ازدواج سفید؛ آیا خانواده‌ها مجبورند با آن کنار آیند

دکتر افسر افشار نادری با بیان این جملات در خلال گفت‌وگو با شفقنا به تشریح وضعیت ازدواج در کشور و تبعات ناشی از آن پرداخت. وی در این گفت‌وگو تحلیلی از وضعیت فعلی ازدواج و طلاق در جامعه ارائه داد و اظهار کرد: متاسفانه در شرایط فعلی میزان ازدواج در جامعه ما بسیار کاهش و آمار طلاق نیز افزایش پیدا کرده است بنابراین باید یک اقدام فوری برای رفع این مشکل اجتماعی صورت بگیرد در حالی که مسئولان اولویتی برای رفع این مشکل در جامعه اختصاص نمی دهند.

وی در ادامه یکی از مهم ترین عامل کاهش ازدواج و بالا رفتن آمار طلاق در جامعه ما وضعیت اقتصادی دانست و گفت: عدم شغل مناسب، مسکن و سایر امکانات همه دست به دست هم می دهند تا جوانان تن به ازدواج ندهند، تنها کاری که در این زمینه صورت می گیرد این است که وام ازدواج به جوانان اختصاص می‌دهند که البته دریافت این نوع وام نیز به دلیل مشکلاتی که در معرفی ضامن بوجود می آید، عملا متوقف شده است و در شرایط فعلی کسی حاضر نیست ضمانت فرد دیگر را قبول کند ضمن اینکه اتخاذ سیاست‌های تخصیص وام نیز یک اقدام کوتاه مدت است و برای ازدواج باید دست به سیاستگذاری پایدار و همیشگی بزنیم که ایجاد مسکن و شغل مناسب از جمله این اقدامات است.

افشارنادری تاکید کرد: افراد باید کار داشته باشند تا ازدواج کنند. پس باید بیکاری را عامل کاهش ازدواج بدانید نه مسائل اقتصادی را. بیکاری نقش عمده‌ای در عدم ازدواج افراد دارد. اما ما به جای حل مشکل بیکاری جوانان، به آنها پول می‌دهیم. ما ۱۰ میلیون به افراد می‌دهیم و می‌گوییم ازدواج کنند.

این جامعه شناس به تغییر ساختار فرهنگی جامعه ایران اشاره کرد و اظهار کرد: تغییرات فرهنگی جامعه ایران و حرکت به سمت مدرنیته موجب شده انتظارات نیز متفاوت شود و همه شرایط رنگ و بوی این را دارد که بدون ازدواج هم می توان زندگی کرد و امروزه ما اصطلاحا می‌گوییم گزینه هایی وجود دارد که با ازدواج رسمی رقابت می‌کنند، یکی از این موارد ازدواج‌های سفید و دوستی‌های قبل از ازدواج است با توجه به اینکه این پدیده‌ها زندگی آسانی را برای جوانان رقم می‌زنند بنابراین چرا باید جوانان این را بر زندگی‌های سخت ترجیح ندهند.

این جامعه شناس تاکید کرد: یکسری از عوامل افزایش طلاق در جامعه علل ساختاری دارد یعنی تغییراتی در جامعه رخ داده که خانواده هم تحت تاثیر آن قرار گرفته است. همانطور که عنوان شد ما از جامعه سنتی به جامعه مدرن گذر کردیم وهمین سبب تغییر آگاهی و شناخت افراد شده است. حضور انواع رسانه‌ها و تغییرات باوری ایجاد شده است و جلوی این تغییرات را نمی‌توانیم بگیریم. اما عوامل غیرساختاری هم توسط همین عوامل ساختاری ایجاد شده بسیار هستند و در حوزه‌های مختلف قابل بررسی هستند.

وی ترسیمی از بنیان‌های خانواده جامعه ایران در آینده اشاره کرد و گفت: خانواده‌ها برای اینکه نمی‌توانند خواسته‌های فرزندان خود را در قالب طبیعی، اصولی و عرفی فراهم کنند در شرایطی قرار گرفتند که با رفتارهای آنها که تن به ازدواج سفید یا دوستی‌های قبل از ازدواج می‌دهند، مجبورند کنار بیایند. ضمن اینکه این مسئله در افکار جوانان تقویت شده است که جوامع دیگر در قالب غیر از ازدواج زندگی خود را ادامه می‌دهند، بنابراین ما نیز می‌توانیم در این قالب زندگی کنیم بنابراین هم سکنایی الگوهای رقیب جای خود را در جامعه باز کرده است.

این جامعه شناس تاکید کرد: آمارهای ارائه شده در خصوص ازدواج و طلاق در جامعه ما مدام تغییر می کند و آمارهای صحیحی نیست در نتیجه نمی‌شود به این آمارهای اطمینان کرد چرا که ما برای یک آمار دقیق نیازمند پژوهش هستیم. البته در شرایط فعلی در مناطق روستایی به امر ازدواج به دلیل تدوام ازدواج های سنتی شاهد هستیم ولی در شهرها طبقات تاثیری در رواج ازدواج‌های سفید ندارد که البته با این وجود در طبقات بالا آمار این نوع ازدواج ها بالاتر نیز است.

دکتر افشار نادری تاکید کرد: در جامعه ما ازدواج‌های سفید موجب کاهش آمار ازدواج،‌تولد بچه های بدون سرپرست، کاهش باروریی و غیره را باعث شده است و نوعی تضادهای فرهنگی را به وجود آورده است این نوع ازدواج می تواند مشکلات فراوانی را در آینده ایجاد کند.

این کارشناس مسایل اجتماعی با بیان اینکه ۱۵ درصد پسران زندگی مجردی را انتخاب کرده‌اند، تاکید کرد: در مورد ازدواج سفید آماری در کشور وجود ندارد، اما افزایش این پدیده به خصوص در شهرهای بزرگ بر کسی پوشیده نیست تا جاییکه وزارت کشور برای بررسی این موضوع ستادی تشکیل داده است. اما بر اساس پژوهشی که در شهرهای بزرگ در مورد زندگی مجردی انجام شده است ۱۵ درصد پسرانی که زندگی مجردی را انتخاب کرده بودند ازدواج سفید را علت انتخاب خود بیان کردند.

این جامعه شناس ادامه داد: شرط ازدواج وفاداری زوجین است اما همین صیغه و چند همسری، اولین شرط ازدواج که وفاداری است را زیر سوال می برد. از طرف دیگر، حوزه‌های اجتماعی مثل بیکاری، تنوع طلبی، تجمل گرایی و زیاد خواهی و فشار ساختاری در طول تاریخ بسیار بر روابط افراد تاثیر می‌گذارد مثلا در تمام این سالها به زنان ما گفته شده باید صبور باشند اما زن امروز دیگر اینگونه نیست و دست به عصیان زده است.

این کارشناس مسائل اجتماعی ترسیمی از وضعیت ازدواج و طلاق جامعه در آینده ارائه داد و گفت: با توجه به اینکه مسئولین هیچ اقدامی برای برطرف کردن موانع ازدواج طبیعی در جامعه ندارند در نتیجه در آینده نیز امیدی به بهبود اوضاع نابسامان ازدواج و کاهش آمار طلاق برای جامعه ایران نمی‌بینم بلکه با این روند آینده بدتر از وضعیت فعلی را برای جامعه ایران در بحث ازدواج و طلاق خواهیم داشت، مگر اینکه هر چه سریع تر زیربنا و بستر لازم را برای ازدواج جوانان و کاهش آمار طلاق فراهم کنیم.

به گفته این پژوهشگر، خانواده الگوی روابط اجتماعی درست است. وقتی این رابطه دچار خلل بشود خواه ناخواه در همه روابط دیگر هم اثر می‌گذارد.اما در کنار هر بحرانی که به وجود می‌آید مسائل ریز و درشتی هم شروع به رشد می‌کنند که متاثر و نشانه‌ای از همان بحران هستند. در سال ۹۶ هم با رشد پدیده‌هایی مواجه بودیم که با مساله افزایش طلاق در ارتباط اند و بیش از گذشته به چشم آمدند.

دکتر افشارنادری با تاکید بر اینکه مقصر همه شرایط در بحران ازدواج جامعه دولت و قوانین تدوین شده است،‌افزود: اگر دولت بخواهد می‌تواند با کمک پول های بی حساب و کتاب کارخانه‌هایی را راه اندازی کند که زمینه اشتغال جوانان فراهم شود و علاوه بر آن تسهیلاتی را در حوزه مسکن ارزان برای جوانان در نظر بگیرد.

این جامعه شناس ادامه داد:سیاست‌های دولت در زمینه افزایش ازدواج غلط بوده است. علل غیرساختاری سبب شده که خود جامعه به‌رغم اینکه بر ازدواج تاکید می‌کند، مانع ازدواج شود و ازدواج جذابیت خود را از دست بدهد. وی می‌گوید مثلا ازدواج‌های دسته‌جمعی سبب شده که افراد دیگر نگاه اسطوره‌ای به ازدواج نداشته باشند. ما با این کار مراسم‌زدایی کردیم و رویای ازدواج را از بین بردیم. ازدواج‌های دانشجویی بدترین کاری بود که می‌شد در این زمینه انجام داد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.