لزوم اصلاح الگوی کشت و حذف گیاهان آب‌بر / کشت درختان زیتون به جای دانه های روغنی در دستور قرار بگیرد

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، بی‌توجهی مستمر به الگوهای نامناسب کشت محصولات کشاورزی و اصرار بر کشت گیاهان پرآب‌بر، طی سالیان به تشدید بحران آب در ایران منجر شده است. این بحران نه تنها منابع طبیعی کشور را به خطر انداخته، بلکه امنیت غذایی و زیست‌بوم مناطق را نیز تهدید می‌کند. در شرایطی که مدیریت صحیح منابع آبی از اولویت‌های اصلی حکمرانی باید باشد، چرا دولتمردان تاکنون اقدامات جدی و منسجم برای تغییر الگوی کشت و حمایت از فناوری‌های نوین آبیاری انجام نداده‌اند؟ آیا زمان آن نرسیده که با حذف گیاهان پرآب‌بر و حرکت به‌سوی کشت محصولات استراتژیک، به سمت کشاورزی پایدار قدم برداریم؟

کشاورزی به‌عنوان یکی از محورهای اصلی اقتصاد ایران، در تأمین امنیت غذایی، ایجاد اشتغال و مدیریت منابع طبیعی نقش حیاتی دارد. اما طی سالیان گذشته، الگوی نادرست کشت و اصرار بر تولید محصولات پرآب‌بر مانند هندوانه و خیار، موجب شده تا منابع آبی محدود کشور به‌شدت تحت فشار قرار گیرد.

عبدالمجید شیخی، مشاور وزیر اسبق جهاد کشاورزی، با اشاره به این معضل گفت: «در شرایطی که بحران خشکسالی و کاهش منابع آبی کشور روزبه‌روز جدی‌تر می‌شود، تغییر الگوی کشت امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. اما ضعف در بخش ترویج، مانع از انتقال موثر این الگو به کشاورزان شده است.»

این کارشناس توضیح داد: «علیرغم این‌که محصولاتی مانند سویا و کلزا از نظر اقتصادی جذابیت‌هایی دارند، مصرف بسیار زیاد آب برای کشت آنها، توجیه‌پذیر نیست. محصولات جایگزین کم‌آب‌بر مانند زیتون، نه تنها مقاومت بیشتری به خشکسالی دارند، بلکه از نظر استراتژیک نیز به کاهش وابستگی کشور به واردات روغن خوراکی کمک می‌کنند.»

شیخی افزود: تاکنون بیش از 90 درصد روغن مصرفی کشور وارداتی است و در شرایط فعلی، ترویج و حمایت از کشت زیتون می‌تواند یکی از راه‌حل‌های کلیدی برای حل این مشکل باشد.

این مدرس دانشگاه همچنین به اهمیت استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری تاکید کرد و گفت: «حمایت‌های مالی و فنی دولت برای استفاده از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و تحت فشار می‌تواند به کاهش مصرف آب و افزایش بهره‌وری در کشاورزی منجر شود.»

او در پایان تاکید کرد که حرکت به‌سوی اصلاح الگوی کشت، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و جدیت در اجراست. شیخی اظهار داشت: «با توجه به شرایط فعلی منابع آبی کشور، کشاورزی سنتی باید جای خود را به مدل‌های پایدارتر و کارآمدتر بدهد و محصولات مقاومی مانند زیتون جایگزین گیاهان پرآب‌بر شوند.»