کوهنوردی و خطر زیست محیطی برای دماوند

کوه آتشفشانی دماوند از دیرباز تاکنون همواره مورد توجه همه ایرانیان و جهانگردان بود. برجستگی این کوه نسبت به کوه‌های اطراف سبب شده که این قله مخروطی از فواصل بسیار دور نیز دیده شود و در بسیاری از متون تاریخی از آن به عنوان کوهی بلند و دور از دسترس یاد شود. تلاش‌هایی مستند برای رسیدن به قله این کوه در بیش از 10 قرن پیش جزو نخستین‌ تلاش‌های ثبت شده در تاریخچه کوهنوردی حرفه ای دنیا در کوهی با مقیاس و ارتفاع دماوند است.

بام ایران، دیو سپید، کوه کوه‌ها، نماد سرزمین ایران، نماد صلابت و ایستادگی یک قوم، مقصد نهایی کوهنوردان ایران، شکوه یخچال‌ها، دره‌ها و رودها، جایی که زمین به آسمان گره می‌خورد؛ همه این‌ها توصیف‌هایی از یک نام هستند نامی به طولانی تاریخ سرزمین پارس، نامی به بزرگی دشت‌های فلات ایران، نامی به بلندای دماوند، دیو سپید دل در آتشِ پای در بند، نامی که برای این مردم فراتر از یک کوه است. دماوند این پدرِ پیرِ سرزمین ایران که هزاران سال است سایه‌اش را بر این سرزمین گسترانده است.

بلندترین کوه آتشفشانی آسیا و این پدر پیر سرزمین‌مان این روزها حال و روز خوشی ندارد. انواع نامهربانی‌‌ها و بد رفتاری‌هایی که در این سال‌ها در حق این کوه شده باعث وخامت اوضاع زیست محیطی کوه دماوند شده است.

حال حضور گسترده کوهنوردان و عدم نظارت بر این حضور در کنار رعایت نکردن برخی مسائل زیست محیطی از سوی عده ای از کوهنوردان سبب شده است تا چهره دماوند این روزها خدشه دار شود.

اما اخیراً جدای از اوضاع نابسامان دماوند، اتفاقات خاصی نیز در حال وقوع است، که در این رابطه مسعود فرح بخش - کوهنوردی که سالهاست قلل مرتفع بسیاری را فتح کرده است، به تسنیم می‌گوید: عده ای در حال ماهیگیری از آب گل آلود هستند. سودجویانی که با دست اندازی بر این کوه سرمایه ملی کشور که متعلق به همه‌ مردم است در اقدامی خودسر و خلاف قانون Law اقدام به ایجاد سدی برای عبور و مرور کوهنوردان کردند. سدی که به راه‌بند دماوند در ابتدای جاده ای خاکی در جبهه جنوبی کوه دماوند معروف است. راه‌بندی که همه توضیحات و توصیفات توسعه پایدار را نقض کرده و راه را برای توسعه‌ جیب افرادی محدود باز کرده است.

وی ادامه می‌|دهد: راه‌بندی که توسط شهرداری رینه در آن نقطه ایجاد شده و اقدام به اخذ ورودی به مبلغ 15 هزار تومان میکند. مبلغی که تا به امروز مشخص نیست در کجا و چگونه خرج شده و چه نفع و سودی به حال کوهنوردان و محیط زیست دماوند داشته است.

این دانش آموخته موسسه طبیعت و راهنمای طبیعت گردی و کوهنوردی ادامه می‌دهد: نکته جالب اینکه همین شهرداری رینه در حالی به بهانه‌های مختلف از جمله انتقال زباله کوهنوردان به پایین دست این مبالغ را از کوهنوردان اخذ می‌کند که خود زباله‌های شهر رینه را در اقدامی دیگر در کوهپایه‌های این سرمایه ملی کشور رها می‌کند.

فرح بخش می‌گوید: امروز اگر هزینه‌های تمام شده برای صعود به دماوند را محاسبه کنیم متوجه می‌شویم که کوهنوردی در دماوند فقط با هزینه‌ بالا ممکن است، درحالیکه اگر بخشی اندک از این هزینه‌ها صرف حفظ محیط زیست و منجر به توسعه‌ای پایدار با یک بازی دو سر برد می‌شد جای گله نبود اما این هزینه‌ها امروز فقط منجر به توسعه‌ جیب عده ای شده است.

این کوهنورد و دانش آموخته موسسه طبیعت خاطرنشان می‌کند: امروز خواسته‌ کوهنوردان در درجه اول؛ «نه به راهبند دماوند» و سپس بسته شدن جاده جبهه جنوبی است. جاده و راهبندی که جز زخمی کردن پیکره دماوند، تاکنون سودی برای این کوه زیبا نداشته است.

بنابراین امروز جامعه کوهنوردی کشور فقط یک خواسته مشخص از شهرداری رینه دارد و آن اینکه با پایان دادن به این اقدامات خود، دماوند را رها کند تا این سرمایه ملی کشور که براساس مصوبه 221 شورای عالی محیط زیست در 21 خرداد 1381 به عنوان نخستین اثر طبیعی ملی کشور و جزو مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان محیط زیست و در 30 تیر 1387 در فهرست آثار ملی و تحت حفاظت و اداره‌ دولت و در عین حال نامزد اصلی ایران برای دومین اثر طبیعی جهانی جهت ثبت در میراث طبیعی یونسکو است، توسط افرادی دل‌سوز و کاردان ادراه شود.

شاید اگر امروز آرش کمانگیر در جمع ما بود بر اثر هزینه‌های زیاد، غیرمنطقی و غیرقانونی کوهنوردی در دماوند قید صعود به بام ایران را می‌زد و تیرش را از کوه دیگری از چله کمان رها می‌کرد تا به گسترش و چاق شدن این معضل کمک نکرده باشد.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.