رازهای جالب در مورد تفاوت خون افراد کهنسال با دیگران

به گزارش رکنا، افرادی که عمر بیشتری دارند و از مرز ۹۰ سالگی عبور کرده‌اند، همیشه مورد توجه پژوهشگران بوده‌اند. این گروه از افراد نه تنها زندگی طولانی‌تری دارند، بلکه در بسیاری از موارد، از وضعیت سلامتی نسبی در سنین بالا برخوردار هستند. سوال اصلی اینجاست که چه عاملی باعث شده برخی از انسان‌ها بیش از یک قرن زندگی کنند؟ آیا فقط ژنتیک در این موضوع دخیل است یا سبک زندگی هم نقشی تعیین‌کننده دارد؟

بررسی راز طول عمر در افراد کهنسال

بر اساس گزارشی که در GeroScience منتشر شده، مشخص شده است که برخی از نشانگرهای زیستی یا به اصطلاح بیومارکرها در خون افراد صدساله با افرادی که عمر کمتری دارند، تفاوت چشمگیری دارد. این کشف می‌تواند مسیر جدیدی برای فهم بهتر فرایند پیری و افزایش کیفیت سال‌های پایانی زندگی ایجاد کند.

بزرگ‌ترین مطالعه مرتبط با افراد صدساله

این تحقیق، وسیع‌ترین پژوهش انجام شده درباره نشانگرهای زیستی افراد صدساله است. در این مطالعه، داده‌های مربوط به ۴۴,۰۰۰ سوئدی در بازه سنی ۶۴ تا ۹۹ سال جمع‌آوری شده است. این افراد به مدت بیش از ۳۵ سال تحت نظر قرار گرفتند و در نهایت، ۱,۲۲۴ نفر (۲.۷ درصد از کل شرکت‌کنندگان) به سن بیش از ۱۰۰ سال رسیدند که ۸۵ درصد این افراد زن بودند.

بررسی دقیق نشانگرهای زیستی

در این پژوهش، ۱۲ نشانگر زیستی مرتبط با پیری و مرگ‌ومیر مورد بررسی قرار گرفتند. برخی از شاخص‌های کلیدی بررسی شده عبارت‌اند از:

• سطح اسید اوریک: محصول زایدی که در هنگام تجزیه برخی مواد غذایی در بدن تولید می‌شود.
• سطح گلوکز: نشانگر میزان قند خون که مستقیماً بر متابولیسم بدن اثر دارد.
• *کراتینین*: مرتبط با عملکرد کلیه‌ها.
• میزان آهن و ظرفیت کلی اتصال آهن (TIBC): نشانگر میزان کم‌خونی و سلامت کلی خون.
• عملکرد کبد از طریق آنزیم‌های آلانین آمینوترانسفراز (ALAT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (ASAT) و گاما-گلوتامیل ترانسفراز (GGT).

نتایج کلیدی پژوهش

این پژوهش نشان داد که افراد صدساله معمولاً از سنین ۶۰ سالگی به بعد، سطح گلوکز، کراتینین و اسید اوریک پایین‌تری نسبت به افراد دیگر دارند. همچنین، نوسانات سطح این نشانگرها در طول زندگی‌شان کم‌تر از حد معمول است.

تأثیر مستقیم نشانگرهای زیستی بر طول عمر

دو واقعیت جالب توجه از این تحقیق:

• افرادی که سطح گلوکز خونشان بالاتر از ۱۱۷ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بود، کمتر به سن ۱۰۰ سالگی می‌رسیدند.
• کسانی که کراتینین‌شان بالاتر از ۱.۴۱ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بود، نیز احتمال کمتری برای تجربه عمر طولانی داشتند.

ارتباط بین متابولیسم سالم و تغذیه مناسب

پژوهش نشان داد که افرادی که سطح کلسترول به‌طور غیرمعمول پایین و میزان آهن کمی دارند، احتمال کمتری برای رسیدن به صدسالگی دارند. همچنین، سطح اسید اوریک، گلوکز و نشانگرهای مرتبط با عملکرد کبد افراد کهنسال نیز متعادل‌تر بوده است.

سبک زندگی یا ژنتیک؛ کدام تأثیرگذارتر است؟

با وجود یافته‌های این نقطه‌نظر علمی، هنوز مشخص نشده که آیا ژنتیک ، تغذیه یا سبک زندگی عامل اصلی این تفاوت‌ها است. اما نکته قابل توجه این است که تغذیه سالم، سطح فعالیت بدنی مناسب و کاهش مصرف الکل می‌توانند نقش کلیدی در تعدیل این نشانگرهای زیستی داشته باشند.

اهمیت پایش نشانگرهای زیستی در سالمندان

اندازه‌گیری دوره‌ای عملکرد کلیه‌ها و کبد، سطح قند خون و میزان اسید اوریک می‌تواند به سالمندان کمک کند تا مشکلات احتمالی را زودتر شناسایی کرده و فرصت بهبود کیفیت زندگی و افزایش عمر سالم‌تر را فراهم آورند.

آیا طول عمر نتیجه شانس است؟

بر اساس این پژوهش، دهه‌ها قبل از مرگ، تفاوت‌های واضحی بین نشانگرهای زیستی افراد صدساله و دیگران مشاهده می‌شود. این تحقیقات نشان داده که هم ژنتیک و هم سبک زندگی تأثیرگذاری ویژه در طول عمر دارند، هرچند امکان دخالت عامل شانس نیز کاملاً منتفی نیست.

تحلیل نتایج مربوط به کلسترول پایین

این مطالعه مشخص کرده که افراد با سطح کلسترول بسیار پایین، احتمال کمتری برای عمر طولانی دارند. اما چرا؟ دلایل احتمالی عبارت‌اند از:

• عملکرد حیاتی کلسترول: این مولکول اساس ساخت غشای سلولی و تولید هورمون‌های استروئیدی و ویتامین D است. سطح پایین آن ممکن است نشانه افت عملکرد یا ضعف بدن باشد.
• ارتباط با سیستم ایمنی: کلسترول در مقابله با بیماری‌های التهابی و عفونت‌ها موثر است. سطح کم آن می‌تواند باعث ضعف سیستم ایمنی شود.
• نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای: پایین بودن کلسترول ممکن است پی‌آمد بیماری‌های مزمن چون سرطان یا مشکلات کبد باشد.
• تغذیه نامناسب: کمبود کلسترول می‌تواند به جذب ناکافی مواد مغذی محلول در چربی مانند ویتامین‌های A ،D ،E و K مربوط باشد.
• تأثیر بر سلامت روان: کلسترول در تولید انتقال‌دهنده‌های عصبی همچون سروتونین مؤثر است. سطح پایین آن ممکن است منجر به افسردگی یا اضطراب شود.

نتیجه‌گیری

تعادل کلسترول در بدن می‌تواند به زندگی سالم‌تر و طولانی‌تر کمک کند. افراد با کلسترول بسیار پایین ممکن است به دلیل مشکلات تغذیه‌ای، ضعف سیستم ایمنی یا ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای شانس کمتری برای رسیدن به صدسالگی داشته باشند. این فاکتورها نشان می‌دهند که نه سطح کلسترول بالا و نه پایین برای سلامت مطلوب نیست، بلکه تعادل ضروری است.