بخش پرورشی مدارس در 2 سال اخیر تعطیل شد/ مهارت آموزشی مهمتر از نمره درسی

از گذشته فعالیت های آموزشی و پرورشی برای ادغام یا تفکیک این دو مورد مناقشه بوده است. کارشناسان آموزش و پرورش معتقدند که تا کنون دستاوردهایی در زمینه پرورشی در نظام آموزش و پرورش کسب نشده است. با مجازی شدن کلاس های درس، فعالیت های پرورشی نیز تقریباً به فراموشی سپرده شده اند. معلمان پرورشی تقریباً در دو سال اخیر فعالیت شان در هاله ای از ابهام قرار داشته است. محمد داوری، کارشناس مسائل آموزش و پرورش در مورد وضعیت پرورشی مدارس تحلیلی را ارائه کرد.

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، با شیوع کرونا، نظام آموزش و پرورش نیز مثابه بسیاری از حوزه ها تحت تاثیر قرار گرفت. بسیاری از آموزش ها مجازی شد و در این بین مسائل تربیتی و پرورشی دانش آموزان تقریباً به فراموشی سپرده شد. حتی گنجاندن برنامه های تربیتی در سامانه شاد نیز نتوانست جای آموزش های غیرمستقیمی که دانش آموزان در ارتباط با محیط مدرسه، همسالان و دبیران خود دریافت می کردند را بگیرد.

خانواده ها در یک سال و نیم گذشته همان که توانستند جای معلمان را تا حدودی پر کنند و در آموزش دروس دانش آموزان نقش ایفا کنند گام بزرگی برداشتند، اما در حوزه تربیتی، پرورشی و آموزش مهارت های فرهنگی به دانش آموزان حقیقتاً نتوانستند اقدامی انجام دهند. معلمان پرورشی نیز با توجه به شرایط کرونایی امکان معاشرت با دانش آموزان را نداشتند و علناً ارائه فعالیت های پرورشی در یک و سال و نیم اخیر توسط دبیران و والدین دانش آموزان تعطیل شد.

حوزه پرورشی در سال های اخیر دستاورد خاصی نداشته است

محمد داوری، کارشناسی مسائل آموزش و پرورش در تشریح وضعیت حوزه پرورشی در نظام آموزش و پرورش به خبرنگار رکنا اظهار داشت: به طور کلی فعالیت های پرورشی از سال های قبل مورد چالش بوده است و بر سر ادغام فعالیت های آموزشی و پرورشی مناقشه بوده است که تفکیک این دو صحیح است یا خیر؟ به عنوان مثال در بعضی دولت ها آموزش و پرورش ادغام و در دوره ای دیگر این دو به بهانه عدم توجه به فعالیت های پرورشی از یکدیگر جدا شدند. در همه دولت ها به این موضوع توجه نشد که فقط تغییر ساختار کافی نیست و اگر در ساختار سازمانی معاونت ها تفلیق یا تفکیک شوند مسئله ای حل نخواهد شد. اکنون معدود پژوهش ها در حوزه دبیری نشانگر غافل ماندن از حوزه پرورشی در آموزش و پرورش هستند. می توان گفت اهداف حوزه پرورشی که شامل آموزش ارزش های انقلابی، دینی، مهارت های زندگی، فعالیت های فرهنگی و هنری می شوند، علی رغم این که از چند ده سال قبل مورد بحث و بررسی بودند، اما دستاورد خاصی نداشتند.

توجه صرف خانواده ها به امر آموزش در دوران کرونا

این کارشناس حوزه آموزش و پرورش در مورد بیان عملکرد آموزش و پرورش از ابتدای شیوع بیماری کرونا و مجازی شدن آموزش مدارس افزود: در سال های 98 و 99 و همزمانی آن با شیوع کرونا، مقدار اندکی که فعالیت های پرورشی و تربیتی در قالب مراسم آغازین کلاس ها، آیین ها، اردوهای آموزشی و تفریحی، آموزش های فرهنگی هنری انجام می شد نیز تعطیل شدند. بنابراین امر پرورش در یک سال و نیم اخیر تعطیل بود. هرچند در سامانه شاد محتوای پرورشی بارگذاری شد، اما در واقع اثر چندانی نداشت. باید دانست که فعالیت های پرورشی در بستر های مجازی پاسخگو نیستند. ضمناً مدارس نه تنها در حوزه های پرورشی بلکه در حوزه آموزشی نیز دستاوردهای مطلوبی ندارند، با این حال می توان گفت که در سال های اخیر حوزه آموزشی بهتر از پرورشی عمل کرده است.

در آموزش های مجازی، علی رغم این که در گذشته مدرسه خانه دوم بود، خانه مدرسه اول شد و خانواده ها توانستند تا حدودی در فعالیت های آموزشی و نه پرورشی به دانش آموزان کمک کنند. بنابراین فضای کلی در حوزه پرورشی وضعیت خوبی ندارد.

معلمان پرورشی، فعالیت دانش آموزان را به صورت حضوری ادامه دهند

محمد داوری با ابراز امیدواری نسبت به تسریع واکسیناسیون دانش آموزان و معلمان افزود: لازم است تا خانواده ها با آموزش و پرورش و مدارس همراهی کنند تا سریع تر دانش آموزان را به مدرسه بفرستند و از فواید آموزش حضوری در کلاس بهره مند شوند. باید توجه داشت که حتی آموزش های نیمه حضوری نیز می تواند برای دانش آموزان مثمر ثمر واقع شود. معلمان پرورشی نیز باید تلاش کنند تا اگر آموزش ها حضوری نشد، فعالیت های پرورشی دانش آموزان را به صورت حضوری ادامه دهند. معلمان پرورشی باید سعی کنند تا در سال تحصیلی جدید تعامل موثری با سایر همکاران آموزشی داشته باشند تا به آن ها نیز برنامه های پرورشی ارائه دهند، از این طریق در بخش آموزش نیز شاهد برنامه های تربیتی و پرورشی خواهیم بود.

توصیه هایی برای معلمان پرورشی در سال تحصیلی جدید

این فعال مدنی و کارشناس آموزش در توصیه به معلمان پرورشی برای سال تحصیلی جدید ادامه داد: اگر تعاملات اجتماعی دانش آموزان در دو سال گذشته مورد غفلت قرار گرفته است، معلمان پرورشی می توانند برنامه هایی را دسته بندی و اجرا کنند تا اثرات منفی آموزش مجازی در مدت اخیر کاهش یابد. معلمان پرورشی می توانند به خانواده ها توصیه کنند تا دانش آموزانی که با یکدیگر همسایه هستند، با رعایت پروتکل های بهداشتی به معاشرت خود ادامه دهند. همچنین همکاران پرورشی می توانند کلاس ها را اولویت بندی کرده و در هفته یک روز را برای آموزش مهارت های پرورشی و برنامه های فرهنگی و هنری دانش آموزان اختصاص دهند.

والدین به جای نمره به مهارت دانش آموز توجه کنند

داوری با تاکید بر ادامه ارائه مهارت های پرورشی به دانش آموزان افزود: فعالیت های پرورشی باید از رویکرد رقابتی و مسابقه ای خارج شوند، زیرا هدف فعالیت های پرورشی، رشد کودکان در سایر ابعاد تربیتی است که ممکن است درجامعه آموزش داده نشوند. مجموعه فعالیت هایی همچون تربیت هنری، عاطفی، اخلاقی و... باید در کنار تربیت شناختی، تربیت بدنی و آموزش در برنامه های دانش آموزان گنجانده شود. دانش آموزان باید در درجه اول به سلامت روانی، ذهنی، جسمی و اجتماعی دست یابند و درجه دوم توانمندی آن ها در حوزه های مختلف ارتقا پیدا کند.

این کارشناس حوزه آموزش و پرورش در پایان تاکید کرد: همانطور که در حوزه آموزشی از مسئولین درخواست می کنیم تا از ارسال دستورالعمل و بخش نامه های مختلف پرهیز کنند، در حوزه پرورشی نیز جداً توصیه می کنیم که به هیچ وجه نباید حوزه پرورشی را درگیر بخش نامه ها و دستورالعمل های مختلف کرد. همکاران پرورشی نیز باید در نظر داشته باشند که مدیریت فعالیت های پرورشی بر عهده آن هاست و اکتفا به اجرای فعالیت ها صحیح نیست؛ به عبارتی همه دبیران، والدین و کارکنان آموزش و پرورش وظیفه پرورشی دارند و معاونین و معلمان پرورشی مسئول مدیریت این فعالیت ها هستند. گفتنی است توجه به بودجه بخش آموزش و پرورش نیز حائز اهمیت است زیرا با دست خالی هیچ اقدامی جلو نمی رود. در نهایت به والدین دانش آموزان توصیه می شود تا فقط به کارنامه و نمرات فرزندان شان توجه نکنند و ضروری است تا مهارت های زندگی آن ها نیز برای آن های مورد اهمیت واقع شود.