متاورس فیسبوک چیست؟ + فیلم

فیسبوک از نخستین شبکه های اجتماعی است. سال ها پیش قبل از اینکه تعداد و تنوع شبکه های مجازی اینقدر گسترده شود فیسبوک طرفداران زیادی داشت. مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک است. دنیای متاورسی برای فیسبوک در نظر گرفته شده است. در ادامه به شما می گوییم که متاورس فیسبوک چیست؟

به گزارش رکنا، سران فیسبوک با توجه متاورس تصمیم گرفته‌اند که نام متا را برای شرکت فیسبوک انتخاب کنند؛ اما منظور از متاورس چیست و چرا چنین نامی انتخاب شده است؟

پیش از آنکه نام فیسبوک، شرکت مادر اپلیکیشن‌هایی مانند اینستاگرام، واتسپ، مسنجر و البته شبکه‌ی اجتماعی فیسبوک به متا تغییر کند، گزارش‌هایی منتشر شد که سران این شرکت به دنبال اهداف بزرگی هستند؛ اهدافی که در متاورس خلاصه می‌شود.

مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیسبوک نیز در پاسخ به رسانه‌ها گفته که آینده‌ فیسبوک را در متاورس باید مشاهده کرد. زاکربرگ در این زمینه گفته است: «من معتقد هستم که متاورس، فصل بعدی اینترنت است و فعالیت‌های فیسبوک نیز در متاورس خلاصه می‌شود.»

با اینکه می‌توان به اهمیت متاورس در سخنان زاکربرگ پی برد و تغییر نام این شرکت به متا نیز اهمیت متاورس را نشان می‌دهد؛ اما شاید بسیاری از کاربران درک درستی از متاورس نداشته باشند یا اطلاعات کمی در این زمینه دارند. به همین منظور مقاله‌ای تهیه کرده‌ایم تا کمی به توضیح متاورس پرداخته و با فلسفه‌ آن آشنایی بیشتری پیدا کنیم.

متاورس چیست؟

در نگاهی کلی باید گفت که مفهوم درستی از متاورس وجود ندارد و درواقع بیشتر در زمانی استفاده می‌شود که بخواهیم به آینده‌ی محاسبات کامپیوتری و جایگاه وب در آن اشاره کنیم. درواقع زمانی که به آینده‌ی کامپیوتر، گجت‌های قابل حمل مانند گوشی هوشمند، شبکه و وب فکر می‌کنید درواقع در متاورس قرار دارید.

برای درک متاورس باید مالتی ورس یا چند جهانی را تعریف کنیم. نظریه‌ای وجود دارد که چند جهان کاملا مستقل از هم به‌صورت موازی در جریان هستند. متاورس به زمانی می‌گویند که این چند جهان در یک جهان با یکدیگر ادغام شده و فردی بتواند به تمامی جهان‌ها دسترسی داشته باشد.

جالب است بدانید که چنین اصطلاحی را در ابتدا نویسنده‌ای به نام نیل استیونسن در رمانی علمی‌تخیلی به نام Snow Crash به کار برد. داستان این کتاب در دنیایی رخ می‌داد که مردم می‌توانستند از طریق واقعیت مجازی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. از این اصطلاح در آثار دیگر نیز استفاده شد که برای مثال می‌توان به سه‌گانه‌ی Matrix یا فیلم Ready Player One اشاره کرد.

امکانات کاربران دنیای متاورس

برای درک بهتر متاورس می‌توان به ماتریکس اشاره کرد؛ دنیایی شبیه به واقعیت که البته توسط کامپیوتر شبیه‌سازی شده و کاربران می‌توانند به‌صورت آنلاین در آن حضور یافته و به تعامل با دنیای متاورس و صدالبته کاربران دیگر بپردازند. در فیلم‌ها و سریال‌های علمی‌تخیلی، کاربران دنیای متاورس می‌توانستند با استفاده از هدست واقعیت مجازی یا اتاق‌های مخصوص به شبکه متصل شده و وارد دنیای متاورس شوند.

چنین امکاناتی در حال حاضر در دسترس قرار گرفته و کاربران می‌توانند با پرداخت هزینه‌‌ی بسیار کم به هدستی توانمند برخوردار شوند. با این حال‌، آنچه هم‌اکنون اهمیت بیشتری دارد، ساخت دنیای متاورس است که فیسبوک هم‌اکنون این وظیفه را به عهده گرفته است.

این اتفاق در نوع خود بسیار جالب است. درواقع برخلاف فناوری‌های دیگر که ابتدا پلتفرم ساخته می‌شد و سپس شرکت‌ها و گروه‌های مختلف به سراغ ساخت سخت‌افزار یا نرم‌افزار برای آن پلتفرم می‌رفتند، این بار سخت‌افزار زودتر از پلتفرم در اختیار کاربران قرار گرفته است.

نام فیسبوک به متا تغییر کرد

درواقع دنیای متاورسی که فیسبوک در نظر دارد با هدست‌های واقعیت مجازی قابل دسترس خواهد بود؛ هدست‌هایی که هم‌اکنون در بازار موجود هستند. با این حال، پلتفرمی که کاربران بتوانند وارد آن شده و به دنیای متاورس دسترسی داشته باشند هنوز توسعه نیافته است.

متاورس در حال حاضر چه جایگاهی دارد؟

همانطور که گفته شد، برخی از سخت‌افزارهای مورد نیاز برای ورود و استفاده از دنیای متاورس در دسترس قرار دارند؛ اما کافی نیستند. درواقع برای ساخت پلتفرمی که دنیای واقعیت مجازی با امکانات گسترده را شبیه‌سازی کند هزینه‌های بسیاری دارد که از عهده‌ی شرکت‌های کوچک برخواهد آمد و شرکت‌هایی مانند فیسبوک نیز می‌خواهند در یک پروژه‌ی بلندمدت به چنین اهدافی برسند.

آنچه هم‌اکنون کاربران به آن دسترسی دارند، بخش بسیار کوچکی از متاورس نیز نمی‌شود. در حال حاضر کاربران می‌توانند در واقعیت مجازی به تجربه‌ی بازی‌ها بپردازند؛ اما آنچه فیسبوک در نظر دارد به مراتب گسترده‌تر است که می‌توان به دنیایی اشاره کرد که کاربران می‌توانند به بازی کنند، به کنسرت‌های مجازی بروند، مسابقات ورزشی را تماشا کنند، در گروه‌های اجتماعی مبتنی بر واقعیت مجازی مشارکت کنند و صدها کار دیگر که تمامی آن‌ها در واقعیت مجازی صورت می‌گیرد.

برخی از بازی‌های ویدئویی دارای شباهت‌هایی با دنیای متاورس هستند که می‌توان به فورتنایت اشاره کرد. شما در فورتنایت می‌توانید آواتار ساخته و با کاربران دیگر این بازی تعامل داشته باشید. با این حال، حضور شما در بازی به صورت واقعیت مجازی نیست و با استفاده از گوشی هوشمند، کامپیوتر یا کنسول‌های خانگی به تجربه‌ی بازی می‌پردازید.

به دنیایی فکر کنید که اتفاقاتی مانند بازی Second Life را رقم می‌زند. این بازی که تقریبا ۲۰ سال پیش منتشر شد، به کاربران اجازه می‌داد که در دنیای مجازی شخصیت بسازند، خانه بخرند، با کاربران دیگر به تجربه‌ی بازی‌ها بپردازند و درواقع زندگی دیگری را در دنیای مجازی تجربه کنند.

 ایده‌ زاکربرگ از متاورس چیست؟

زاکربرگ عقیده دارد که متاورس تحولی بزرگ در چند حوزه است که شاید بیشترین تاثیر را در زمینه‌ی شبکه‌ی اجتماعی احساس کنیم. درواقع به جای اینکه کاربر با انتشار پست متنی، صوتی یا تصویری با اعضای دیگر شبکه‌های اجتماعی تعامل داشته باشد باید هدست واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده را روی سر خود قرار داده و در محیطی مجازی به تعامل با اعضای دیگر سرویس بپردازد.

قدم بعدی می‌تواند نمایش اعضا یا محیط دنیای متاورس به‌صورت هولوگرام در دنیای واقعی باشد. چنین اتفاقی به نظر می‌رسد که ماه‌ها حتی سال‌ها طول بکشد. درواقع فناوری هولوگرام به سرعت هدست‌های واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده پیشرفت نکرده است و رساندن چنین فناوری به مرحله‌ای که هر کاربری در خانه‌ی خود به فناوری هولوگرام دسترسی داشته باشد به زمان نیاز خواهد داشت.

درواقع ابتدا باید فناوری هولوگرام به حالتی برسد که کاربران با هزینه‌ای اندک به آن دسترسی داشته باشند؛ درست مانند اتفاقی که برای محصولات دیگر حوزه‌ی فناوری رخ داده است. سپس باید پلتفرمی که از چنین فناوری استفاده می‌کند، توسعه یافته و در اختیار کاربران قرار گیرد.

فرض کنید با دوستانتان وارد دنیای متاورس شده‌اید؛ ممکن است هر یک از شما در موقعیت مکانی مختلفی باشید، اما دنیای متاورس شما را در درون اتاقی، درست کنار یکدیگر قرار می‌دهد. شما می‌توانید با دوستانتان تعامل داشته باشید، بازی کنید، فیلم یا مسابقه‌ی ورزشی مورد علاقه‌ی خود را نگاه کنید یا فعالیت‌های دیگری داشته باشید.

البته چنین دنیایی تنها برای سرگرمی نیست و می‌توان از آن برای آموزش یا حتی فعالیت‌های کاری استفاده کرد؛ برای مثال، اعضای یک شرکت می‌توانند در کنفرانسی که به‌صورت واقعیت مجازی برگزار می‌شود، شرکت کرده و در مورد پروژه‌ی جدیدشان صحبت کنند.

به حراجی فکر کنید که در دنیای واقعیت مجازی برگزار شده است. هر فردی آواتار خود را ساخته و وارد سالن حراجی می‌شود. حال، هر فردی می‌تواند با آیتم‌های موجود در حراجی از نزدیک تعامل داشته باشد، آن‌ها را بررسی کند و در صورت علاقه، برای خرید آن در مزایده شرکت کند. با توجه به افزایش محبوبیت NFT نیز دور از انتظار نیست که چنین اتفاقی را در دنیای متاورس مشاهده کنیم.

ایده‌های زاکربرگ در مورد استفاده از گوشی‌های هوشمند نیز جالب به نظر می‌رسد. زاکربرگ معتقد است که کاربران در آینده می‌توانند با استفاده از گوشی‌های هوشمند یا عینک‌های واقعیت افزوده تنها با استفاده از ژست‌های حرکتی دستانشان یا حتی فکر کردن به موضوعات مختلف، فرمان مدنظرشان را به دستگاه بدهند؛ اتفاقی که بیشتر در فیلم‌های علمی‌تخیلی ممکن است.

چه زمانی وارد متاورس خواهیم شد؟

ایده‌های شرکت متا یا فیسبوک سابق را می‌توان جاه‌طلبانه‌ترین ایده‌های حوزه‌ی فناوری دانست که البته محقق شدنشان به سال‌ها زمان نیاز دارد. در این بین زاکربرگ نیز وعده داده که طی دهه آینده تعداد کاربران متاورس به بیش از ۱ میلیارد نفر خواهد رسید.

با این حال، زاکربرگ اشاره‌ای نکرده که برآورد این شرکت از میزان درآمدشان در دنیای متاورس چقدر خواهد بود و آیا متاورس می‌تواند ثروت زاکربرگ و دیگر اعضای شرکت متا را از آنچه هم‌اکنون دارند بیشتر کند یا خیر. در هر صورت آنچه مشخص است، مسیری خواهد بود که حوزه‌ی فناوری در پیش خواهد گرفت.

درواقع انتظار می‌رود هزاران شرکت فعال در زمینه‌های مختلف به سراغ تولید سخت‌افزار یا نرم‌افزار متناسب با متاورس بروند. چنین اتفاقی باعث می‌شود که روی حوزه‌ی مرتبط با متاورس، سرمایه‌گذاری کلاس صورت گیرد. در حال حاضر شرکت متا نیز اعلام کرده که نزدیک به ۱۰ میلیارد دلار روی متاورس سرمایه‌گذاری خواهد کرد؛ رقمی قابل توجه که از ارزش بسیاری شرکت‌های فعال در حوزه‌ی فناوری بیشتر اس؛ برای مثال شرکت بتسدا به همراه تمامی حق امتیاز آثار آن به مایکروسافت با قیمت ۷.۵ میلیارد دلار فروخته شد.

متاورس برگ برنده‌ متا

در حال حاضر اگر به پلتفرم‌های موجود نگاهی داشته باشیم، متا یا فیسبوک سابق، شرکتی است که به پلی استور یا اپ استور نیاز دارد. درواقع متا نیز مانند هر شرکت دیگری نیاز به جایگاهی برای معرفی اپلیکیشن‌های خود دارد؛ اما متاورس می‌تواند پلتفرمی ایده‌آل برای فیسبوک باشد.

درواقع فیسبوک می‌تواند فروشگاه مجازی مانند پلی استور یا اپ استور بسازد و توسعه‌دهندگان نیز بتوانند اپلیکیشن‌های مرتبط با متاورس را در این فروشگاه قرار داده و کسب درآمد کنند. طبیعتا متا نیز از فروش اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها کسب درآمد خواهد کرد.

از طرفی به نظر می‌رسد فیسبوک در این زمینه رقیبی نیز نخواهد داشت. درواقع هزینه‌ی توسعه‌ی متاورس به حدی است که کمتر شرکتی به رقابت با فیسبوک خواهد پرداخت. البته دور از انتظار نیست غول‌های فناوری مانند اپل، گوگل یا حتی مایکروسافت وارد این عرصه شوند؛ اما شرکت‌های نامبرده زمانی وارد دنیای متاورس خواهند شد که شرکت متا پلتفرم خود را معرفی کرده و کاربران بی‌شماری را نیز کسب کرده باشد.

اصطلاحات رایج در رابطه با متاورس

Augmented Rality یا واقعیت افزوده: چنین فناوری کمک می‌کند که در دنیای واقعی با المان‌های مجازی تعامل داشته باشید؛ برای مثال تصویری از یک تقویم را تماشا کنید که به‌صورت مجازی به دنیای واقعی افزوده شده و تنها قابل دیدن از طریق عینک یا هدست واقعیت افزوده است. در این حالت با استفاده از عینک می‌توانید برای مثال قرار ملاقاتی را به تقویم اضافه کنید تا نرم‌افزار در زمان مشخص، آن را به شما یادآوری کند.

Meatspace: اصطلاحی است که به دنیای واقعی گفته می‌شود.

Mixed Reality یا واقعیت ترکیبی: چنین حالتی در شرایطی به وجود می‌آید که المان‌های واقعیت مجازی با دنیای واقعی ترکیب شوند. درواقع شما با اشیاء مجازی سر و کار خواهید داشت که مانند اشیاء دنیای واقعی عمل می‌کنند. کاربر در چنین شرایطی می‌تواند با اشیاء دنیای واقعی و مجازی تعامل داشته باشد.

Multiverse یا چندجهانی: فرضیه‌ای وجود دارد که چند جهان به‌صورت موازی و مستقل از یکدیگر وجود دارند. حال از نظر فناوری یا اینترنت می‌توان به شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد که هر یک به‌صورت مستقل، اما در کنار یکدیگر فعالیت می‌کنند؛ برای مثال فیسبوک، توییتر و یوتیوب را می‌توان مثال زد که قوانین خاص خود را دارند. از نظر تئوری، متاورس جایی است که می‌تواند تمامی این جهان‌ها را به یک جهان تبدیل کند.

Virtual Reality یا واقعیت مجازی: دنیایی که تماما مجازی است، اما کاربر می‌تواند تعاملی مانند دنیای واقعی داشته باشد. برای دسترسی به دنیای واقعیت مجازی، کاربر به هدست و تجهیزات مخصوص نیاز دارد و بدون این تجهیزات نمی‌توان به دنیای واقعیت مجازی دسترسی داشت.

چرا نام شرکت فیسبوک به متا تغییر یافت؟ شرکت فیسبوک که مالک سرویس‌های مختلف ازجمله واتساپ، اینستاگرام و فیسبوک می‌شود با توجه به اهداف جدید این شرکت یعنی حضور پررنگ‌تر در دنیای متاورس، نام برند خود را از فیسبوک به متا تغییر داد.

متاورس چه فرقی با مالتی‌ورس دارد؟ مالتی‌ورس یا چندجهانی به معنی چند جهان است که به‌صورت موازی و مستقل از هم وجود دارند. به زمانی که این چند جهان با یکدیگر تعامل داشته باشند و در یک جهان ترکیب شوند، متاورس می‌گویند.

هدف فیسبوک از رفتن به سمت متاورس چیست؟ فیسبوک یا متا در نظر دارد سرویس‌های مختلف خود را به همراه امکانات متنوع در شبکه‌ای اجتماعی با محوریت واقعیت مجازی ترکیب کند.

آیا امکان دسترسی به متاورس فیسبوک وجود دارد؟ فیسبوک در حال حاضر روی متاورس کار می‌کند و در نظر دارد تحت نام هورایزن ورلد آن را در اختیار کاربران قرار دهد.