مهاجرت کارگران ایرانی و سلطه اتباع بر بازار کار/ قیمت افغانی در بازار ایران رکورد زد!

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا ،درحالی‌که بسیاری از مسئولان از بحران اشتغال در ایران سخن می‌گویند، اظهارات نماینده کارگران در شورای عالی کار، ابعاد جدیدی از این بحران را روشن کرده است. به گفته‌ باقری، هیچ کارگر افغانستانی در معادن ایران مشغول به کار نیست، بلکه این مشاغل سخت همچنان در اختیار کارگران ایرانی است. در مقابل، مهاجران افغان، مشاغل پردرآمد و اصطلاحاً «لوکس» در شمال شهر تهران را تصاحب کرده‌اند؛ مشاغلی که تا پیش از این، بخش قابل‌توجهی از آن در اختیار نیروی کار ایرانی بود.

این در حالی است که روند مهاجرت معکوس در میان کارگران ایرانی شدت گرفته و گزارش‌هایی از حضور کارگران ایرانی در بازارهای کار عراق و حتی افغانستان منتشر شده است. کاهش ارزش ریال و افزایش هزینه‌های زندگی، سبب شده است که کارگران ایرانی، با امید به دستمزدهای بالاتر، به کشورهای همسایه کوچ کنند.

افغانی، رکورد جدید در بازار ارز ایران

هم‌زمان با این تغییرات در بازار کار، ارزش پول ملی افغانستان نیز روند صعودی در ایران داشته است. در پاییز ۱۴۰۳، قیمت هر افغانی از هزار تومان عبور کرد و اکنون با رسیدن به بیش از هزار و ۳۰۰ تومان، رکورد تازه‌ای در بازار ارز ایران ثبت شده است. افزایش نرخ افغانی، نشان‌دهنده تقاضای بالای آن در بازار ایران است که می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد، از جمله ارسال حواله‌های ارزی توسط مهاجران افغان به کشور خود، مبادلات تجاری و رشد اقتصادی افغانستان نسبت به ایران.

رابطه بحران اشتغال و تغییرات اقتصادی

افزایش حضور نیروی کار افغانستانی در بازارهای پردرآمد ایران، هم‌زمان با کاهش فرصت‌های شغلی برای ایرانیان، پرسش‌های جدی درباره سیاست‌های اشتغال‌زایی و مدیریت بازار کار ایجاد کرده است. از یک سو، ورود نیروی کار ارزان‌قیمت خارجی، رقابت را برای کارگران ایرانی سخت‌تر کرده و از سوی دیگر، نبود چشم‌انداز روشن اقتصادی، نیروی کار ماهر را به خروج از کشور سوق داده است.

سیاست‌گذاران اقتصادی و مسئولان بازار کار، تاکنون پاسخ روشنی به این تحولات نداده‌اند. آیا روند مهاجرت کارگران ایرانی به کشورهای همسایه ادامه خواهد داشت؟ آیا دولت برنامه‌ای برای مدیریت سهم مهاجران در بازار کار دارد؟ و مهم‌تر از همه، آیا قرار است روزی کارگران ایرانی در کشور خود، تبدیل به اقلیتی حاشیه‌ای شوند؟
سؤالاتی که پاسخ به آن‌ها، می‌تواند مسیر آینده بازار کار ایران را تعیین کند.