آیا تعویض پلاک به صورت وکالتی انجام می شود؟

خرید و فروش خودرو در شهرهای بزرگ نیازمند انجام مراحل متعدد اداری است که تعویض پلاک و انتقال اسناد و مدارک خودرو از مهم‌ترین آنهاست. برای دریافت نوبت آنلاین تعویض پلاک خودرو باید به سامانه نوبت دهی اینترنتی مراکز شماره گذاری پلاک خودرو (nobatdehi.epolice.ir) مراجعه کنید. تعویض پلاک، پلاک سرقتی و پلاک مفقودی باید در مراکز تعویض پلاک ماشین انجام شود. مراکز تعویض پلاک در تهران شامل 10 مرکز در سطح شهر است. در ادامه به شما عزیزان می گوییم که آیا تعویض پلاک به صورت وکالتی انجام می شود؟

به گزارش رکنا، زمانی که می‌خواهید خودروی خود را به فروش برسانید باید اقداماتی را برای نقل‌وانتقالات سند انجام بدهید. این نقل و انتقالات شامل بخش‌هایی مانند تنظیم قرارداد، مراجعه به مراکز تعویض پلاک خودرو و مراجعه به دفاتر اسناد رسمی است. بعد از اینکه قرارداد یا مبایعه‌نامه در معامله فروش خودرو نوشته و آماده شد، نیاز به مراجعه به مرکز تعویض پلاک صورت می‌گیرد. در این مراکز، پلاک قبلی را برمی‌دارند و پلاکی جدید برای خودرو تعیین می‌شود.

حال اگر فروشنده یا خریدار نتوانند با هم به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنند، راهی پیش پای‌شان قرار دارد: با مراجعه به دفترخانه، امکان تنظیم وکالت‌نامه وجود دارد. یعنی با وکالت تعویض پلاک روند تغییرکردن پلاک خودرو برای خریدارش میسر می‌شود و دیگر نیازی به حضور فروشنده در مراکز تعویض پلاک نخواهد بود. در ادامه بیشتر درباره این نوع وکالت‌نامه خواهید خواند.

وکالت تعویض پلاک چیست؟

وکالت تعویض پلاک وکالتی است که اگر فروشنده یک خودرو،‌ آن را امضا کند، خریدار می‌تواند بدون نیاز به همراهی و حضور فروشنده و به نمایندگی از او راهی مراکز تعویض پلاک شود و بعد از انجام این فرایند یعنی عوض‌کردن پلاک، دوباره با فروشنده به دفترخانه مراجعه کند و سند قطعی و نهایی خودرو را تنظیم نماید. نکته مهمی در اینجا وجود دارد که باید از آن آگاه باشید: در فرایند دادن وکالت تعویض پلاک به خریدار، فروشنده باید دومرتبه به محضر برود.

اما فرایند دیگری هم وجود دارد که طی آن دیگر نیازی به مراجعه دوباره فروشنده به محضر نیست. این وکالت، وکالت فروش نام دارد. باوجود این وکالت در دفترخانه، دیگر فقط یک‌بار در محضر به خریدار وکالتی داده می‌شود که امور مرتبط با تعویض پلاک را پیش ببرد و بعد از تعویض هم فقط خودش به تنهایی برای اقدامات نهایی کار به محضر برود. در این میان، چند نکته وجود دارد:

نکته اول: هزینه وکالت فروش از وکالت تعویض پلاک خودرو بیشتر است.

نکته دوم: وکالت‌نامه تعویض پلاک‌ خودرو و وکالت‌نامه فروش از نظر زمانی محدودیت دارند.

نکته سوم: بهتر است در فرایند تنظیم وکالت خودرو، فروشنده از اعطای حق توکیل به خریدار خودداری کند.

ضرورت وکالت تعویض پلاک

تنظیم وکالت‌نامه برای تعویض پلاک و محول‌کردن کار به خریدار ضرورتی ندارد. اما اگر فروشنده به هر دلیلی دوست نداشته باشد یا نتواند که در زمان تعویض پلاک با خریدار همراه باشد، این امکان وجود دارد که سندی تنظیم کند و ریش و قیچی را به دست خریدار بسپارد. اما اگر بخواهیم از ضرورت‌های امرِ تعویض پلاک بگوییم، نکاتی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌شود:

پلیس به‌راحتی می‌تواند به اطلاعات هویتی و داده‌های مرتبط با مالکان وسایل نقلیه دسترسی داشته باشد.

سابقه جرایم رانندگان در سیستمی واضح و مشخص به ثبت خواهد رسید.

تعویض پلاک باعث کاهش هزینه‌های ثبت معامله برای افراد می‌شود.

مدارک موردنیاز برای وکالت تعویض پلاک

روش و فرایند دادن وکالت تعویض پلاک به این صورت است که فروشنده مدارک لازم برای دادن وکالت به خریدار را به یکی از دفاتر اسناد رسمی می‌برد و وکالتی را به نام خریدار تنظیم می‌کند. به موجب این وکالت، خریدار فقط در زمینه تعویض پلاک می‌تواند از اختیاری که فروشنده به او داده، بهره‌مند شود. یعنی با وکالتی که به او داده می‌شود، امکان انجام هیچ کار دیگری وجود ندارد.

مدارک لازم برای تنظیم سند وکالت تعویض پلاک مطابق موارد زیر است:

          فاکتور کارخانه/برگه گمرکی

          بنچاق‌های ابتیاعی

          شناسنامه مالکیت (برگه سبز)

          شناسنامه و کارت ملی

          نشانی، کدپستی و شماره‌ تلفن وکیل یعنی خریدار

          تعیین مدت اعتبار وکالت‌نامه

بعد از اینکه خریدار پلاک را به کمک این وکالت‌نامه تعویض کرد، فروشنده و خریدار باید جهت تنظیم سند قطعی به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند.

مدارک لازم برای تنظیم سند قطعی به شرح زیر است:

          اصل کارت ملی و شناسنامه طرفین

          اسناد مالکیت خودرو (اگر فروشنده نخستین کسی است که خودرو را به فردی دیگر می‌فروشد باید برگه شرکت تولیدی خودرو و گمرک را هم داشته باشد، اما اگر خودرو برای بار چندم است که به فروش می‌رسد، آخرین بنچاق دفترخانه را باید به همراه خود ببرد)

          شناسنامه خودرو (برگه سبزی که از سوی مراکز تعویض پلاک صادر می‌شود)

          برگه تاییدیه نقل‌وانتقال خودرو که از سوی یکی از مراکز تعویض پلاک صادر می‌شود

          اصل بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر

          اصل کارت هوشمند سوخت

          برگه عوارض خودرو که از دفاتر خدمات الکترونیک شهرداری صادر می‌شود و فروشنده باید مبلغ آن را بپردازد

همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، این مدارک در مراجعه دوباره خریدار و فروشنده بعد از اقدام خریدار به تعویض پلاک صورت می‌گیرد.

هزینه صدور وکالت‌نامه تعویض پلاک

 هزینه وکالت تعویض پلاک حدود ۱۴۰هزارتومان است. هزینه‌های وکالت تا ۴ سال تغییر نمی‌کند. این نرخ متعلق به سال ۱۳۹۹ است و تا سال ۱۴۰۳ وجاهت دارد. هزینه‌های تعویض پلاک خودرو هم بر عهده فروشنده است. چون مراجعه‌نکردن به مرکز تعویض پلاک خواسته اوست و باید هزینه‌اش را هم خودش پرداخت کند. به این چند نکته هم درباره هزینه وکالت تعویض پلاک دقت کنید:

۱. مبلغ پرداختی برای وکالت تعویض پلاک در انتهای سند وکالت کاری ثبت و چاپ می‌شود.

۲. تفاوتی میان هزینه وکالت تعویض پلاک ماشین‌های ایرانی و خارجی نیست.

۳. هزینه تمدید وکالت در هر بار به یک اندازه است و مبلغ کم و زیاد نمی‌شود.

۴. دریافت هزینه‌ای بیش از نرخ مصوب برای وکالت تعویض پلاک جرم است.

نکته: هر دفترخانه می‌تواند علاوه بر تمدید مهلت و اعتبار تاریخ وکالت‌نامه، سند دیگری موسوم به «اقرارنامه اصلاحی» هم تنظیم کند. این سند دو ویژگی مهم دارد: هزینه آن کمتر از تمدید مهلت و اعتبار تاریخ وکالت‌نامه است و کارکردی دقیقا مشابه با آن دارد.

مدت زمان اعتبار وکالت‌نامه

اعتبار وکالت‌ نامه تعویض پلاک بنا به خواسته فروشنده متغیر است. او می‌تواند هیچ محدودیتی برای این وکالت قائل نشود. اگر هم تمایل داشته باشد، امکان تعیین زمانی برای پایان‌دادن به اعتبار این وکالت‌نامه مقدور است. البته توصیه کارشناسان این است که فروشندگان برای وکالت‌ نامه تعویض پلاک مدت و زمانی مشخص کنند. چون امکان دارد که در مواردی مانند تعویض‌نکردن پلاک از سوی خریدار، فروشنده به دردسر بیافتد. زمانی که اعتبار وکالت نامه تعویض پلاک تمام می‌شود، امکان تمدید آن از سوی فروشنده وجود دارد.

در اینجا نکته‌ای مهم خطاب به خریداران وجود دارد: اگر تنظیم وکالت نامه تعویض پلاک به‌طور رسمی در دفترخانه‌ها صورت نگرفته باشد و فقط معامله با نوشتن قولنامه پیگیری شود، احتمال دارد که فروشنده وکالت را تنظیم نکند و بعد خریدار به دردسر بیافتد و برای احقاق خواسته‌اش مجبور به پیگیری شکایت در پیچ‌وخم‌ راه‌روهای دادگاه شود.

نکته قابل‌توجه دیگری برای خریدار در مسیر تنظیم وکالت نامه تعویض پلاک وجود دارد: اصولا وکالت تعویض بدون حق عزل وکیل بی‌فایده خواهد بود. منظور از وکیل همان خریدار است. یعنی خریدار یا اصطلاحا موکل می‌تواند هر لحظه، چنین وکالت‌نامه‌ای را باطل کند. حالت خاص دیگری هم وجود دارد و آن، فوت موکل است که در این صورت، وکالت تعویض پلاک باطل می‌شود.

در آخر

دادن وکالت تعویض پلاک خودرو به خریدار می‌تواند کار را برای فروشنده ساده‌تر کند و دیگر نیازی نباشد که او همراه با خریدار در مرکز تعویض پلاک حاضر شود. البته همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، در این فرایند دو بار نیاز است که فروشنده به دفترخانه مراجعه کند.

همیشه آگاهی از مراحل انجام یک کار، قبل از پیش‌برد آن می‌تواند مسیر را برایتان ساده‌تر کند و از بروز خطا و اشتباه در روند کارتان هم جلوگیری نماید. درباره وکالت تعویض پلاک خودرو هم داشتن اطلاعات، معامله و خرید ماشین یا فروش آن را برای هر دو طرف راحت‌تر خواهد کرد.