رکنا گزارش می دهد
پسماند؛ چالشی که مدیریت آن در سایه بی‌توجهی مسئولان به ابر بحران تبدیل شده است
رکنا اجتماعی در حالی که مدیریت پسماند به یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های شهری تبدیل شده، بی‌توجهی مدیران به نیازهای اساسی شهروندان و فقدان برنامه‌ریزی مؤثر، زباله‌ها را به معضلی لاینحل بدل کرده است. آیا زمان آن نرسیده که مسئولان برای حل این معضل، از مبدا اقدام کنند و فرهنگ صحیح مدیریت پسماند را در جامعه نهادینه کنند؟.
به گزارش رکنا، مدیریت پسماند در کشور همچنان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های مدیریتی محسوب می‌شود و مدیران شهری در ساماندهی این وضعیت ناتوان هستند. کمبود سایت‌های جمع‌آوری زباله، تفکیک زباله‌ها از یکدیگر و بازیافت آن‌ها معضلات زیادی برای مردم ایجاد می‌کند که پیش‌تر درباره آن‌ها مطالب فراوانی مطرح شده است. اما اکنون این موضوع اهمیت بیشتری پیدا کرده و باید از مبنای خانه‌ها مدیریت شود.
محمد حسین بوچانی،رئیس اسبق مرکز مطالعات شهری تهران درباره مشکلات مدیریت پسماندهای شهری و خانگی به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: «پس از مطالعه کلان‌شهرهای دنیا به این نتیجه رسیدیم که مسئله ما در رابطه با پسماند این است که هر کسی هر چیزی، هر زمان و هر جا که بخواهد، زباله‌اش را از خانه خارج می‌کند. این آغاز انحراف در مدیریت پسماند در شهر تهران است و در دنیا این‌طور نیست.»
بوچانی، رئیس اسبق مرکز مطالعات شهری تهران، ادامه داد: «برای مدیریت بهتر پسماندهای شهری باید ارتباطی میان تولیدکننده، پسماند و مدیریت پسماند ایجاد شود. وقتی سرنوشت پسماند تولیدات غذایی مشخص نیست، زباله روز به روز بیشتر تولید می‌شود.»
او افزود: «دنیا 8 میلیارد جمعیت دارد و روش‌های متعددی برای جمع‌آوری و مدیریت پسماند تجربه کرده است. به‌طور مثال، در برخی کشورها زباله تولیدی هر شرکت باید یک کد داشته باشد تا به مرحله بازیافت برسد و این شرکت باید بداند پسماند محصولش کجا رفته و آن را از مشتری پیگیری کند.»
مدیریت پسماند از مبدا به سمت صفر در حال حرکت است
این استاد دانشگاه با اشاره به تحولات مدیریت پسماند در دنیا گفت: «در دنیا، مدیریت پسماند از مبدا به سمت صفر در حال حرکت است؛ یعنی محصولات به‌گونه‌ای فرآوری و تولید می‌شوند که وقتی به دست مصرف‌کننده و در منازل می‌رسند، پسماندی از خود به جا نگذارند.»
مسأله ما زمان جمع‌آوری زباله نیست، بلکه فرایند مدیریت پسماند است
او ادامه داد: «دستگاه‌هایی در دنیا طراحی شده‌اند که پسماند را با زدن دکمه یا ورود یک کد ملی دریافت می‌کنند. بنابراین به این نتیجه می‌رسیم که مسأله ما زمان جمع‌آوری زباله نیست، بلکه فرایند مدیریت پسماند در پارادایم‌های مشخص باید تغییر کند.»
برای مدیریت پسماند در کشور باید به داخل منازل مردم برویم
بوچانی با اشاره به ساماندهی 20 درصدی پسماند شهری تهران گفت: «اگر می‌خواهیم اقدام مؤثری انجام دهیم، باید به داخل خانه‌ها و آپارتمان‌های مردم برویم. قرار دادن سطل‌های تفکیک زباله در شهرک‌ها و تغییر ساختار موجود کار دشواری نیست. اجرای این طرح‌ها مستلزم مشارکت و آموزش گسترده شهروندان است.»
او در ادامه تأکید کرد که با تشویق نظام معافیت مالیاتی و عوارضی برای تولیدکننده‌ها به دنبال کاهش تولید پسماند هستیم و گفت: «به‌طور مثال، در توکیو تمام تولیدکننده‌ها اصل را بر این گذاشته‌اند که پسماندی به خانه‌های مصرف‌کننده‌ها وارد نشود و این یعنی مدیریت کاهش پسماند از مبدا که در ایران جای خالی دارد.»
بوچانی تأکید کرد: «نظام کارشناسی در رابطه با مدیریت پسماند فعلی در کشور پاسخگو نیست و باید تغییرات اساسی داشته باشد. این امر نیازمند مشارکت شهروندی، اراده مدیریتی، همراهی مردم و آموزش است.»
ارسال نظر