با بیماری که حاضر نیست به پزشک برود چکار کنیم؟

متاسفانه در برخی از انواع اختلالات روانی بیمار به دلیل عدم‌آگاهی از بیماری یا شدت علایم‌اش همکاری لازم را در درمان ندارد و حتی ممکن است اطرافیان خود را بیمار بپندارد که آنها نیازمند دارو هستند نه خود بیمار. گاهی علت این عدم همکاری در مصرف داروهای درمانی می‌تواند ناشی از بدبینی بیمار‌گونه و هذیان بیمار باشد به نحوی که بیمار ممکن است این باور و اعتقاد را پیدا کند که دیگران سعی دارند از طریق مصرف دارو به او آسیب یا صدمه‌ای را وارد کنند. تصور می‌کند کسانی با او دشمنی دارند و می‌خواهند به او صدمه بزنند. یا تصور می‌کند اعضای خانواده یا اطرافیانش می‌خواهند او را مسموم کنند یا بکشند.
مهمترین وظیفه خانواده، حفظ و ایجاد آرامش در محیط زندگی و اجتناب از هرگونه سرزنش نسبت به بیمار است. به عنوان مثال انتقاد از بیماری که همانند گذشته توانایی کارکردن خود را از دست داده است به اینکه تنبل و کاهل شده است فقط می‌تواند باعث خشم و رنجش بیشتر بیمار گردد، متأسفانه خیلی از خانواده ها وجود بیماری روانی را در فرزند، همسر، یا والدین خود انكار می‌كنند و این نوع رفتار ها را از سر لجاجت و تنبلی بیمار می‌دانند که این نگرش و توقعات نامناسب می‌تواند بر شدت و وخامت بیماری بیفزاید در حالی که بیمار نیازمند درمان حرفه‌ای توسط روانپزشک و روانشناس بالینی است. خیلی مهم است که خانواده با نوع بیماری و علایم و نشانه‌های بیماری آشنا باشند تادر صورت برگشت و عود علایم با پزشك معالج تماس برقرار کنند. و سرانجام توصیه عملی برای خانواده‌هایی كه از بیماران مزمن و شدید خود نگهداری می کنند این است كه با شناسایی یكدیگر در انجمن حمایت از بیماران شدید روانی نظیر احبا گروه‌های خودیاری تشكیل دهند تا با استفاده از تجربیات و امكانات یكدیگر بتوانند در توانبخشی بیماران خود نقش مثبت و سازنده ایفا كنند. بیمار را برای تدوین واجرای یك برنامه سبك روزانه و منظم تشویق كنید. انجام این كار مانع از تغییرات زیاد و غیرقابل پیش بینی در برنامه روزانه می‌شود. موفقیت در تنظیم و اجرای برنامه به منظم شدن ساعات خواب و بیداری بیمار كمك می‌كند و علاوه بر آن سبب می‌شود بیمار در سایر فعالیت‌ها مانند خرید مایحتاج خانه، كارهای منزل، تنظیم اوقات فراغت و تفریح، مشاركت فعال‌تری داشته باشد. بیمار را به مصرف منظم داروهایش تشویق و بر مصرف آن، نظارت كنید. افزایش آگاهی شخص از بیماری خود، همكاری او را برای مصرف منظم داروها بیشتر خواهد كرد. ضمن تشویق بیمار به مصرف منظم داروها، از دور و نزدیك (بسته به میزان همكاری بیمار) بر چگونگی مصرف داروها توسط بیمار نظارت کنید. به بیمار برای شركت در فعالیت‌های تفریحی و اجتماعی مناسب كمك كنید. گردش در پارك نزدیك منزل، شركت در جلسات تفریحی و مذهبی و اعیاد، شركت در جلسات آموزشی مربوط به بیماری در برخی از مراکز درمانی، از جمله مواردی است که با رعایت پروتکل های بهداشتی تا حدی می تواند بر کیفیت زندگی خانواده بیفزاید سعی کنید ‏در اجرای برنامه های تنظیم شده ثابت قدم باشید. برای این منظور وظایف را میان اعضای خانواده تقسیم کنید و پیگیر وظایف یاد شده باشید تا به نحو مطلوبی انجام گیرد. با بیمار خود آهسته و شمرده و با لحن و آهنگ ملایمی صحبت کنید و در دستورات خود از جملات کوتاه استفاده کنید. از انتقاد و سخنان کنایه آمیز خودداری کنید. بیمار را برای رفتار های مثبت وی، هر چند هم کوچک باشند، تشویق کنید و در انجام کارهای دشوار با وی مشارکت داشته باشید.