لوله کشی منازل باید در راستای رفع بحران آب شود/ دیپلماسی آبی کشور به شکل خطرناکی ضعیف است/ هوشمندسازی آبیاری الزامی است

قادر شریفی محقق و نوآفرین در زمینه مدیریت آب به خبرنگار رکنا گفت: در ۳۰ سال گذشته منابع آبی کشور را از دست دادیم و همین روش‌هایی که در پیش گرفته‌ایم موجب از دست رفتن بیشتر منابع آبی شده است.

شریفی درادامه افزود: مهمترین ثروتی که می‌توانیم به نسل آیند بدهیم آب و خاک و منابع طبیعی است. شیوه‌هایی که تا کنون منابع آبی کشور مدیریت می‌شدند به نتایج درستی نرسیده است.

او درباره انگیزه‌اش برای پرداختن به موضوع آب گفت: یکی از دلایلی که موضوع آب برای منی که اهل هورامانات کردستان هستم موضوع مهمی شد این بود که با توجه به پر آبی منطقه ما همیشه درگیر کم آبی بودیم و دلیلش مدیریت ناقص آب در منطقه بود. احداث سد‌های بزرگ در این منطقه باعث شده تا مناطق پائین دست رو به خشکی برود.

این محقق اضافه کرد: استفاده از هوش صنوعی در مدیریت آب می‌تواند کاربردی زیادی داشته باشد، در کشاورزی و صنایع از هوشمندسازی بهره‌های فراوانی برد.شیوه های مدیریت آب در کشاورزی  بسیار هدر دهنده است و باید از به کارگیری فناوری های نوین در این زمینه استفاده شود.

او ادامه داد: در آغاز همه این موارد را درباغ خودم شروع کردم و بعد از ۵ سال توانستم روشی نوین در آبیاری ابداع کنم به نام «آبیاری مویرگی»، که یک روش آبیاری زیر سطحی است. و با ثبت این ابداع توانستم با کمک شهرداری تهران آن را در بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران هم اجرا کنم.

این نوآفرین می‌گوید: نیاکان ما با ساخت قنات‌ها توانستند بدون اینکه موجب خشکسالی و تغییر اقلیم یک منطقه شوند آب را به مناطق دیگر انتقال دهند در این شیوه در زیرِ زمین تونل‌هایی را حفر می‌کردند و آب را به این مسیر‌ها هدایت می‌کردند. آب قنات بدون اینکه تبخیری داشته باشد و تغییرات اقلیمی ایجاد کند منتقل می‌شد.

او ادامه داد: قنات‌ها تا ۳۰۰ کیلومتر ایجاد می‌شدند. جایگزینی سد‌ها به جای قنات‌ها باعث این تغیییرات اقلیم و خشکسالی‌ها شد. بازگشت به احیای قنات می‌تواند از ادامه این روند پیشگیری کن چرا که مسأله اساسی این روز‌های جهان و منطقه آب و تغییر اقلیم است.

او معتقد است ایران در دیپلماسی آب بسیار ضعیف است: در موضوع دیپلماسی آب هم بسیار منفعل بودیم، در ترکیه با احداث ۲۲ سد در طرح گاپ و ندادن حقآبه‌ها باعث خشک شدن دجله و فرات شده‌اند وبه همین روند هورالعظیم را هم درگیر خشکسالی کردند.

شریفی همچنین افزود: در مرز ارمنستان و آذربایجان هم حقآبه ایران داده نمی‌شود و بیشتر طرف خارجی براشت آب دارد تا ایران. در هیرمند هم دردو سال گذشته نتوانستنند حقآبه را دریافت کنند و منطقه را با بحران بی‌آبی مواجه کرده‌اند، ضمن اینکه در سیاست خارجی اگر نمی‌توانند مؤثر باشند از حقوقدانان بین‌المللی کمک بگیرند.

او همچنین گفت: اجرای این طرح‌ها در ۲۰ سال آینده در نهایت اکوسیستم منطقه را تغییر می‌دهد و باعث پراکندن ریزگرد‌ها می‌شود. سدسازی‌های گسترده در یک منطقه باعث بروز خشکسالی و تغییر اکوسیستم می‌شود. فقط یک منطقه را سر سبز نگه می‌دارد.

قادر شریفی محقق در حوزه آب درباره مصرف آب در شهر تهران گفت: اجرای هوشمند‌سازی چاه‌های آب استان تهران و اجرای سیستم‌های نظارتی در تانکر‌های آب شهرداری تهران که فضای سبز را آابیاری می‌کنند.

شریفی ادامه داد: برداشت آب از منابع زیر ززمینی در شهر تهران بیش از حد زیاد است به گونه‌ای که فرو نشست زمین را به دنبال دارد از سال ۹۸ به بعد تا کنون فرونشست زمین به طور رسمی از سوی وزارت راه اعلام شده و وزارت خانه‌های مسئول در این رابطه اقدامی نکرده‌اند. اجرای سیاست‌های غلط بدون مطالعه علمی و برداشتهای بی‌رویه بدون حساب کتاب می‌تواند کشور را به ورشکستگی آبی برساند.

او با اشاره به شیوه‌های موفق دیگر کشور‌ها گفت: این فعال حوزه آب فرونشست زمین را می‌توانیم با تزریق مصنوعی آب به آبخوان‌ها کنترل کنیم در چین وتایلند و ژاپن به این روش آب‌های زیر زمینی را تغذیه و باعث قوت سفره‌های زیر زمینی و مانع فرونشست می‌شود.

این محقق با اشاره به مدیریت شهری و مصرف آب افزود: یکی از مهم‌ترین شیوه‌ها در حوزه شهری استفاده از پساب‌ها است که در این روش با تصفیه پساب‌ها را به حدی تصفیه کنند تا به آشامیدنی برسد ولی در کشاورزی از آن استفاده شود. پسابی که در تهران تصفیه می‌شود و در مصارف کشاورزی به کار می‌برند حتی استاندارد‌های استفاده در کشاورزی را هم ندارد.

او ادامه داد: در حوزه فضای سبز شهری تهران با توجه به اقلیم کم آب و گرم باید چمن کاری به طور کلی حذف شود و به جای آن از گیاهان کم آب بر و زیباتر و با استقامت بالاتری در برابر گرما جایگزین کرد.

این محقق با تأکید بر لزوم هوشمند‌سازی گفت: با هوشمند‌سازی روش‌های نوین در آبیاری وکشاورزی و تغییر الگوی کشت یکی از مهم‌ترین راهبرد‌ها در مدیریت آب کشور است.

او معتقد است: صادرات و واردات در حوزه مواد غذایی باید با علم به اینکه منابع آبی در اولویت است سیاستگذاری شود.

شریفی علاوه بر این گفت: استانداردسازی در ساخت مسکن می‌تواند در مدیریت مصارف آب شهری تعیین‌کننده باشد. ساخت مسکن باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود و با یک لوله کشی مجزا پساب حمام برای آبیاری فضای سبز و باغچه‌های شهری و شستشو‌های دیگربه کار برده شود.