ماجرای واقعی «عموی سوباسا» / واکاوی شکاف نسلی در انیمیشن‌ها

به گزارش رکنا، از روز ۳۰ اسفند تا ۱۴ فروردین، «کدومو» با همکاری مرکز رسانه‌ای باران، رویداد آنلاین جشنواره نوروزی را برگزار می‌کند.

در این ایام هر روز انیمیشن از شبکه پویا پخش می‌شود و در ساعت ۱۸ عصر همان انیمیشن با حضور شرکت کنندگان توسط اساتید تربیتی و رسانه‌ای در سامانه اسکای‌روم و ... بررسی می‌شود.

آشنایی با مهارت‌های تحلیل انیمیشن در یک دورهمی خانوادگی

این گفتگو‌های خانوادگی یک دورهمی صمیمانه است که مهمترین بخش آن، بررسی انیمیشن از دید خانواده‌هایی است که در جلسه آنلاین حضور دارند. در این رویداد در هر جلسه مجری کدومو و دو کارشناس حضور دارند و در تعامل با شرکت کنندگان به بررسی این انیمیشن می‌پردازند.

در پایان به قید قرعه به کسانی که در همه جلسات حضور فعال داشتند جوایزی اهدا خواهد شد. شرکت در این رویداد رایگان است و ثبت نام از طریق سامانه پیامکی کدومو به شماره ۵۰۰۰۴۶۸۶ با ارسال عدد ۱ و همچنین از طریق شبکه‌های اجتماعی کدومو @Kodoumo انجام می‌شود. در پایان این رویداد، شرکت‌کنندگان با مهارت‌های تحلیل انیمیشن از منظر رسانه‌ای و تربیتی آشنا خواهند بود.

روز اول؛ «لاته و سنگ آب حیاتی»

روز شنبه، ۳۰ اسفند، اولین روز از این رویداد، با حضور حسین غفاری، پژوهشگر و مدرس تربیتی و حسین حق‌پناه، عضو شورای تألیف کتاب سواد رسانه‌ای و معاون کودک و نوجوان مؤسسه تبیان برگزار شد. در این رویداد، خانواده‌ها در کنار اساتید نظراتشان را درباره‌ی انیمیشن «لاته و سنگ آب حیاتی» که از شبکه پویا پخش شده بود بیان کردند.

غفاری در ابتدای این نشست گفت: این انیمیشن به‌لحاظ فنی متوسط است، ایراد‌های فیلم‌نامه‌ای دارد، برای همین هم شخصیت «لاته» تبدیل به ابرقهرمان نشده و چندان دیده نشده، اما در عین حال در درونمایه خود، مفاهیمی مثل دوستی، شجاعت حق دوستی و ... دارد.

این البته از قابل پخش‌ترین انیمیشن‌های ما محسوب می‌شود که در پویا پخش شد و آسیب‌های کمتری دارد که در دوبله هم این آسیب‌ها کمتر شده اند. مثلاٌ موضوع جادوگری در نسخه پویا از انیمیشن حذف شده که این کار خوبی هم هست. در تلویزیون حساسیت بیشتری نسبت به موضوعات آسیب زننده وجود دارد و این برای خانواده مناسب‌تر است.

رفع ایرادات انیمیشن در رسانه ملی

حق‌پناه در ادامه این گفتگو اظهار داشت: خیلی از قصه‌های عامیانه کودکانه ما به لحاظ قصه و فرم از این انیمیشن قوی‌تر هستند. یک نکته جالب دیگر این است که در این انیمیشن، خانواده معتقدند که جادو کارساز نیست، اما در نهایت انیمیشن تأکید می‌کند که اتفاقا جادو کارساز بوده است.

موضوع دیگر، تفاوت جنسیت سنجاب و جوجه تیغی به عنوان دو دوست است که البته باز هم در دوبله تلویزیون رفع شده در حالی که در متن اصلی روی پسر و دختر بودنشان تأکید می‌شود. همچنین در نسخه اصلی جوجه تیغی بر این تأکید می‌کند که من شاهدخت و شاهزاده ام، اما در نسخه پویا این تبدیل به قهرمان کوچک و خانم معلم می‌شود و این هم خلاقانه است.

داستان عموی سوباسا صحت ندارد

یک بازنمایی منفی در این سال‌ها از ممیزی خانوادگی صداوسیما شده مثل داستان عموی سوباسا که می‌گویند بخشی از یک رابطه نامشروع در انیمیشن فوتبالیست‌ها بوده یا درباره اوشین نیز همچین نکاتی می‌گویند، در حالی که خیلی از این گفته‌ها واقعیت ندارد. در شبکه پویا به این توجه می‌شود که حاشیه امنی برای فرزندان ما ایجاد بشود و از آسیب‌ها کم بشود.

حق‌پناه ادامه داد: در سال‌های اخیر موضوع جادو در انیمیشن‌ها زیاد پربسامد شده مخصوصاً برای زیر ۷ سال و به این موضوع، تفاوت نسلی را هم گره می‌زنند و این میان فرزندان هستند که به جادو باور دارند و می‌بینیم که در آخر هم جادو راه حل است.

وی در تکمیل صحبت‌های ارائه شده گفت: همکاری و کارگروهی در این انیمیشن خیلی زیاد تبلیغ می‌شود. اگر حین فیلم نشد، والدین بعد از فیلم از بچه‌ها چندتا سوال بپرسند مثل اینکه به‌نظر تو روابط بین تیوم و لاته چگونه بود؟ آیا توانستند به همکاری به اهدافشان برسند؟ اگر همکاری نمی‌کردند چه اتفاقاتی می‌افتاد؟

این همکاری و کار گروهی ارزشمندترین پیام انیمیشن بود. به‌علاوه، خود اهمیت داشتن آب و طبیعت نیز مهم‌ترین پیام‌های مثبت انیمیشن بود.

طرح بحث شکاف نسلی در انیمیشن‌ها

غفاری در ادامه گفت:، اما بحث شکاف نسلی که در انیمیشن‌ها مطرح می‌شود قابل گفتگو نیست، یعنی معلوم نیست والد چطور باید در این باره با فرزندانش صحبت کند. این آثار، وجود شکاف نسلی را پیش فرض می‌گیرند و می‌گویند تقصیر هم لزوماً از پدر و مادرهاست. این به شکل یک درونمایه پنهان در آثار درآمده.

در این آثار، پدر خوب و مادر خوب کسی است که به نظرات فرزندان تمکین کند و با خواسته فرزندش و با نتیجه‌ی او کنار می‌آید. این نوعی ولنگاری در تربیت است و لزوماً نباید این موضوع تجویز شود.

حق‌پناه هم در پایان گفت: نکته جالب اینجاست که در دنیا مقالاتی راجع به شکاف نسلی وجود دارد که پژوهش‌های ایران نشان داده به معنای علم اش شکاف نسلی نداریم. البته ما تفاوت نسلی داریم و اختلاف نسلی داریم که می‌شود بعداً به آن پرداخت.

در ادامه گفتگو چند نفر از شرکت کنندگان نظراتشان را راجع به انیمیشن گفتند. از نکات مورد توجه آن‌ها این بود که خانواده‌ها می‌توانند مفاهیم مثبت مثل همکاری و اتحاد را با ادبیات ایرانی پیوند دهند و به این بهانه باب گفتگو با فرزندان خود را راجع به این موضوعات باز کنند.

همچنین از دیگر مباحث مورد توجه خانواده‌ها، این بود که در این انیمیشن ظلم پذیر نبودن شخصیت‌های اول و گرفتن حق و حقوق توسط آن‌ها به خوبی نمایش داده شده بود. البته به این نکته هم اشاره شد که این انیمیشن کودکان را به ماجراجویی و ریسک پذیری بیش از حد سوق می‌داد که البته در این انیمیشن به خاطر عدم پذیرش آنان توسط بزرگتر‌ها مطرح شده بود.

این جلسات در هر روز ساعت ۱۸ تا ۱۹:۲۵ با همکاری کدومو و مرکز تربیت رسانه‌ای باران برگزار می‌شود. برای شرکت در این جلسات عدد ۱ را به ۵۰۰۰۴۶۸۶ ارسال کنید و هر روز روی این لینک کلیک کنید.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.