انتقال مذاکرات به سطح کارشناسی، نشانه‌ای از توافقات مهم

حسن بهشتی‌پور ، کارشناس ارشد حوزه سیاست خارجی، در رابطه با پیشرفت مذاکرات موسوم به روند مسقط و ارزیابی که می‌شود از اظهارات طرف‌های مذاکره‌کننده داشت، تصریح کرد: همین میزان که اعلام شده است که مذاکرات ادامه دارد، نشان‌دهنده این است که حتماً پیشرفت‌هایی حاصل شده است، وگرنه مذاکرات در همین مرحله متوقف می‌شد. بنابراین، به نظر می‌رسد که پیشرفت‌هایی وجود دارد، اما به‌منظور جلوگیری از تأثیر رسانه‌ها بر این موضوعات و موضع‌گیری‌های له یا علیه نسبت به روند مذاکرات، جزئیات به‌طور کامل بیان نشده است.

به گزارش ایلنا، وی ادامه داد: نکته دوم این است که وقتی مذاکرات به سطح کارشناسی و فنی منتقل می‌شود، نشان‌دهنده این است که در برخی از محورها، اگر نگوییم تمامی محور‌های مذاکراتی، توافقاتی صورت گرفته که نیاز به جمع‌بندی در خصوص جزئیات دارد تا در نشست روز شنبه در مورد آنها گفت‌و‌گو شود. بنابراین، من بر این باورم که این روند به‌سمت جلو پیش می‌رود، اما جزئیات آن به‌دلیل استمرار مذاکرات، معمولاً منتشر نمی‌شود تا به نتیجه نهایی برسد.

حال باید دید که آیا این دستور کار نهایی خواهد شد یا خیر، زیرا اگر نهایی شود، قطعاً منتشر خواهد شد که در مورد چه سرفصل‌هایی مذاکره خواهند کرد. روند مسقط ادامه خواهد یافت و در جلسه کارشناسی روز چهارشنبه در خصوص موضوعاتی که باید در مذاکرات روی میز باشد، بحث خواهد شد و به جمع‌بندی خواهند رسید.

ونس و ویتکاف به دنبال دیپلماسی و حل مسائل از طریق گفت‌و‌گو و دیپلماسی هستند

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در خصوص احتمال ادامه حضور جی دی ونس در تیم مذاکره‌کننده آمریکا و نقش آن در گفت‌و‌گو‌های ایران و آمریکا، اظهار کرد: ونس برای دیدار با مکرون به ایتالیا رفته بود ولی اگر واقعا در مذاکرات بوده باشد نشان از اهمیت و جدیتی است که طرف آمریکایی از خود نشان می‌دهد به این جهت که می‌خواهند این مسئله را به یک سرانجامی برسانند.

ونس جزو گروهی است که در داخل حاکمیت آمریکا به‌دنبال دیپلماسی است و برخلاف روبیو که وزیر خارجه‌ای جنگ‌طلب است و به‌دنبال درگیری می‌گردد، ونس و رئیس دفتر ترامپ و آقای ویتکاف که رفیق ۴۰ ساله ترامپ است و تا حدودی وزیر دفاع، منتسب به تیمی هستند که به‌دنبال حل مسائل از طریق گفت‌و‌گو و دیپلماسی هستند. زیرا وعده‌های ترامپ مبنی بر عدم ورود آمریکا به جنگ جدید بود و انتقاداتی هم نسبت به هزینه‌های هنگفتی که آمریکا در افغانستان و عراق داشت، مطرح کرد که گفته می‌شد هفت هزار میلیارد دلار هزینه برای آمریکا به همراه داشته و نتیجه‌ای هم نداشته است.

کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به انتقادات ترامپ در رابطه با جنگ افغانستان و عراق، بیان کرد: این موضوع نشان‌دهنده سیاستی است که به‌دنبال جلوگیری از درگیری و جنگ است. این در حالی است که اسرائیل و حامیان آن در کابینه ترامپ به‌دنبال این هستند که مذاکرات به نتیجه نرسد و به سمت راه‌حل نظامی بروند. به نظر می‌رسد که در حال حاضر، آنها در موضع برتری قرار ندارند و تیمی که به‌دنبال دیپلماسی است، فعال‌تر است. آقای ونس هم یکی از این افراد است و این نشان‌دهنده جدیت طرف آمریکایی در زمینه دیپلماسی است.

وی افزود: ونس و روبیو مذاکراتی با مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه و وزیر خارجه فرانسه در خصوص دستور کار اوکراین داشتند که مربوط به مذاکراتی است که میان روسیه و آمریکا در جریان داشت. حال در موضوع ایران هم حتماً گفت‌و‌گو‌هایی صورت گرفته است، اما ونس از این حضور استفاده کرده که در جریان این مذاکرات هم حضور داشته باشد، نه به این معنی که بخواهد مستقیما برای این کار حضور داشته باشد، رئیس هیات گفت‌وگوی آمریکا همچنان آقای ویتکاف است.

شاید برای ما مطلوب باشد که از مشارکت گروسی در مذاکرات بهره‌برداری کنند

بهشتی‌پور در رابطه با اظهارات گروسی و سفر او به ایتالیا، گفت: هر نوع توافقی که بین ایران و آمریکا انجام شود، باید آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به‌عنوان مرجع داوری در خصوص تعهدات ایران در نظر گرفته شود. آن تعهداتی که در نظر ترامپ است تنها یک مرجع نظارتی دارد آن هم آژانس بین‌المللی هسته‌اس است.

بنابراین، آقای گروسی باید از ابتدا در جریان قرار گیرد، شاید برای ما مطلوب باشد که از مشارکت آقای گروسی در این بحث بهره‌برداری کنیم. ضمن اینکه اگر روابط بین ایران و آژانس که عمدتاً سیاسی است، در چارچوب مسائل فنی و حقوقی حل و فصل شود، حداقل بهانه از دست اسرائیلی‌ها گرفته می‌شود و آنها کمتر می‌توانند در این موضوع کارشکنی کنند. به نظر من، آقای گروسی به نمایندگی از آژانس به این دلیل شرکت می‌کند که از ابتدا در جریان تعهداتی که باید بر آن نظارت داشته باشد، قرار گیرد.

این مفسر فضای بین‌المللی با تاکید بر این موضوع که ابعاد رسانه‌ای در جریان مذاکرات بسیار کارساز است، اظهار کرد: ما باید به مردم بگوییم که آنچه در رسانه‌ها مطرح می‌شود، بخشی از دیپلماسی رسانه‌ای است و تحت تأثیر برنامه‌ریزی‌هایی که طرف مقابل انجام می‌دهد، قرار دارد تا بتواند اهداف خود را پیش ببرد. زیرا دیپلماسی رسانه‌ای، بخش تکمیلی دیپلماسی رسمی است و مدیریت افکار عمومی، یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین دستاورد‌ها برای سیاست خارجی کشور‌ها به شمار می‌رود. بنابراین، آنچه در سطح رسانه مطرح می‌شود، هیچ‌گاه ملاک اصلی برای گفت‌و‌گو‌ها نیست، زیرا این خواسته‌ها و آمال‌هایی است که طرف مذاکره‌کننده دنبال و به رسانه‌ها منتقل می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: الزاماً آنچه در رسانه‌ها بیان می‌شود، با آنچه در مذاکرات مطرح می‌شود، منطبق نیست. در مذاکرات ممکن است نکاتی بیان شود که به هیچ عنوان در رسانه‌ها مطرح نمی‌شوند و برعکس، مواردی وجود دارد که به‌دلیل حساسیت‌های موجود، در مذاکرات ذکر نمی‌شوند و اگر بیان شوند، ممکن است به بن‌بست منجر شود. بنابراین، لازم است افکار عمومی آگاه باشد که آنچه در رسانه‌ها بیان می‌شود، الزاماً منطبق با آنچه در مذاکرات صورت می‌گیرد، نیست. این دو مسیر می‌توانند جداگانه عمل کنند، اما در عین حال می‌توانند مکمل یکدیگر نیز باشند.