چطور آنفلوآنزا را کنترل کنید؟ / راهکارهای جدید علمی
سلامت رکنا : ویروس آنفلوآنزا آنقدر صبور است که می‌تواند برای ساعت‌ها زنده بماند و منتظر میزبانی در بدن فرد دیگری شود.
با شروع نیمه دوم سال و سرد شدن هوا، آنفلوآنزا با تمام قدرت آماده است تا همه را مبتلا کند.
به گزارش رکنا ، تا چند سال پیش شنیدن این اسم مثل امروز وحشت بر تن مردم نمی‌انداخت اما در سال‌های اخیر ویروس این بیماری روی دیگرش را نشان داده و افراد زیادی را به کام مرگ کشانده است. فقط کافی است تا در یک مکان عمومی، فردی عطسه کند که مبتلا به آنفلوآنزاست.
این ویروس آنقدر صبور است که می‌تواند برای ساعت‌ها زنده بماند و منتظر میزبانی در بدن فرد دیگری شود. حال تصور کنید بدن میزبان جدید، متعلق به یک کودک یا فرد مسنی باشد که بدن‌شان از ایمنی کمتری نسبت به افراد عادی برخوردار است. چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا روشی برای پیشگیری یا درمان این بیماری خطرناک وجود دارد؟
دارو و واکسن آنفلوآنزا به میزان کافی در کشور موجود است؟ شاید این‌ها سوال‌هایی باشد که در ذهن همه ما این روزها روشن و خاموش می‌شود و می‌خواهیم جواب آن را به‌درستی بدانیم. به همین منظور همشهری‌تندرستی با متخصصان مختلف در این زمینه مصاحبه‌ای داشته تا بتواند از این طریق جوابگوی سوال‌های زیادی باشد که در این روزها ذهن افراد جامعه را به خود مشغول کرده است. پس اگر آنفلوانزا دغدغه این روزهایتان شده این مطلب را از دست ندهید.
تاثیر واکسیناسیون آنفلوانزا بر کاهش مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری
دکتر مسعود مردانی، عضو کمیته کشوری مبارزه با آنفلوانزا گفت: «بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا اواخر مهرماه و اوایل آبان‌ماه است اما حتی در صورت نزدن واکسن در این بازه زمانی توصیه‌شده است که افراد در معرض خطر در هر موقع از سال که به واکسن آنفلوانزا دسترسی داشتند آن را تزریق کنند.»
دکتر مسعود مردانی با اشاره به این‌که آنفلوانزا بیماری‌ای است که به‌سرعت همه‌گیر می‌شود و در بعضی از برگه‌های شدید آن در افراد در معرض خطر حتی می‌تواند منجر به بروز عوارض شدید و مرگ هم شود، گفت: «افراد در معرض خطر شامل افراد بالای 65 سال، کودکان، بیماران قلبی عروقی، بیماران مزمن کلیوی، خانم‌های باردار، افراد مبتلا به دیابت و بیماران HIV مثبت هستند که توصیه‌شده است حتما واکسن آنفلوانزا را بزنند.»
او تاکید کرد: «افراد در معرض خطر از پزشک خود بخواهند که حتما واکسن آنفلوانزا را برای آن‌ها تجویز کند. واکسن آنفلوانزا هر موقع از سال که تزریق شود از ابتلا به بیماری در بقیه سال پیشگیری می‌کند بنابراین به هر دلیلی اگر افراد در معرض خطر موفق به تزریق واکسن در موعد توصیه‌شده نشوند، در هر زمان دیگری که واکسن در دسترس آن‌ها بود آن را بزنند. واکسن آنفلوانزا برای یک سال ایمن‌سازی می‌کند و هرسال هم به دلیل تغییر نوع ویروس، واکسن باید تکرار شود.»
مزیت واکسن‌های چهار ظرفیتی به نسبت سه‌ظرفیتی در چیست؟
دکتر مردانی، عضو کمیته کشوری مبارزه با آنفلوانزا با اشاره به مزیت واکسن چهار ظرفیتی آنفلوانزا نسبت به نوع سه‌ظرفیتی آن اظهار کرد: «ویروس در گردش آنفلوانزا نوع B دو نوع ویکتوریا و یاماگاتا دارد که نوع سه‌ظرفیتی واکسن فقط ویکتورا را پوشش می‌داد و یاماگاتا را نداشت. در حال حاضر مشخص‌شده است که بسیاری از همه‌گیری‌های آنفلوآنزا در ایران و جهان از نوع سومش یاماگاتا بوده است که بر این اساس بهتر است در صورت دسترسی واکسن چهار ظرفیتی را بزنیم اما در صورت دسترسی نداشتن، بازهم توصیه‌شده است که از واکسن سه‌ظرفیتی استفاده کنیم.»
او اشاره کرد: «در زمینه تاثیر واکسیناسیون آنفلوانزا بر کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری مستندات علمی قوی وجود دارد و مزایای این واکسن غیرقابل‌انکار است. یکی از مهم‌ترین اقدامات برای افزایش پوشش واکسیناسیون آنفلوانزا بالا بردن سطح آگاهی پرسنل بخش بهداشت و درمان در این زمینه است و به همین دلیل یک روز در دنیا برای آموزش به پرسنل درخصوص اهمیت واکسیناسیون آنفلوانزا تعیین‌شده است. متاسفانه طی هفته گذشته شاهد بستری شدن سه هزار و ۹۱۵ نفر از بیماران انواع مختلف بیماری‌های تنفسی در کشور بودیم که ۳۴۲ مورد بیماران آنفلوانزای فصلی بودند.»
داستان تلخ تامیفلو و کمیابی آن
دکتر سارا آزاد، اسلتامیویر یا تامیفلو را این‌گونه برای مخاطبان تندرستی معرفی می‌کند؛ تامیفلو یک داروی ضدویروس است که برای درمان آنفلوانزا نوع A و B پیشگیری از آن در بزرگسالان و کودکان بالای یک سال استفاده می‌شود. درواقع این دارو از رشد و تکثیر ویروس آنفلوانزا جلوگیری می‌کند و مدت‌زمان این بیماری را کاهش می‌دهد.
مصرف این دارو دو روز پس از ظهور نشانه‌ها شروع می‌شود و به‌صورت یک دُز دو بار در روز و به مدت پنج روز تجویز می‌شود. ماده فعال در تامیفلو به‌طور خاص ویروس آنفلوانزا را بلوکه کرده و امکان پخش ویروس را می‌گیرد. این دارو برای آنفلوانزا نوع A و B مورداستفاده قرار می‌گیرد. برای پیشگیری از ویروس آنفلوانزا بهترین راه واکسن زدن است اما درصورتی‌که واکس نزده‌اید، این دارو می‌تواند بعد از در تماس قرار گرفتن با یک مریض حاد آنفلوانزایی به‌صورت یک دُز و یک‌بار در روز مصرف شود. دکتر سارا آزاد اضافه کرد؛ در زمان همه‌گیری آنفلوانزا، تامیفلو می‌تواند برای درمان کودکان شش‌ماهه تا یک‌ساله هم استفاده شود.
پزشکان باید درباره این‌که آیا از این درمان برای کودکان استفاده کنند یا نه براساس شدت بیماری حاصل از ویروس آنفلوانزا و وضعیت سلامت کودک باید تصمیم بگیرند تا مطمئن شوند که کودک از مصرف دارو بهبود پیدا می‌کند. البته تامیفلو نمی‌تواند جایگزین واکسن آنفلوانزا شود و استفاده از آن باید بر اساس توصیه‌نامه رسمی باشد و دارو هم تنها با نسخه پزشک قابل دریافت است.
غلامحسین مهرعلیان، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو درمورد کمبود یک نوع داروی آنفلوانزا (اسلتامیویر) گفت: «براساس تفاهم‌نامه بین سازمان غذا و دارو و معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو مکلف به تامین داروی (آنفلوانزا) مورد نیاز بیماران از منابع معتبر است تا معاونت بهداشت این دارو را در مراکز بهداشتی در اختیار بیماران قرار دهند.»
وی با اشاره به این‌که یک‌میلیون عدد قرص اسلتامیویر از منبعی باکیفیت تهیه‌شده است، چنین عنوان کرد: «طی دو روز آینده ۵۰۰ هزار عدد از این دارو در اختیار دانشگاه‌های علوم پزشکی قرار می‌گیرد تا آخر هفته بعد هم ۵۰۰ هزار عدد دیگر از این دارو بین دانشگاه‌‌ها توزیع می‌شود تا بیماران بتوانند به‌راحتی داروی موردنیاز خود را از داروخانه‌های منتخب تهیه کنند.»
همه‌چیز درباره واکسن آنفلوانزا
واکسن آنفلوانزا محتوی آنتی‌ژن‌های سطحی ویروس آنفلوانزاست. دکتر سارا آزاد، دکتر داروساز با اشاره به این مطلب گفت: «این واکسن به‌صورت سوسپانسیون در سرنگ‌های آماده مصرف و به شکل مایع شفاف و بی‌رنگ در سرنگ‌های تک‌دُز است. این واکسن برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا بخصوص در افرادی که در صورت ابتلا به آنفلوانزا در معرض خطر بروز عوارض آن قرار دارند، توصیه می‌شود.»
وی افزود: «با توجه به شیوع هرساله آنفلوانزا در پاییز و زمستان این‌که ایمنی افراد از دو تا سه هفته بعد از تزریق واکسن کامل می‌شود، بهترین زمان تزریق این واکسن، اواخر شهریورماه و اوایل مهرماه هرسال است ولی چنانچه افرادی که باید واکسن تزریق کنند هنوز اقدام نکرده‌اند بازهم تزریق در پاییز و زمستان می‌تواند برای فرد، در باقی‌مانده زمان شیوع، پیشگیری ایجاد کند.» وی همچنین به چند نکته درخصوص تزریق واکسن آنفلوانزا اشاره کرد و گفت: «گزینه‌های مختلفی برای انتخاب واکسن وجود دارد ولی بهترین روش انتخاب مشورت با پزشک است.»
تزریق واکسن آنفلوانزا به کودکان
وی تاکید کرد: «کودکان زیر ۹ سال که برای اولین‌بار واکسن تزریق می‌کنند باید در اولین سال، طی دو نوبت بافاصله یک ماه به آن‌ها واکسن تزریق شود و در سال‌های بعد تنها یک نوبت کافی است، مقدار واکسن کودکان شش ماهه تا سه‌ساله باید نصف مقدار افراد بالغ باشد و همچنین تجویز واکسن برای کودکان زیر شش ماه توصیه نمی‌شود. همچنین تزریق واکسن چهار ظرفیتی هلندی برای بچه‌های زیر سه سال توصیه نمی‌شود. ضمن این‌که بهتر است واکسن آنفلوانزا درزمانی که فرد مبتلا به بیماری حاد تنفسی یا بیماری تب‌دار است، تزریق نشود و به پس از بهبودی موکول شود.»
آنفلوآنزا چیست؟
دکتر امیر بهرامی احمدی، تعریف کاملی از بیماری آنفلوانزا ارائه می‌دهد. وی می‌گوید: «آنفلولانزا یک بیماری ویروسی است که بخش‌های بالایی مجراهای تنفسی را درگیر می‌کند. این بیماری چهار نوع شناخته‌شده در جهان دارد که دو نوع A و B بیشتر در فصول سرما به سراغ افراد می‌آید که آنفلوانزای نوع C از این دو نوع ضعیف‌تر است و به‌راحتی پخش نمی‌شود.
این بیماری به ناگاه رخ می‌دهد و نشانه‌هایی مانند تب، کوفتگی و درد در بدن، سردرد، خستگی، از دست دادن اشتها، سرفه خشک و گلوی دردناک یا خشک را بروز می‌دهد. به‌طورمعمول ویروس نوع A عامل همه‌گیری سالانه‌ای است که رخ می‌دهد.» دکتر امیر بهرامی احمدی اضافه کرد؛ این ویروس‌ها پیوسته تغییر می‌کنند و ویروس‌های جدیدی را تولید می‌کنند که با ویروس اولی تفاوت‌های زیادی دارند اما بعضی از ویژگی‌های آن را حفظ کرده‌اند. این ویروس قوی ممکن است از سالی به سال دیگر تغییر کند و هویت جدیدی پیدا کند و طبیعتا قدرت حمله و دفاع آن کم‌وزیاد می‌شود.
تفاوت آنفلوآنزا با سرماخوردگی
سرماخوردگی و آنفلوانزا علائمی مشابه دارند. سرماخوردگی معمولا خفیف‌تر است درحالی‌که آنفلوانزا علائم شدیدتری دارد. علاوه بر این؛ سرماخوردگی معمولا علاوه بر احساس خستگی با عطسه، سرفه و آبریزش بینی همراه است. ممکن است همراه تب نبوده یا تب پایین وجود داشته باشد. همچنین ممکن است کوفتگی عضلانی یا سوزش گلو، ریزش اشک و سردرد هم دیده شود. دکتر امیر بهرامی احمدی اضافه کرد اما آنفلوانزا معمولا به‌طور ناگهانی شروع‌شده و بسیار آزاردهنده است.
بیمار احساس ضعف و خستگی می‌کند و تب دارد. علائم دیگر شامل سرفه‌های خشک، آبریزش از بینی، لرز، درد عضلانی، سردرد شدید، درد چشم و گلودرد ممکن است دیده شود. مدت‌زمان بیشتری طول می‌کشد تا آنفلوانزا کاملا خوب شود اما در سرماخوردگی این مدت کوتاه‌تر است.
تفاوت آنفلوآنزای امسال با سال‌های قبل
دکتر امیر بهرامی احمدی بر این باور است ویروس آنفلوانزا، بسیار هوشمند است و هرچند سال یک‌بار و به‌طور مداوم ساختار آنتی‌ژنی خود را تغییر می‌دهد به‌طوری‌که سیستم ایمنی بدن نمی‌تواند آن را شناسایی کند و در چنین مواقعی همه‌گیری آن اتفاق می‌افتد. معمولا عوامل مختلفی در این تغییر ژنتیکی رخ می‌دهد. تغییر ژنتیکی طبق بررسی‌ها به‌سوی دوام ویروس تمایل دارد. ویروس‌هایی که با خصوصیت مخرب سال قبل مقاوم بوده‌اند و درنتیجه توانسته‌اند به رشد خود ادامه دهند.
آنفلوآنزا چگونه شیوع پیدا می‌کند؟
ذات ویروس‌ها به این‌صورت است که نیاز به انتشار و جابجایی دارند. با آغاز فصل سرما پدیده وارونگی هوا اتفاق می‌افتد و محیط‌های بسته تبدیل به مکان‌های حاوی ویروس می‌شوند. ویروس‌های آنفلوانزای موجود در قطرات تنفسی از طریق سرفه و عطسه منتشر می‌شوند در بیشتر موارد این انتشار از فردبه‌فرد و معمولا از طریق تماس دست با آنچه که به ویروس آنفلوانزا آلوده شده است و سپس تماس دست آلوده با دهان و بینی فرد منتقل می‌شود.
دکتر امیر بهرامی احمدی اظهار کرد: «بسیاری از مردم بر این باورند که عامل این بیماری سرمای هواست. درحالی‌که تنها دلیل ابتلا به آنفلوانزا عفونت ویروسی است که ارتباطی با هوای سرد ندارد. در فصول پاییز و زمستان عواملی مانند باز شدن مدارس و تماس کودکان باهم، تمایل بیشتر مردم به ماندن در فضاهای سرپوشیده و خشکی هوا به این ویروس‌ها اجازه پخش و تکثیر می‌دهند. به همین علت شیوع این بیماری در فصول سرد بیشتر از فصول گرم است.»
چگونه بفهمیم که دچار آنفلوآنزا شدیم؟
هر شخص مبتلا به آنفلوانزا ممکن است تمام علائم آنفلوانزا را همزمان نداشته باشد. دکتر امیر بهرامی احمدی تاکید کرد: «شیوع ناگهانی تب بالای 38 درجه و سرفه‌های خشک، گلودرد، آب ریزش بینی، احساس ضعف و خستگی، سردرد، بدن درد، استفراغ و اسهال می‌تواند از عوامل مهم این بیماری باشد.»
شدت بیماری در افراد مبتلا به آنفلوآنزا چقدر است؟
دکتر امیر بهرامی احمدی درباره شدت این بیماری می‌گوید: «این بیماری دو شکل اصلی دارد؛ در نوع خفیف، بیمار دارای تب بالای 38، گلودرد، سرفه خشک، درد عضلات، ضعف و کسالت، کمبود آب می‌شود ولی خبری از اسهال و استفراغ نیست و حال عمومی بیمار خوب است اما اگر بیمار کمی شرایطش وخیم‌تر شود ممکن است مشکلات تنفسی پیدا کند و خلط فرد تغییر رنگ داده یا خونی شود و همچنین درد قفسه سینه او همراه با افت فشار خون همراه باشد.
در نوع حاد این بیماری اگر تکثیر ویروس بیش از سه روز به همراه تب ادامه پیدا بکند و دیگر مسکن‌ها جوابگو نباشد، عفونت باکتریایی به عفونت‌های ویروسی اضافه‌شده و بیمار دچار کم هوشی و بی‌آبی شدید بدن و تنگی نفس می‌شود به‌طوری‌که فرد قادر نخواهد بود حتی یک کلمه سخن بگوید و احساس خفگی می‌کند. در افراد بالغ تعداد تنفس‌ها به بالای 30 تنفس و در کودکان 50 تنفس در دقیقه می‌رسد و اگر پوست این افراد را نیشگون بگیریم، دیر به حالت اولیه خود بازمی‌گردد.»
کمبود دارو و کمبود واکسن
دکتر امیر بهرامی احمدی می‌گوید: «داروهای ضدآنفلوانزا که در این چند هفته دچار کمبود شدید شده‌اند برای آنفلوانزاهای معمولی کاربردی ندارند و درمان سرپایی آنفلوانزا درمان حمایتی می‌خواهد. مثل تب بر و مسکن. بیشتر داروهای تخصصی آنفلوانزا مربوط به فرم‌های شدید این بیماری است و برای بیماران در مراحل بستری تجویز می‌شود. پس مردم نباید ترس از نبود دارو داشته باشند. چون ممکن است بیماری آن‌ها به سرعت با داروهای معمولی خوب شود اما افرادی که بیماری‌های زمینهای دارند مانند دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی باید برای پیشگیری واکسن آنفلوانزا را سریع دریافت کنند. تاخیر در درمان این بیماران ممکن است شدت بیماری را افزایش داده و باعث مرگ آن‌ها بشود.»
وی اضافه کرد: «طبق آخرین بررسی‌ها توزیع داروهای ضدویروس به دانشگاه علوم پزشکی و بعضی از مراکز خاص سپرده‌شده است اما متاسفانه به علت نگرانی بیش‌ازحد مردم و ناآگاهی و اطلاع‌رسانی درست که از طریق رسانه‌های سلامتی محور، انجام می‌شود نگرانی درزمینه کمبود دارو و واکسن زیاد شده است و فضا به این سمت رفته که تقاضای برای واکسن آنفلوانزا افزایش پیدا بکند که البته باید بگوییم این تقاضا کاذب است.
تقاضای بالا برای داروی اوسلتا میویر (تامی فلو) که یکی از داروهای ضدویروس است در این چند هفته زیاد شده است به همین منظور در داروخانه‌های خصوصی این دارو یافت نمی‌شود اما مردم باید بدانند همه آنفلوانزاها شبیه هم نیستند و برای درمان نیازی به این دارو ندارند. پس فرم‌های خفیف و سرپایی آنفلوانزا را به پزشک بسپارند اما اگر به این دارو احتیاج پیدا کردید می‌توانید آن را در بیمارستان‌ها پیدا کنید و نگران کمبود آن نباشید.»
پیشگیری
دکتر امیر بهرامی احمدی تاکید می‌کند که اولین و مطمئن‌ترین راه پیشگیری واکسیناسیون است اما اگر هنوز واکسینه نشده‌اید باید بدانید مهم‌ترین نکته در پیشگیری از آنفلوانزا جدا کردن فرد بیمار از افراد سالم است. یافته‌ها نشان می‌دهند تمیز نگه داشتن سطوح، شست‌وشوی مکرر دست‌ها و دوری کردن از افرادی که سرفه می‌کنند نمی‌تواند کاملا از شما محافظت کند اما ماندن در خانه و قرار نگرفتن در میان عموم می‌تواند تاثیر چشمگیری در پخش نشدن ویروس آنفلوانزا داشته باشد. البته نقش خبرگزاری‌ها و فضاب مجازی در این امر بسیار مهم و ضروری است.
این فضاها موظفند تا در هر دوره شیوع بیماری‌های خطرناک موارد پیشگیری را به طور مرتب آموزش دهند تا درصد مبتلایان این بیماری‌ها کم شود. مهدکودک‌ها و مدارس هم در این راستا نقشی مهم را بازی می‌کنند و نباید کودکان مریض را تا زمان بهبود کامل در محیط‌های آموزشی بپذیرند تا سلامت دیگر کودکان به خطر نیفتد. بهترین راهکار این است که کارمندان و کودکان که به این بیماری دچارند تا زمان بهبودی کامل در منزل بمانند و کارمندان از مرخصی استعلاجی خود استفاده کنند تا همکاران خود را از انتقال این مریضی ایمن بدارند.
وی اضافه کرد: «یکی از راه‌های مهم پیشگیری جمع‌آوری دستمال‌هایی است که می‌تواند باعث بیماری دیگران شود. این دستمال‌ها قطعا دارای مقادیر زیادی ویروس آنفلوانزا هستند؛ پس لازم است تمامی آن‌ها در یک کیسه قرارداد شوند و در آن گره‌زده شود تا دیگران به این بیماری دچار نشوند. این کار در عین ساده بودن می‌تواند از انتشار بیماری جلوگیری کند. در آخر باید بگوییم که بعضی از افراد حساس به‌خاطر سیستم ایمنی پایین بدن باید دقت و مراقبت بیشتری نسبت به دیگر افراد درزمینه آنفلوانزا داشته باشند.»
راهکارهای بهداشتی
دکتر امیر بهرامی احمدی درباره راهکارهای بهداشتی می‌گوید: «بیشتر اوقات دست‌های خود را با صابون و آب گرم بشویید. اگر صابون و آب گرم در دسترس نبود، از شوینده‌های الکلی استفاده کنید. داروهای تجویز شده را طبق توصیه پزشک خود مصرف کنید. به هنگام عطسه یا سرفه، بینی و دهان خود را با دستمال کاغذی یا دست بپوشانید. پس از استفاده از دستمال کاغذی، آن را دور بیندازید. همچنین به چشم‌ها، بینی یا دهان خود دست نزنید زیرا سبب انتشار آلودگی می‌شود.
اگر دچار عوارض مربوط به آنفلوانزا هستید، بعد از برطرف شدن تب خود حداقل به مدت 24 ساعت در خانه بمانید. فاصله را حفظ کنید.» وی تاکید کرد: «وقتی افراد بیمار هستند مدرسه، مهد، سرکار و محیط‌های عمومی نروند و فعالیت خود را در منزل انجام دهند. این خودش کمک می‌کند تا بیماری گسترش پیدا نکند. خواب و تغذیه مناسب و مصرف هشت لیوان آب در روز می‌تواند کمک شایانی در این زمینه بکند.»
روش‌های انتقال آنفلوآنزا
انتقال مستقیم
آنفلوانزا یک بیماری حاد عفونی ویروسی است پس اگر بیمار عطسه کند این ویروس در هوا پراکنده می‌شود و ذرات آزادشده وارد هوای اطراف شده و روی بدن فرد دیگر می‌نشیند. دکتر امیر بهرامی احمدی اظهار داشت؛ این انتقال بیشتر در محیط‌های سربسته مانند تاکسی، اتاق یا مکان‌هایی که سیستم تهویه هوا ندارند اتفاق می‌افتد.
انتقال غیرمستقیم:
اگر فرد مبتلا دستمال جلوی دهان و بینی خود نگیرد دستش آلوده می‌شود و اگر دستش را به وسایل مختلف بزند بین دو تا هشت ساعت ویروس می‌تواند روی سطوح مختلف زنده بماند. پس ویروس‌ها زنده ماندن خود را مدیون فصول سرد سال هستند به همین دلیل است که میزان سرماخوردگی در این فصل بیشتر است.
کودکان چگونه آنفلوآنزا می‌گیرند؟
دکتر فریبا شیروانی، فوق تخصص عفونی اطفال دراین‌باره می‌گوید: «ویروس‌های نوع A و نوع B آنفلوانزا، به سرعت در محیط منتشر و پخش می‌شوند. پس اگر کودک در نزدیکی فردی قرار دارد که آنفلوانزا گرفته، سرفه و عطسه می‌کند، احتمال دارد قطرات سرفه یا عطسه او به دهان یا بینی کودک وارد شوند. فرد مبتلا به آنفلوانزا، از یک روز پیش از بروز علائم بیماری و پنج روز پس از آن ناقل بیماری است و از آن‌جا که ویروس آنفلوانزا به سرعت تکثیر می‌شود، این بیماری می‌تواند به‌راحتی در مدرسه، مهدکودک‌ها، زمینهای بازی و حتی در بین اعضای خانواده پخش شود.
بیشتر مواقع، حتی افرادی که تصور می‌شود مبتلا نشده‌اند هم پس از یک تا چهار روز علائم بیماری را نشان می‌دهند. علاوه بر این آنفلوانزا در گروه‌های مختلف برای کودکان ممکن است هشدارهایی را به همراه داشته باشد.»
وی تاکید کرد که آنفلوانزا در شیرخواران زیر سه سال ممکن است با استفراغ‌های مکرر، شلی مدفوع، تحریک‌پذیری زیاد یا عوامل دیگر به صورت حاد همراه باشد و در کودکان سه ماه تا پنج سال کاهش هشیاری، حالت تهوع و شروع یک‌دفعه بی‌اشتهایی، تب بالا، آسمی که به درمان جواب ندهد، مشاهده می‌شود.
آیا آنفلوآنزا فقط در ایران کشته داده است؟
براساس برآورد سازمان جهانی بهداشت سالانه حدود سه تا پنج میلیون نفر به بیماری آنفلوانزا مبتلا شده و از این تعداد حدود ۲۹۰ هزار تا ۶۵۰ هزار نفر در جهان در اثر ابتلا به آن جان‌شان را از دست می‌دهند. دکتر بهرامی احمدی در این زمینه می‌گوید: «در کشورهای پیشرفته روی حمله‌ها و انواع آنفلوانزا مطالعات زیادی انجام می‌شود تا بتوانند راه‌های پیشگیری برای این بیماری را بیشتر کنند اما در بعضی از موارد و موج‌های بیماری‌های واگیردار در ایران دیر پیش‌بینی می‌شوند درنتیجه خبرهای خوبی از آن شنیده نمی‌شود.»
ویروس آنفلوآنزا می‌تواند روی سطوح زندگی کند
اگر ویروس آنفلوانزا داشته باشید با هربار عطسه یا سرفه کردن می‌توانید این ویروس‌ها را تا تقریبا دو متر پرتاب کنید. دکتر امیر بهرامی احمدی اشاره کرد؛ اگر تصادفا روی میزتان عطسه کردید باید فورا آن را ضدعفونی کنید؛ چون ویروس آنفلوانزا می‌تواند تا ۴۸ ساعت روی سطوح سفت و نفوذناپذیر زنده بماند.
واکسن آنفلوآنزا برای کودکان
دکتر شیروانی، فوق تخصص اطفال گفت: «درمورد کودکان زیر شش ماه توصیه می‌شود که اطرافیان و کسانی که با آن‌ها در ارتباط مستقیم و نزدیک هستند، واکسن آنفلوانزا را بزنند تا از ابتلای کودکان به آنفلوانزا پیشگیری شود.» وی با اشاره به این‌که عوارض ناشی از ابتلا به بیماری آنفلوانزا ممکن است بسیار خطرناک و حتی مهلک باشد، اظهار کرد: «این عوارض به‌ویژه در کودکان ممکن است شدیدتر از بزرگسالان هم باشد. به همین دلیل همواره توصیه می‌شود که کودکان از شش‌ماهگی به بالا حتما واکسن آنفلوانزا را به‌صورت سالیانه دریافت کنند.»
رعایت بهداشت در کودکان
دکتر فریبا شیروانی بر این باور است که بهترین کار، دور نگه داشتن کودکان از افراد مشکوک به این بیماری است. البته اگر افراد بیمار باشند اما نشانه‌های آن را نداشته باشند کار کمی سخت می‌شود. با همه تلاش شما برای سالم نگه داشتن کودک، بازهم ممکن است او به آنفلوانزا مبتلا شود. پس تا آن‌جا که می‌شود کودکان را در مکان‌های عمومی نبرید تا موج این بیماری فروکش کند. دست‌های کودکان را مرتب بشویید و با مایع ضدعفونی‌کننده آن را تمیز نگه‌دارید.
آخرین اخبار درباره آنفلوآنزا
آخرین اخبار درباره آخرین وضعیت بروز و درمان آنفلوانزا در کشور بر این است: «طی یک هفته گذشته، ۲۷۳ نفر به دلیل ابتلا به آنفلوانزا در بیمارستان بستری شده‌اند. همچنین ۱۳۰۰ نفر به دلیل بیماری‌های تنفسی به مراکز بستری و سرپایی مراجعه کرده‌اند. آمار کشته شدگان این بیماری هم تا الان متاسفانه 19 نفر طی این دو هفته اخیر و 81 نفر هم از ابتدای همه گیر شدن در کشور جان‌شان را از دست دادند که بیشتر این افراد بیماری‌های زمینهای داشتند. این موج حدود دو هفته دیگر ادامه می‌یابد و ممکن است طی این مدت شدیدتر هم شود اما بعد از دو هفته فروکش خواهد کرد.»
چه زمانی باید فرزند خود را پیش دکتر ببریم؟ یا به اورژانس مراجعه کنیم؟
دکتر شیروانی اضافه کرد: «ویروس آنفلوآنزا در بین تمام افراد یکی است اما تفاوت آن در شدت آن نهفته است. پس ممکن است در یک فرد باعث مرگ و در فرد دیگر باعث یک بیماری خفیف شود. اما بعضی شرایط خاص باعث می‌شود فرد مبتلا از حساسیت بیشتری نسبت به باقی افراد برخوردار باشد. به‌عنوان مثال سن کمتر از 24 ماه، نقص جسمانی و ضعف سیستم دفاعی کودکان می‌توانند علائم هشدار دهنده باشند.»
وی تاکید کرد که سلامت کودکان را به هیچ‌وجه شوخی نگیرید؛ کودک در هر رده سنی که نشانه‌های حادتر آنفلوانزا در او مشاهده‌شده باید تحت نظر پزشک قرار گیرد. لازم به ذکر است بدانید در کودکان زیر پنج سال و کودکانی که به بیماری‌هایی از قبیل آسم و دیابت مبتلا هستند احتمالا بیماری آنفلوآنزا با مشکلات بیشتری ظاهر می‌شود؛ پس درمان باید سریع‌تر انجام شود اما این نکته را فراموش نکنید که داروی تامیفلو برای همه بیماران مبتلا به آنفلوانزا تزریق نمی‌شود؛ پس باید با تشخیص پزشک و در دُز مشخص به کودک داده شود. البته اگر زیاد این دارو مصرف شود موارد مقاومت با این دارو به‌تدریج ایجاد می‌شود. اگر پس از مصرف این دارو کودک مبتلا به آنفلوانزا بهبودی خود را پیدا نکرد باید در ان‌آی‌سی‌یو (NICU) بستری شود.
ارسال نظر