کرونا و کاهش اعتیاد نوجوانان با آموزش آنلاین / والدین نوجوانان معتاد، خودشان را به مشاور برسانند

اعتیاد نوجوانان / به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، قبل از محدودیت اجباری بیماری کووید-19، کارشناسان و فعالان مدنی نگرانی خود را درباره اعتیاد نوجوانان در دوره دانش آموزی ابراز می کردند. با شیوع بیماری کرونا اما دانش آموزان خانه نشین شده اند و کنترل خانواده بر سر آنها سایه افکنده است. آیا این قرنطینه ها و در خانه ماندن دانش آموزان به کاهش گرایش یا مصرف مواد مخدر کمک می کند؟

سعید صفاتیان، تحلیل گر و فعال حوزه اعتیاد در گفتگو با خبرنگار اجتماعی رکنا تاکید کرد: کنترل بر دانش آموزان در خانه افزایش داشته که باعث کاهش اعتیاد یا گرایش آنها می شود.

اعتیاد نوجوانان به دلیل هم سن و سالان

وی افزود: محدودیت های کرونا باعث چند اتفاق برای جوانان و نوجوانان شده است. دانش آموزان کمتر به مدرسه می روند و در مسیر مدارس دانش آموزان می توانستند موادمخدر تهیه کنند. آنها در ساعت های خاص بیرون بوده و با دوست های خاصی در ارتباط بودند. یکی از عوامل اصلی نوجوانان در گرایش به اعتیاد دوستان یا گروه های هم سن و سال هستند. با اعمال محدودیت ها جه پیشگیری از کرونا، نوجوانان بیشتر در خانه می مانند و احتمال گرایش و حتی مصرف موادمخدر نیز کاهش می یابد.

نوجوانان کنار خانواده کمتر موادمخدر مصرف می کنند

این تحلیل گر حوزه اعتیاد مصرف موادمخدر در نوجوانان کاهش می یابد، گفت: شاید فرد شاغلی که زن، زندگی، بچه و درآمد دارد با ماندن در خانه مواد بیشتری مصرف کند. اما یک نوجوان نمی تواند به راحتی پیش خانواده اش حشیش یا موادمخدر مصرف کند. بنابراین با محدودیت ها و ماندن در خانه مجبور است کمتر مواد مصرف کند. بنابراین گرایش و مصرف موادمخدر در نوجوانان کاهش می یابد.

سرپوش روی اعتیاد فرزندان

سعید صفاتیان در پاسخ به این سوال که خانواده ها در مواجه به اعتیاد فرزندان جوان یا نوجوانشان چه عکس العملی نشان دهند؟ تاکید کرد: وقتی خانواده ها متوجه می شوند که فرزندشان اعتیاد دارد دو قسمت می شوند. در گروه اول خانواده ها به ویژه مادران روی اعتیاد فرزند سرپوش می گذارد. بعد از مدتی که با این موضوع کنار می آیند با بچه هایشان صحبت می کنند و می گویند: "اگر موادمصرف می کنی بیرون مصرف نکن. در خانه بمان." یعنی نمی خواهند اعتیاد فرزندشان بیرون از خانه بروز پیدا کند.

پدرانی که بچه هایشان را از خانه بیرون می کنند

وی با اشاره به گروه دوم خانواده ها در مواجه با اعتیاد فرزندانشان، افزود: پدری که متوجه می شود فرزندش اعتیاد دارد به سرعت می گوید: "از خانه برو بیرون!" یعنی بدترین تصمیم را در گروه اول مادرها و در گروه دوم پدرها اتخاذ می کنند. البته خانواده ها رفتارهای اشتباه دیگری نیز بروز می دهند. پدر و مادری زرنگ هستند که متوجه اعتیاد فرزندشان می شوند و به مشاور مراجعه می کنند یا از کسی که فرزندشان از او حرف شنوی دارد کمک می خواهند. گاهی احتیاج نیست که حتما با مشاور صحبت کنند بلکه برادر، خواهر، دوست یا فردی در خانواده و آشنا می تواند با فرزندشان صحبت کند، عوارض موادمخدر را به او گوشزد کرده و او را به سمت گروه های مشاور هدایت کند. در این موارد پدر و مادر با بچه منطقی رفتار می کنند.

عوامل گرایش نوجوانان به اعتیاد

سعید صفاتیان در پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث گرایش نوجوانان به اعتیاد می شود؟ گفت: دوستان و هم سن و سالان، قیمت موادمخدر، کنجکاوی، دسترسی آسان به موادمخدر و ناامیدی از جمله عوامل مهم گرایش نوجوانان به اعتیاد است.

نوجوانان چگونه به سمت اعتیاد می روند؟

این تحلیل گر و فعال حوزه اعتیاد با اشاره به شرایط اقتصادی کنونی، افزود: نوجوانی که شکست عشقی، تحصیلی و اقتصادی می خورد باعث ناامیدی می شود. اگر شرایط جامعه به سمتی برود که این شکست ها عمیق تر و بیشتر شود، جوانان بیشتر به سمت موادمخدر می روند. البته باید توجه داشت که هر یک از این عوامل، به تنهایی نمیتواند عامل گرایش نوجوانان به اعتیاد نیست. مجموعه ای از مشکلات مانند عوامل ذکر شده، حتی پدر و مادر معتاد یا والدینی که به فرزندشان کاری ندارند، پدر و مادری که همیشه دعوا دارند، بچه ای که از لحاظ روانی و جسمی مشکل دارد یک فرد را به سمت اعتیاد می برد.

کم کاری دولت در آموزش مهارت های زندگی

وی در پاسخ به این سوال که راهکار کاهش گرایش نوجوانان و جوانان به اعتیاد چیست؟ گفت: در وهله اول باید به دولت نگاه کنیم. صدا و سیما، وزارت ورزش و جوانان (که معاونت نوجوانان دارد)، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، آموزش و پرورش و وزارت بهداشت وزارتخانه های کلیدی هستند. 22 دستگاه در حوزه پیشگیری اعتیاد فعالیت می کنند اما عملا اتفاقی رخ نداده است. این دستگاه ها باید منسجم و ملی تر عمل کنند. از سوی دیگر خانواده ها نیز باید مهارت های زندگی را یاد بگیرد. باز هم اینجا سیستم دولتی باید مهارت ها را آموزش دهد و مراکز مشاوره راه اندازی کند. در کشورهای توسعه یافته دوره های آموزشی برای خانواده ها می گذارند تا پدر و مادری که 12ساعت سر کار بود از قیافه و رفتار فرزندش متوجه شود که به سمت اعتیاد رفته یا خیر. بنابراین زیرساخت اقدامات خانواده را دولت باید فراهم کند. البته خانواده ها نیز نباید بچه هایشان را رها کنند یا حتی زیاد به او گیر ندهند.

اعتیاد در کشور کاهش نیافته است

سعید صفاتیان در پاسخ به این سوال که چرا برنامه های دولتی تاکنون تاثیر نداشته است؟ گفت: برنامه های دولت در حوزه پیشگیری موادمخدر تاثیر نداشت چون اگر بود وضعیت اعتیاد اینطور نبود. آماری نداریم که اعتیاد در ایران کاهش پیدا کرده است. اتفاقا در بند 57 سیاست های کلی نظام که در سال 95 در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شد و از سال 96 دولت وظیفه دارد آن را انجام دهد جمله ای آمده است: "باید طی5 سال 25درصد اعتیاد در کشور کاهش یابد." آیا از سال 96 تا امسال که 99 است تعداد معتاان کاهش پیدا کرده است؟ از نظر من چنین اتفاقی رخ نداده و دولت وظیفه قانونی خودش را هم انجام نداده است. عدم هماهنگی دستگاه ها، تحریم ها، فشارهای اقتصادی، تغییر و ضعف مدیریت، نبود برنامه های ملی و کلان و عملیاتی در این عدم توفیق تاثیر داشته است. نمی شود در این یک وزارتخانه یا سازمان در تهران نشست و برای کل کشور تصمیم گرفت. باید از کارشناسان بومی استفاده شود و برنامه ها محلی باشد. پیشگیری از اعتیاد جراحی قلب نیست که با یک نسخه حل شود چرا که فرهنگ ها در نقاط مختلف ایران متفاوت است. بنابراین کارشناسان باید در محیط های کوچک برنامه های کوچک منسجم را تدوین کنند. این در حالی است که برنامه های پیشگیری از بالا به پایین می آید. برای حوزه های پیشگیری سیستم نظامی یا انتظامی نیست که با دستور درست شود. حوزه پیشگیری خانواده، مسئله اجتماعی، روانی، جسمی و مشاوره ای است. برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.