عملکرد مالی نهادهای ثروتمند شفاف نیست / فقرا مالیات می دهند و ثروتمندان فرار مالیاتی

ایران در شرایطی قرار دارد که عملا تلاشی در جهت تعریف مالیات و جلوگیری از فرار مالیاتی نشده است. برخی موسسات و نهادها حتی حاضر نیستند که اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه کنند چه برسد به اینکه بخواهند مالیات بدهند از این بابت به دولت پاسخگو باشند. اعداد بسیار قابل توجه و درشتی برای فرار مالیاتی وجود دارد. در نتیجه آن چیزی که این روزها با آن روبرو هستیم یک نوع فرار مالیاتی نجومی است. 

به گزارش خبرنگار رکنا، دولت با کسری بودجه روبه رو است و طبقه گزارش های منتشر شده توسط کارشناسان سازمان برنامه و بودجه ورشکستگی دولت چه با وجود تحریم ها چه با کنار گذاشته شدن تحریم ها محتمل است. حال اگر قرار باشد راجع به راه های جبران کسری بودجه تدبیری انجام شود بدون شک در گام نخست دولت باید به صورت یک دست از یک مدل اقتصادی پیروی کند.

اما در این بین یکی از ساده ترین و بهترین راه هایی که دولت برای حل مشکلات خود می تواند انجام دهد، جلوگیری از فرار مالیاتی و گرفتن مالیات از نهادهایی است که تا کنون از دادن مالیات معاف بوده اند.

بهنام مرادی کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی رکنا، درباره این مسئله که در کشور ما فقط اقشار ضعیف و متوسط جامعه مالیات می دهند و سرمایه دارها و برخی از نهادها از دادن مالیات معاف هستند گفت: ابتدا باید بگویم که یکی از ثمرات دولت آقای روحانی حرکت به سمت دولت مالیات محور بود که با انجام یکسری طرح ها شاهد افزایش درآمدهای مالیاتی بودیم. همچنین تشکیل بیگ دیتا ها نیز در رشد درآمدهای مالیاتی موثر بودند.

او ادامه داد: در خصوص گریزهای مالیاتی نیز باید گفت بیشتر فرارهای مالیاتی برای مجموعه هایی است که ارزهای دولتی را برای واردات دریافت می‌کنند و در زمینه مونتاژ کاری و فروش محصول نهایی انجام می‌دهند. اینها مهم ترین گروهی هستند که در بخش فرار مالیاتی فعال هستند بنابراین بانک ها و موسسات اعتباری امروز برای کنترل پرداخت مالیات ها خیلی می توانند موثر باشند.

مرادی درباره عملکرد دولت در هزینه کرد مالیات‌ها اظهار کرد: نحوه عرضه و بهره گیری از مالیات و هزینه های مالیاتی توسط دولت انجام می شود اما متاسفانه بیش از 40 سال است که نهادهای مدیریتی نتوانسته اند به نحو احسن و به طور حساب شده از مالیات استفاده و هزینه کنند. این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته مردم در پرداخت مالیات خود پیشگام می‌شوند چرا که در کنار نظارت های صورت گرفته توسط نهادهای مختلف، هزینه کرد این کشورها نیز مشخص است و اگر شهروندان مالیات می‌دهند آن پول صرف توسعه زیرساخت هایی می شود که به درد اقتصاد و زندگی مردم می‌خورد پس طبیعی است با کمال میل مالیات دهند.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که برخی نهادها نیز از مالیات معاف هستند یا از پرداخت مالیات ممانعت میکنند حال باید با آنها چه کرد توضیح داد: ما نمی‌توانیم ماهیت رفتار نهادهای بزرگی را که منتسب به حاکمیت بوده و مالیات نمی‌دهند را اینگونه نگاه کنیم که خدماتی به جامعه نمی‌دهند و فقط ثروت اندوزی می‌کنند. بلکه بعضی از این نهادها اگر درآمدی هم دارند همه آن را برای مردم هزینه می‌کنند.

مرادی تاکید کرد: ما هیچگونه گزارش مشخصی از توسعه پروژه های در دست اقدام و همچنین تصحیح و توزیع شفاف از عملکرد نهادهای حاکمیتی نداریم فلذا به جای مسئله طرح مالیات باید سعی کنیم که عملکرد این نهادها را شفاف کرده تا بهروری آنها با توجه به گستردگی که دارند افزایش پیدا کند.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به بعضی از شرکت‌های بزرگ بین المللی در جهان که عملکردشان شفاف بوده و مالیات نیز می‌دهند خاطر نشان کرد: ما باید یک دید واقع نگرانه داشته باشیم و نهادهایمان به سمت شفاف شدن بروند اما متاسفانه سو مدیریت در افزایش درآمد و بهروری نهادهای داخل کشور ما باعث شده است که بجای مالیات ابتدا خواهان شفاف سازی صورت مالی این نهاد ها باشیم.