، شانس موفقیت آنها در IVF بیشتر است. در واقع، هرچقدر تخمک های زن بیشتر باشد، احتمال این که بتوان جنین های با کیفیت بیشتری را انتخاب کرد، بالاتر می رود و هرچقدر کیفیت جنین بیشتر باشد، شانس باروری هم بالاتر می رود.

متوسط شانس موفقیت IVF؛ 40 درصد

تهرانی نژاد با بیان این که احتمال موفقیت هر سیکل IVF به طور متوسط حدود 40 درصد است، عنوان کرد: هرچقدر تعداد سیکل هایی که یک زوج می گذراند، افزایش یابد، احتمال موفقیت آنها در باروری بیشتر می شود؛ به نحوی که اگر زوج هایی که یک بار بر اثر انجام IVF به نتیجه نرسند، لقاح مصنوعی را برای سه یا چهار بار انجام دهند، احتمال موفقیت آنها در بچه دار شدن به 70 درصد هم می رسد.

این فوق تخصص نازایی با تاکید بر این که در بیشتر مواقع از رحم مادر اصلی برای بارداری پس از انجام لقاح مصنوعی استفاده می شود، گفت: در کمتر از 10 درصد لقاح های مصنوعی که انجام می شود، زوج ها از رحم اجاره ای استفاده می کنند. این کار نیز بیشتر زمانی انجام می شود که یک زن به دلیل مشکلات مادرزادی یا بیماری های مختلف رحم نداشته باشد یا بارداری برای او خطرناک باشد.

هزینه IVF در ایران چقدر است؟

عضو تیم تخصصی پژوهشگاه رویان با تاکید بر این که در مراکز دولتی 80 درصد هزینه های IVF تحت پوشش بیمه های پایه قرار می گیرد، عنوان کرد: قیمت انجام یک سیل IVF در مراکز دانشگاهی درمان ناباروری در حدود 1.5 میلیون تومان است، زیرا بیمه های پایه حمایت خوبی را از درمان ناباروری در مراکز دولتی انجام می دهند.

وی در پایان تصریح کرد: در مراکز خصوصی نیز هزینه انجام یک سیکل کامل IVF از جمله گرفتن تخمک، تزریق اسپرم در داخل تخمک و انتقال جنین به داخل رحم نیز حدود 7 میلیون تومان تمام می شود.