عدم برنامه‌ریزی صحیح، حضور ایران در کاپ ۲۹ را به نمایش بی‌محتوا تبدیل می کند/دیپلماسی انرژی ایران در بحران

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا،کاپ ۲۹ (کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل) به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای بین‌المللی در حوزه تغییرات اقلیمی، اهداف متعددی را دنبال می‌کند. این کنفرانس به منظور ترویج همکاری بین‌المللی در زمینه کاهش گازهای گلخانه‌ای، ارتقاء آگاهی عمومی درباره تغییرات اقلیمی و تشویق کشورها به اتخاذ سیاست‌های پایدار برگزار می‌شود. یکی از اهداف کلیدی کاپ ۲۹، دستیابی به توافقات جهانی برای کاهش دما به زیر ۱.۵ درجه سانتی‌گراد نسبت به سطح پیش از صنعتی شدن است. این هدف به منظور حفظ اکوسیستم‌ها و جلوگیری از پیامدهای شدید تغییرات اقلیمی، از جمله افزایش سطح دریاها و بروز حوادث طبیعی شدید مطرح شده است.

حضور ایران در کاپ ۲۹ می‌تواند فرصتی طلایی برای بهبود وضعیت محیط زیست این کشور باشد. ایران به عنوان کشوری که با چالش‌های جدی در زمینه آب و هوا، ریزگردها و آلودگی هوا مواجه است، می‌تواند از تجربیات سایر کشورها بهره‌مند شود و راهکارهای نوین را برای مقابله با این چالش‌ها بکار گیرد. این کنفرانس به ایران این امکان را می‌دهد که با دیگر کشورها در زمینه تبادل دانش و فناوری‌های سبز همکاری کند و از این طریق برنامه‌های ملی خود را تقویت کند.

یکی از دستاوردهای کلیدی حضور ایران در کاپ ۲۹، تغییر رویکرد از انرژی فسیلی به انرژی تجدیدپذیر است. با توجه به منابع غنی انرژی تجدیدپذیر در ایران، از جمله انرژی خورشیدی و بادی، این کشور می‌تواند با همکاری‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی، به توسعه پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر پرداخته و در راستای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی گام بردارد. این تغییر رویکرد نه تنها به بهبود کیفیت هوا و کاهش آلودگی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در مناطق مختلف کشور نیز بینجامد.

همچنین، ایران می‌تواند با مشارکت در برنامه‌های حمایتی و مالی بین‌المللی، به اجرای پروژه‌های محیط زیستی در داخل کشور بپردازد. این همکاری‌ها می‌تواند شامل پروژه‌های حفاظت از منابع آب، مدیریت پایدار زراعی و استفاده بهینه از منابع طبیعی باشد. با اتخاذ سیاست‌های مناسب و ایجاد زیرساخت‌های لازم، ایران قادر خواهد بود تا وضعیت زیست‌محیطی خود را بهبود بخشد و در کنار آن، به توسعه پایدار و کاهش فقر در جوامع محلی نیز کمک کند.

در نهایت، حضور ایران در کاپ ۲۹ می‌تواند زمینه‌ساز توسعه دیپلماسی محیط زیستی این کشور باشد. با توجه به چالش‌های جهانی تغییرات اقلیمی، ایران نیاز دارد تا نقش فعالی در مذاکرات بین‌المللی ایفا کند و با توجه به شرایط ویژه خود، به بیان تجربیات و نیازهای ملی بپردازد. این دیپلماسی می‌تواند به تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی منجر شود و در نهایت به تحقق اهداف ملی و جهانی در زمینه تغییرات اقلیمی کمک کند.

کاپ ۲۵؛ حضوری نمادین برای ایران، بدون برنامه‌ریزی

نوید فهیم‌زاده، کارشناس انرژی، در پاسخ به سوال خبرنگار رکنا درباره اهمیت حضور ایران در اجلاس کاپ ۲۵ با محوریت انرژی‌های تجدیدپذیر و تأثیر آن بر کاهش ناترازی‌های انرژی کشور، اظهار داشت:

نکته نخست این است که اهمیت این اجلاس فراتر از سطح برگزاری آن است؛ ما باید به‌عنوان کشوری در عرصه بین‌الملل کنش فعال داشته باشیم. یکی از ادعاهای موجود این است که کشورهای توسعه‌یافته در طول قرن‌ها با مصرف سوخت‌های فسیلی پیشرفت کرده‌اند و اکنون تمام جهان باید هزینه‌های زیاده‌خواهی این کشورها را، که از جمله آن‌ها گرمایش جهانی و گرد و غبار است، بپردازد. اجلاس‌های بین‌المللی فرصتی را برای ما و سایر کشورها فراهم می‌کند تا اعتراض خود را ابراز کرده و به این ترتیب بتوانیم با هم‌افزایی با دیگر کشورها، غرامت آسیب‌هایی که کشورهای پیشرفته به ما وارد کرده‌اند را مطالبه کنیم.

وی همچنین تأکید کرد: ما نیازمند برنامه‌ای جامع هستیم که به ما نشان دهد دیپلماسی در حوزه‌های محیط زیست، عمومی، آب و... در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت باید به کدام سمت حرکت کند و چه مباحثی را مطرح نماید. این برنامه باید در بسترهای مختلف بیان شود. زمانی که برنامه‌ای مشخص برای کشور وجود داشته باشد، می‌توان گفت کاپ ۲۹ در این برنامه چه جایگاهی دارد و ما چه بهره‌برداری از آن خواهیم داشت. پس از آن، مشخص می‌شود که کارشناسانی که قرار است در این اجلاس‌ها شرکت کنند، باید از کدام بخش خصوصی یا سیاسی باشند.

او افزود: در ایران، علاوه بر نبود برنامه‌های مشخص در خصوص دیپلماسی آب، انرژی و محیط زیست، هیچ ابر برنامه‌ای که تمامی این حوزه‌ها را دربرگیرد، وجود ندارد. در نتیجه، این نوع اجلاس‌ها به اجلاسی نمادین تبدیل شده که تنها در آن شرکت می‌کنیم و هیچ تأثیر واقعی برای ما به همراه نخواهد داشت. صرفاً به دلیل حضور در این اجلاس‌ها، مسائل و مشکلات تغییر نمی‌کنند.

فهیم‌زاده در پاسخ به سوال خبرنگار رکنا درباره اقداماتی که باید برای تأثیرگذاری این اجلاس‌ها انجام شود، گفت: ابتدا باید موقعیت خود را در سطح جهانی بشناسیم و بدانیم که سطح کنشگری ما در چه وضعیتی است. اگر می‌خواهیم به کشوری توصیه‌ای کنیم، باید خودمان در موقعیت مناسبی قرار داشته باشیم. در غیر این صورت، حضور در چنین اجلاس‌هایی تنها جنبه تشریفاتی خواهد داشت و این تشریفات تأثیر محدودی خواهد داشت و نمی‌تواند تغییرات گسترده‌ای به وجود آورد. بنابراین، اگر در اجلاسی شرکت می‌کنیم و به تغییرات دست می‌یابیم، باید برنامه و جهت‌گیری مشخصی از قبل وجود داشته باشد.

این کارشناس انرژی افزود: نیاز کشور به برنامه‌ریزی به این دلیل است که بتوانیم درباره علت حضور، سطح کنشگری و هدف از آن صحبت کنیم. نداشتن برنامه مشابه فرستادن یک دانش‌آموز به دانشگاه بدون یادگیری دروس پیش‌نیاز است. ما هنوز در مراحل ابتدایی یادگیری الفبای کنشگری بین‌المللی هستیم. زمانی که برنامه‌ای با پیوست‌های محیط‌زیستی برای ارائه در اجلاس‌های جهانی وجود ندارد، نمی‌توان تغییری ایجاد کرد. از سوی دیگر، کشور ما برنامه‌ای برای همفکری و گفت‌وگو با کشورهای هم‌سوی خود در این زمینه ندارد. به‌عنوان مثال، می‌توانستیم ائتلافی با کشورهای پایین‌دست برای دریافت غرامت آبی از کشورهای بالادست، مانند موضوع حق‌آبه هیرمند، تشکیل دهیم. بدون برنامه به اجلاس‌ها می‌رویم و بدون کارنامه به کاپ ۲۹ می‌رسیم، که هیچ سودی نخواهد داشت.