آگهی فروش پایان نامه کف جوب های تهران!/ در جلسات دفاعیه، عدم تسلط دانشجو دست او را رو می کند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، لطیفی در ابتدا به تعریف دقیق این واژه پرداخت و توضیح داد که در تحصیلات تکمیلی برای دانشجویان کارشناسی ارشد از واژه «پایان نامه» و برای دانشجویان مقطع دکتری از «رساله» استفاده می کنیم. پایان نامه یا رساله یک امر پژوهشی است که دانشجو با استفاده از آن بتواند وارد فضای تحقیق و پژوهش شود.

وی راجع به نحوه تشخیص اینکه پایان نامه نویسی از آن خود دانشجویان است یا صرفا از جای دیگری خریداری شده اظهار کرد:« برای بررسی پایان نامه یا رساله دانشجویان، طبیعتا استادان یک ارزیابی اولیه از دانشجوی خود و نحوه تفکر او دارند و با سیاق نوشتاری دانشجوی خود آشنایی هستند. از سوی دیگر پایان نامه یا رساله هایی که توسط خود دانشجو نوشته نشده و از جاهای دیگر تهیه می شوند، دارای مشکلات متعددی در جمله بندی هستند و اغلب مبتدا و خبر در آنها مشخص نیست.»

لطیفی در ادامه به سامانه «همانندجو» که توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای همانندجویی پایان نامه ها و رساله های دانشجویان طراحی و برنامه ریزی شده اشاره کرد و گفت:«استادان فایل Word پایان نامه دانشجو را در این سامانه قرار می دهند و سامانه درصد همانندی پایان نامه با پایان نامه ها و رساله های دیگر را مشخص می کند. البته برخی از دانشجویان برای دور زدن این روش از سیاست ها و راهکارهایی همچون تغییر ساختار دستوری جملات و کلمات و... استفاده می کنند و از این طریق می توانند این درصد ها را دستکاری کنند. بسیاری از دانشگاه ها تا زیر 20 درصد همانندجویی را می پذیرند و بیش از 20 درصد را رد می کنند. معمولا پس از رد شدن رساله یا پایان نامه، آن را جهات اصلاح و بازنویسی به دانشجو باز می گردانند.»

وی این نکته را نیز خاطرنشان کرد که   و استاد از همین ایراد متوجه می شود که پایان نامه یا رساله متعلق به خود دانشجو نیست و ارزش علمی ندارد. ما به عنوان یک استاد زمانی که به دانشجو ها، نحوه صحبت و تفکر آنها و دفاع آنها از پایان نامه ها و رساله های خود نگاه می کنیم، متوجه تسلط و فهم علمی آنها می شویم. اما به هر حال در موارد نادری استادان هم قادر به رصد و کشف تمام تخلفات نیستند و بدین ترتیب برخی از دانشجو ها با این شیوه از زیر بار مجازات های نظام دانشگاهی شانه خالی می کنند و مدرک خود را دریافت می کنند. به گفته او دانشگاه های مختلف به طور مکرر با این معضل رو به رو می شوند و در اکثر اوقات تلاش می شود که از وقوع آن به عنوان سرقت علمی جلوگیری شود. اما موارد فراوانی هم مشاهده شده که افراد با ارائه مدارک جعلی موفق شدند در مقام های مدیریتی قرار بگیرند و از مزایای این سمت ها نیز استفاده کردند. اخیرا سازمان دانشگاه ها خبری مبنی بر جعلی بودن مدارک تحصیلی 100 نفر از داوطلبانه نمایندگان مجلس منتشر کرد که در جامعه به صورت عینی شاهد آن هستیم.

او درمورد شیوه مجازات و برخورد با دانشجویان متقلب اذعان داشت:« کمیته های انضباطی دانشگاه ها مسئولیت برخورد با این دانشجویان را بر عهده دارند. یعنی دانشجویی که پایان نامه خود را از بیرون تهیه کرده، پس از تشخیص تخلفش توسط استادان به کمیته انضباطی دانشگاه ارجاع داده می شود. در کمیته انضباطی شورایی وجود دارد که از اعضای مختلفی تشکیل شده و کار آنها بررسی پایان نامه یا رساله دانشجو و تعیین و تکلیف برای او است. این شورا پس از ارزیابی پایان نامه و گوش دادن به نظرات و اظهارات دانشجو، تصمیماتی را درباره آینده وی اتخاذ می کنند. نتیجه تصمیم آنها معمولا این است که اشخاص باید با پایان نامه جدید به دانشگاه بازگردند. البته تصمیم آنها درباره دانشجویانی که به اتمام دوران تحصیل خود رسیدند متفاوت است. اغلب اوقات مدرک تحصیلی این دانشجویان از تایید اعتبار خارج شده و ادامه این مسئله توسط مکانیزم حقوقی دانشگاه پیگیری می شود.»

لطیفی درمورد آسیبی که پایان نامه نویسی و رساله نویسی در کف خیابان های تهران به نظام آموزشی و رتبه علمی کشور وارد می کند، اظهار کرد:« در ایران نظام دانشگاهی یک سطح بندی علمی دارد که شامل 4 سطح می شود. 13 مورد از دانشگاه های ایران در سطح 1 جهانی قرار دارند. اینکه افراد مدرک دانشگاهی خود را از کدام دانشگاه گرفته باشند و کدام استاد راهنما مدرک آنها را امضا کرده باشد بسیار مهم است. اگر دانشجو دفاعیه پایان نامه خود را در دانشگاه های سطح 1 انجام داده باشد، ارزش و اعتبار علمی پایان نامه او بسیار بالا است و احتمال تقلب و یا کپی برداری در ان بسیار کم است.»

وی در ادامه به بروز آفت کمّی گرایی در جامعه پرداخت که به عرصه مدرک تحصیلی هم نفوذ کرده و سبب ایجاد پدیده «مدرک گرایی» شده است. این به آن معناست که تعدد و بالا بودن تعداد مدارک تحصیلی بیش از کیفیت آنها اهمیت دارد و این مسئله به رتبه علمی کشور لطمه وارد می کند. زمانی در ایران مدرک گرایی به قدری رواج پیدا کرده بود که بسیاری از مشاغلی که حتی نیازی به مدرک تحصیلی ندارند، عناوین دکتر و مهندس را با خود به یدک می کشیدند. درحالی که استفاده از این نام و نشان ها در کنار مشاغل مختلف هیچ ضرورتی ندارد.

البته شایان ذکر است که برخی از رشته ها نیز حرفه ای هستند؛ یعنی ویژگی تجربه بیشتر از و درس های نظری و تئوری به مدد آنها می آید. اما کسی که وارد فضاهای علمی می شود، جایگاهش در محافل علمی مشخص است و در بین عالمان حاضر در این عرصه شناخته شده است. متاسفانه امروزه افراد زیادی دیده می شوند که مدارک تحصیلی درخشانی دارند، اما حرفی برای گفتن در رشته علمی خود ندارند و قادر به ارائه نظریات نو نیستند. جایگاه علمی این دسته از افراد علی رغم مدرک تحصیلی عالیه، پایین است و عملا در دنیای علم و دانش هیچ گونه اثربخشی ندارند. بنابراین بود و نبود آنها حال دنیا را بهتر و بدتر نمی کند.

لطیفی درخصوص ارائه راه حل برای ریشه کن کردن فرهنگ مدرک گرایی و روی آوردن به کیفیت و اعتبار در ایران اظهار کرد:« جامعه ایران جامعه ای پیچیده است و فرایند های متعددی بر آن اثرگذار است. مهم ترین راه حل این معضل، دخالت و کمک نهاد هایی است که قدرت اجرایی بالایی دارند. یکی دیگر از موضوعات مهم دیگر در این حوزه مربوط به اجرای عدالت در نظام دستمزد ها است. در بسیاری از کشور ها مشاغل مختلف به اندازه اهمیت واقعی خود، حقوق و مزایا دریافت نکنند. به همین دلیل ما شاهد هستیم که در ضمیر ناخودآگاه خانواده ها، تنها برخی از مشاغل خاص مانند دکتر ها و مهندس ها درآمد بالا و جایگاه اجتماعی مناسبی دارند و والدین با این طرز فکر به کودکی به فرزندان خود تاکید می کنند که تنها این شغل ها را دنبال کنند. درواقع علت اصلی علاقه خانواده ها به این مشاغل آن است که آنها گمان می کنند پزشکی و مهندسی ضامن حاشیه امن اقتصادی فرزندانشان خواهد شد. در صورتی که جامعه یک کل به هم پیوسته است و همه مشاغل در آن مشروعیت دارند و از قداست بالایی برخوردار هستند. در بسیاری از کشور ها حتی بر اساس خروجی کارهای کوچک، انسان ها را ارزیابی می کنند؛ یعنی خروجی اعمال یک استاد دانشگاه یا یک محقق حائز اهمیت است و تنها داشتن برچسب دکتر و مهندس، مزیت و کارآیی خاصی برای جامعه ایجاد نمی کند. یکی دیگر از معضلاتی که گریبان گیر مردم کشور ما شده هم دقیقا همین مسئله است. اقشار مختلف جامعه با مدارک تحصیلی عالیه یا حتی بدون مدرک، گمان می کنند که به  همه مسائل آگاه هستند و درباره هر موضوعی اظهار نظر می کنند. در حالی که دنیای علم دنیای ندانستن ها است و شاید ما در گستره وسیع جهان حتی از نقطه ای کمتر باشیم!»

در پایان وی از اهمیت نظام آموزشی کشور یاد کرد و اذعان داشت که با آموزش و فرهنگ سازی این مفهوم در نونهالان و جوانان کشور می توانیم در درازمدت تاثیرات آن را بر اصلاح تفکر جامعه ببینیم. این کار زحمات فراوان و و زیرساخت های مستحکمی نیاز دارد که با تلاش و پشتکار معلمان و استادان کوشا تحقق پیدا می کند.