کهرم: بحران آب عین خیال وزارت صمت نیست / کاهش مصرف آب صنایع با رفع تحریم ها ممکن می شود + صوت

وزارت صمت مهمترین نهادی است که مسئولیت رسیدگی به امور صنایع بزرگ کشور را برعهده دارد. اما متاسفانه مسئولان وزارت صمت در دهه های اخیر، اقدامات موثری را برای کاهش مصرف آب در صنایع انجام نداده اند. این بی توجهی وزارت صمت نسبت به لزوم کاهش مصرف آب در صنایع در شرایطی اتفاق افتاده است که صنایع بزرگ کشور بعد از حوزه کشاورزی، نقشی مهم در دامن زدن به بحران آب موجود در ایران داشته اند. بنابراین برخی کارشناسان محیط زیست معتقدند که می توان وزارت صمت را به عنوان متهم ردیف دوم ایجاد بحران آب در کشورمان معرفی کرد. البته نباید از این نکته هم چشم پوشی کرد که اعمال تحریم های شدید علیه ایران، در عقب ماندگی صنایع کشور از فناوری هایی که در آنها آب کمتری مصرف می شود و در نتیجه بی توجهی وزارت صمت نسبت به لزوم کاهش مصرف آب در صنایع بی تاثیر نبوده است.

صنایع بزرگ چگونه آب، هوا و غذا را از ما می گیرند؟

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، با وجود این که عمده مصرف آب کشور در بخش کشاورزی است و بیشتر راهکارهایی هم که برای رفع بحران آب در ایران ارائه شده، معطوف به همین بخش بوده است، اما صنایع به‌ویژه صنایع بزرگ و آب بر نیز همواره به عنوان یکی از بزرگترین مصرف کنندگان آب در ایران شناسایی شده اند و البته در کشورمان کمتر به لزوم ارائه راهکارهایی موثر برای چگونگی صرفه جویی آب در صنایع بزرگ پرداخته شده است.

این در حالی است که صنایع آب بر را می توان به عنوان متهم ردیف دوم بحران آب موجود در کشور بعد از حوزه کشاورزی قلمداد کرد و در چنین شرایطی متاسفانه مسئولان وزارت صمت نیز در دهه های اخیر راهکاری موثر برای کاهش مصرف آب در صنایع بزرگ کشور ارائه نکرده اند و همچنان شاهد بلعیده شدن حجم عظیمی از آب رودخانه ها و سفره های زیرزمینی توسط صنایع آب بر در حوزه های فولاد، مس، سیمان و ... هستیم.

نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که صنایع بزرگ و آب بر نه تنها بخش مهمی از آب کشور را مصرف می کنند، بلکه به دلیل عدم رعایت ضوابط زیست محیطی، در آلودگی هوا و آلایندگی آب نیز نقش موثری دارند و در این میان، آلوده شدن آب توسط صنایع بزرگ یکی دیگر از مواردی است که به تشدید بحران آب در کشورمان دامن می زند.  

تمام این موارد نشان می دهد که صنایع بزرگ نه تنها با مصرف بی رویه آب و آلوده کردن منابع آبی، نقشی مهم در کمبود مایه حیات در ایران داشته اند، بلکه به تهدید امنیت غذایی کشور بر اثر کمبود آب نیز دامن زده و در آلوده شدن هوای بسیاری از شهرها نیز سهیم بوده اند؛ به همین دلیل است که می توان گفت صنایع بزرگ کشور بخشی از آب، هوا و غذایمان را از ما گرفته اند.

وزارت صمت درباره مصرف آب صنایع توضیح شفافی نمی دهد

این نکته ای است که اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست در گفت و گو با رکنا روی آن دست گذاشت و اظهار داشت: متاسفانه با وجود گلایه های فراوان کشاورزان اصفهان و برخی دیگر از مناطق ایران درباره این که بخش مهمی از حقابه این افراد توسط صنایع بزرگ و آب بر مصرف می شود، هیچ گاه وزارت صمت توضیحی شفاف در این زمینه ارائه نکرده و توجهی به لزوم قانع کردن کشاورزان نداشته است.

وی افزود: متاسفانه وزارت صمت به گونه ای رفتار می کند که گویی صنایع هیچ نقشی در ایجاد بحران آب نداشته اند و به نظر می رسد، اساسا بحران آب موجود در کشور، عین خیال وزارت صمت هم نیست و از نظر مسئولان این وزارتخانه، تمام مشکلات آب کشور به حوزه کشاورزی بازمی‌گردد. یعنی این وزارتخانه توجهی ندارد که یکی از مهمترین مصرف کنندگان آب در کشور، صنایع بزرگ ایران هستند.

این کارشناس محیط زیست البته روی این نکته تاکید کرد که بخش کشاورزی مهمترین مصرف کننده آب در ایران است و بیش از 90 درصد آب موجود در کشور در این حوزه مصرف می شود و قطعا کشاورزان نیز باید با اصلاح الگوی کشت و بهبود شیوه های آبیاری، تلاش کنند که مصرف آب کشاورزی را به شدت کاهش دهند، ولی با این وجود، ما نباید نقش صنایع بزرگ کشور در بحران آب موجود در ایران را نادیده بگیریم.

آبیاری کشاورزی ما به سبک دوران کوروش  است!

کهرم با تاکید بر لزوم اصلاح شیوه آبیاری در بخش کشاورزی گفت: اکنون تمام کشورهای توسعه یافته که از منابع آبی بسیار بیشتری از ایران نیز برخوردارند، به سمت استفاده از سیستم های آبیاری مدرن رفته اند، ولی متاسفانه اغلب زمین های کشاورزی در ایران، هنوز به همان شیوه ای آبیاری می شود که در دوران کوروش کبیر، مزارع آبیاری می شدند.

این کارشناس محیط زیست درباره مهمترین راهکارهای کاهش مصرف آب در صنایع بزرگ توضیح داد: مهمترین روشی که صنایع بزرگ با استفاده از آن می توانند به کاهش مصرف آب بپردازند، استفاده از تکنیک ها و ماشین آلات مدرنی است که مصرف آب در آنها بسیار کمتر از مصرف آب در ماشین آلات فرسوده ای است که هم اکنون صنایع بزرگ ما از آن بهره می برند.

وی در ادامه تاکید کرد: هم اکنون صنایع ایران به دلیل تحریم های شدیدی که کشورمان با آن دست و پنجه نرم می کند، از ماشین آلاتی استفاده می کنند که چند برابر حد استاندارد در آنها آب مصرف می شود. بنابراین دولت باید اقدامات لازم را برای رفع تحریم ها انجام دهد تا صنایع ما بتوانند از فناوری هایی استفاده کنند که در آن ها آب کمتری مصرف می شود تا به این ترتیب نقش صنایع در ایجاد بحران آب در کشورمان کمرنگ تر شود.

صرفه جویی در آب مصرفی صنایع با اجرای اصل بازچرخانی آب

کهرم در بخش دیگری از صحبت هایش به لزوم بازچرخانی آب در صنایع ایران اشاره کرد و گفت: متاسفانه در صنایع ما به هیچ وجه به اصل بازچرخانی آب توجه نمی شود، این در حالی است که در صنایع استاندارد جهان، با استفاده از اصل بازچرخانی آب، تا حدی از آب استفاده می کنند که دیگر هیچ چیز از آن باقی نماند. ولی با توجه به این که ماشین آلات موجود در صنایع ایران قدیمی است، در بسیاری از این ماشین آلات صرفا امکان یک بار استفاده از آب وجود دارد و ما با استفاده از این ماشین آلات فرسوده نمی توانیم اصل بازچرخانی آب را در کشورمان اجرایی کنیم.

این کارشناس محیط زیست تاکید کرد: بازچرخانی آب یکی از مهمترین راهکارها برای کاهش مصرف آب در صنایع بزرگ کشور است. مهمترین علت بی توجهی ما به لزوم بازچرخانی آب نیز نبود فناوری لازم در این زمینه است، یعنی وقتی که ما در صنایع خود از ماشین آلات 40 سال پیش استفاده می کنیم، نباید انتظار داشته باشیم که بتوانیم با این ماشین آلات به بازچرخانی آب بپردازیم.

وی در ادامه تاکید کرد: تمام این موارد نشان می دهد که رفع تحریم ها یکی از مهمترین راهکارها برای رفع بحران آب موجود در ایران است. زیرا اکنون تحریم ها به شدت به محیط زیست و منابع آب موجود در کشور فشار وارد کرده است و ما برای مقابله با این فشار، چاره ای نداریم جز این که به رفع تحریم ها بپردازیم.

وزارت صمت باید از انفعال امروز در زمینه صرفه جویی آب خارج شود

کهرم در بخش دیگری از اظهاراتش بیان کرد: وزارت صمت وظیفه دارد که در صورت رفع تحریم ها، به گونه ای برنامه ریزی کند که ماشین آلات مدرنی که در آنها هم مصرف آب کمتر است و هم امکان بازچرخانی آب وجود دارد، در تمام صنایع بزرگ کشور استفاده شود و صنایع ملزم باشند که حتما این ماشین آلات را به کار گیرند.

این کارشناس محیط زیست ادامه داد: اگر تحریم ها رفع شود، وزارت صمت دیگر بهانه ای ندارد تا در برابر جلوگیری از دامن زدن به بحران آب توسط صنایع بزرگ کشور مانند امروز منفعل بماند، بلکه در چنین شرایطی وزارت صمت وظیفه دارد که فناوری لازم برای کاهش محسوس مصرف آب در صنایع را گسترش دهد تا میزان مصرف آب در صنایه به تدریج کم و کمتر شود.

وی در پایان تصریح کرد: مشکل دیگری که صنایع کشور برای محیط زیست ایجاد می کنند و زمینه حل این مشکل نیز با رفع تحریم ها میسر خواهد شد، آلایندگی صنایع برای محیط زیست بخصوص منابع آبی کشور است؛ این مساله بیش از پیش به کمبود آب در کشورمان دامن می زند و راه حل آن نیز چیزی جز اصلاح سیستم های تصفیه پساب در صنایع و استفاده از سیستم های نوین پس از رفع تحریم ها نیست.