آلودگی هوا خطر ابتلا به بیماری های روانی را افزایش می دهد / آلزایمر و زوال عقل دست در دست آلودگی هوا

تغییرات آب و هوایی و آلودگی هوا به عنوان دو چالش بزرگ قرن حاضر، نه تنها بر سلامت جسمی انسان‌ها تأثیر می‌گذارند، بلکه بر سلامت روان نیز تأثیرات قابل توجهی دارند. این گزارش به بررسی تأثیرات این عوامل بر سلامت روان در ایران می‌پردازد. علی رغم توجه افراد، تغییرات آب و هوایی بر سلامت روان آنها تاثیرات مختلفی می گذارد و زندگی آنها دچار تغییر می کند. به طور کل نوع آب و هوای حاکم بر منطقه می تواند خطر ابتلا به انواع بیماری های روانی را افزایش یا کاهش دهد. آب و هوای گرم و مرطوب، رویدادهای آب و هوایی شدید و هولناک، و آلودگی هوا می‌توانند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های روانی را افزایش دهند. در حالی که بر اساس برخی پژوهش های انجام شده، آب و هوای معتدل و نور خورشید کافی قادر هستند به بهبود خلق و خو و کاهش علائم افسردگی کمک کنند. رویدادهای شدید آب و هوایی مانند سیل، زلزله، خشکسالی و طوفان باعث ایجاد استرس، اضطراب و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می‌شوند. تغییرات آب و هوایی می‌تواند به کاهش کیفیت زندگی، از دست دادن عزیزان و آسیب به دارایی‌ها منجر شود که همه این عوامل می‌توانند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهند. تغییرات دما، رطوبت و الگوهای نوری ناشی از تغییرات آب و هوایی بر کیفیت خواب به شدت تأثیر گذاشته و به اختلالات خواب منجر می شود. رویدادهای آب و هوایی شدید و تغییرات طولانی‌مدت در آب و هوا کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر خود قرار می دهد و احساس ناامنی و بی‌ثباتی را بیشتر می کند.

یکی دیگر از انواع تغییرات ایجاد شده در آب و هوا به آلودگی هوا مربوط می شود که ناشی از شیوع گاز های سمی و آلاینده ها و گرد و غبار ها در هوا است. آلودگی هوا علاوه بر ایجاد اختلال در سلامت قلب و دستگاه تنفسی، بر سلامت روان مردم هم تاثیرات مخربی را بر جای می گذارد. آلودگی هوا می‌تواند به کاهش عملکرد شناختی، کاهش حافظه و مشکلات تمرکز منجر شود و این معضلات در نهایت باعث افزایش آمار ابتلا به آلزایمر و زوال عقل می شوند. مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی ، اضطراب و اختلالات دو قطبی را افزایش دهد. در نتایج بخشی از تحقیقات نیز به افزایش پرخاشگری و رفتارهای ضد اجتماعی بر اثر آلودگی هوا اشاره شده است. از طرف دیگر آلودگی هوا می‌تواند علائم اختلالات روانی موجود مانند اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی را تشدید کند.

برای کاهش عوارض آلودگی هوا بر سلامت روان باید اقدامات متعددی صورت گیرد. مهم‌ترین راه برای کاهش عوارض آلودگی هوا بر سلامت روان، کاهش انتشار آلاینده‌ها است و این راهکار در زمره وظایف مهم مردم و دولت است. از سوی دیگر، افزایش آگاهی عمومی در مورد تأثیرات آلودگی هوا بر سلامت روان می‌تواند به مردم کمک کند تا اقدامات لازم برای محافظت از خود را انجام دهند. افزایش دسترسی به خدمات سلامت روان برای افرادی که در معرض آلودگی هوا قرار دارند، بسیار مهم است.

تغییرات آب و هوایی و آلودگی هوا به عنوان دو چالش بزرگ، تأثیرات مخربی بر سلامت روان انسان‌ها دارند. برای مقابله با این چالش‌ها، نیازمند اقدامات جامع و هماهنگ در سطح ملی و بین‌المللی هستیم. این اقدامات شامل کاهش انتشار آلاینده‌ها، افزایش آگاهی عمومی، بهبود دسترسی به خدمات سلامت روان و سرمایه‌گذاری در تحقیقات در این زمینه است.