مروری بر کارنامه سینمایی جان فورد یک وسترنساز متبحر +فیلم
رکنا: در طی سالهای ظهور و بلوغ و شکوفایی سینما و در این بیش از صد و بیست سال؛ نامهای بزرگی در عرصه هنرهفتم آمدند و رفتند و درخشیدند و آثارشان را به یادگار گذاشتند؛ اما تاثیرگذاری خیل عظیمی از این افراد چگونه بوده است؟ شاگردان و دستپروردههای آنها قطعا میتوانند بهترین معیار باشند و اگر سینماگری یک دو جین دستیار عالی تحویل اهالی سینما داده باشد؛ او هم یک سینماگر تاثیرگذار معرفی میشود و هم یک کارگردان صاحب سبک که حتی پس از مرگش نیز میتوان زنده بودن او را در فیلمهای دستیارانش دید.
اگر چند نفر را بتوانیم در زمره افراد بالا قرار دهیم؛ جان فورد(John Ford) قطعا در سرفصل این لیست قرار میگیرد.
جانفورد در سینما Cinema همه کار کرد؛ از کمترین مسوولیتها تا اصلیترین آنها. بیشترین جوایز را برد و آنچه را که ساخت به آن معتقد بود او به نوعی در ژانر وسترن متولی اصلی به حساب میآمد و همه جا خود را یک وسترنساز معرفی میکرد. حتی شاید نسل جدید او را صرفا یک وسترنساز متبحر بشناسند و کارهای این ژانر او را دیده باشند. اما خب او یک فهرست بلند بالا از فیلمهایی در ژانرهای دیگر دارد که همگی درخشان و پر از موفقیت بودند.جان فورد متولد 1894 «پورتلند» آمریکاست. او که 79 سال عمر کرد و در اوت 1973 درگذشت در کارنامه حرفهایاش رکوردی باقی گذاشته که هوش از سر میبرد. اگر آخرین فیلمی که ساخت را هفت زن/ seven women) محصول 1966) بدانیم؛ در مجموع او در مقام کارگردان 145 فیلم سینمایی، تلویزیونی ساخته است که اولین آنها از 1917 شروع شده است. فورد سابقه بازیگری هم دارد و با نام «جکفورد» به عنوان هنرپیشه کار میکرده و در این مقام نیز 19 فیلم در کارنامهاش دارد که اولین فیلمش محصول 1914 است. جان فورد تهیهکننده نیز با عنوان 38 اثر ساخته که اولین تهیهکنندگیاش به سال 1921 برمیگردد و اما نویسندگی او نیز پربار بوده، چراکه فورد در این مقام 23 اثر کار کرده و اولین کارش در مقام نویسنده به سال 1915 برمیگردد.جان فورد که اصیلترین وسترن های جهان سینما را ساخته به ذات کاراکترهایی که میآفرید اعتقاد بیحدی داشت. او برای این که حضور یک کاراکتر را در فیلمنامه به حد اعلای التزام نزدیک کند، سعی میکرد وابستگی رفتاری و انگارههای معناشناختی در بستر اصلی و یا حتی روند فرعی و مکمل فیلم مرتبط با شخصیتها را بدون هیچگونه عدم توجیهی شکل دهد.مبنای پرداخت و شکلدهی شخصیتهای او نیز به طور کلی در داستان و در روند طی شدن فیلم و روند شکلگیری آن به انتها میرسید. یعنی نه حرف اضافهای در فیلمش وجود داشت و نه هنرپیشه زیادی. از اینرو بود که فورد تمامی ژانرهای سینمایی را تجربه کرد. موفق شد بهترین آثار را تولید کند. هرچند او به عنوان اصیلترین وسترنساز شناخته شده است و این حقیقتی مسلم است اما او همه کاره سینما در زمان خودش بود. چنانچه فیلمهای او در ارتباط با موضوع خانواده و مفاهیم اجتماعی نیز بسیار جالب توجه و تاثیرگذار در کار درآمدند.
اوج فعالیت فورد از سال 1930 آغاز میشود که به همراه «دادلی نیکولز» یکی از سرشناسترین سناریستها و نویسندههای تمام تاریخ سینما در کمپانی «فوکس قرن بیستم» به کار مشغول بودند. فورد در 1939 با ساخت فیلم «دلیجان» موقعیت خود را به عنوان مطرحترین و جدیترین کارگردان هالیوود به ثبت میرساند. پیش از این و «خبرچین» را چهار سال بیش از این ساخته بود، اما «دلیجان» سه فصل دیگری در زندگی حرفهایاش گشود.پرداخت و شخصیتپردازی و همچنین پویایی زیرساختی فیلمهای فورد چنان استحکامی داشتند که او بین سالهای 1935 تا 1952 همواره به عنوان یکی از موفقترین کارگردانان سینما معرفی میشود. طی این سال ها او توانست بهترین کارهایش را عرضه کند: آقای لینکن جوان (1939)، خوشههای خشم (1940)، سفر طولانی به خانه (1940)، جاده تنباکو (1941)، چقدر دره من سبز بود (1941)، کلمانتاین عزیز من (1946)، آپاچی (1948)، سه پدر خوانده (1948) و مرد آرام در سال 1952.فورد در سالهای 1935، 1940، 1941 و 1952 توانست به جایزه اسکار دست یابد و به این لحاظ به رکوردی جاودانه دست یابد. او برای فیلم «دلیجان» نیز نامزد دریافت اسکار بود که البته به آن نرسید.جدای از فیلمسازان و غولان سینما مثل اورسن ولز و انیگمار برگمان که رسما خود را مدیون مکتب فیلمسازی جان فورد میدانستند یک دو جین کارگردان صاحبنام دیگر نیز خود را وامدار او میدانند. نامهایی مانند سام پکین پا، پیتر باگدانوویچ، سرجو لئونه، اکیرا کوروساوا، مارتین اسکورسیزی و استیون اسپیلبرگ جزو این افراد به شمار میآیند که در زمان خود هرکدام سینماگری کلان به حساب میآمدند و از آنهایی که هنوز در این عرصه کار میکنند؛ تثبیت و اعتبار فراوانشان برای همگان پذیرفتنی است.
اما زندگی خصوصی او نیز جالب توجه بود. جان فورد که نام اصلیاش «جان مارتین فینی» است، اصالتا ایرلندی بود و دارای 10 برادر و خواهر دیگر. او در پورتلند تا کالج تحصیل کرد (دیپلم) و پس از آن به سمت و سوی هنر Art هفتم آمد. در 1914 شروع به بازیگری کرد و برای بسیاری از کارها دستمزد هم نمیگرفت که مهمترین این آثار «تولد یک ملت» ساخته «گریفیث» است. فورد در 1920 با «ماری مکبراید» ازدواج کرد که حاصل آن 2 فرزند بود.فورد کارگردانی بود که هنرپیشههای سرشناس آرزو داشتند با او کار کنند اما همواره رابطه و تعامل او با بازیگرانش در حد اعتلای تعامل و احترام بود. چنانچه «جان وین» در طی بیش از 30 سال در 20 فیلم جان فورد حضور یافت که آثاری مانند «مرد آرام»، «مردی که لیبرتی والانس را کشت»، «جویندگان» و «دلیجان» از این جملهاند.اگر چند نفر را بتوانیم در زمره افراد بالا قرار دهیم؛ جان فورد(John Ford) قطعا در سرفصل این لیست قرار میگیرد.جانفورد در سینما همه کار کرد؛ از کمترین مسوولیتها تا اصلیترین آنها. بیشترین جوایز را برد و آنچه را که ساخت به آن معتقد بود او به نوعی در ژانر وسترن متولی اصلی به حساب میآمد و همه جا خود را یک وسترنساز معرفی میکرد. حتی شاید نسل جدید او را صرفا یک وسترنساز متبحر بشناسند و کارهای این ژانر او را دیده باشند. اما خب او یک فهرست بلند بالا از فیلمهایی در ژانرهای دیگر دارد که همگی درخشان و پر از موفقیت بودند.جان فورد متولد 1894 «پورتلند» آمریکاست. او که 79 سال عمر کرد و در اوت 1973 درگذشت در کارنامه حرفهایاش رکوردی باقی گذاشته که هوش از سر میبرد. اگر آخرین فیلمی که ساخت را هفت زن/ seven women) محصول 1966) بدانیم؛ در مجموع او در مقام کارگردان 145 فیلم سینمایی، تلویزیونی ساخته است که اولین آنها از 1917 شروع شده است. فورد سابقه بازیگری هم دارد و با نام «جکفورد» به عنوان هنرپیشه کار میکرده و در این مقام نیز 19 فیلم در کارنامهاش دارد که اولین فیلمش محصول 1914 است. جان فورد تهیهکننده نیز با عنوان 38 اثر ساخته که اولین تهیهکنندگیاش به سال 1921 برمیگردد و اما نویسندگی او نیز پربار بوده، چراکه فورد در این مقام 23 اثر کار کرده و اولین کارش در مقام نویسنده به سال 1915 برمیگردد.جان فورد که اصیلترین وسترن های جهان سینما را ساخته به ذات کاراکترهایی که میآفرید اعتقاد بیحدی داشت. او برای این که حضور یک کاراکتر را در فیلمنامه به حد اعلای التزام نزدیک کند، سعی میکرد وابستگی رفتاری و انگارههای معناشناختی در بستر اصلی و یا حتی روند فرعی و مکمل فیلم مرتبط با شخصیتها را بدون هیچگونه عدم توجیهی شکل دهد.
مبنای پرداخت و شکلدهی شخصیتهای او نیز به طور کلی در داستان و در روند طی شدن فیلم و روند شکلگیری آن به انتها میرسید. یعنی نه حرف اضافهای در فیلمش وجود داشت و نه هنرپیشه زیادی. از اینرو بود که فورد تمامی ژانرهای سینمایی را تجربه کرد. موفق شد بهترین آثار را تولید کند. هرچند او به عنوان اصیلترین وسترنساز شناخته شده است و این حقیقتی مسلم است اما او همه کاره سینما در زمان خودش بود. چنانچه فیلمهای او در ارتباط با موضوع خانواده و مفاهیم اجتماعی نیز بسیار جالب توجه و تاثیرگذار در کار درآمدند.اوج فعالیت فورد از سال 1930 آغاز میشود که به همراه «دادلی نیکولز» یکی از سرشناسترین سناریستها و نویسندههای تمام تاریخ سینما در کمپانی «فوکس قرن بیستم» به کار مشغول بودند. فورد در 1939 با ساخت فیلم «دلیجان» موقعیت خود را به عنوان مطرحترین و جدیترین کارگردان هالیوود به ثبت میرساند. پیش از این و «خبرچین» را چهار سال بیش از این ساخته بود، اما «دلیجان» سه فصل دیگری در زندگی حرفهایاش گشود.پرداخت و شخصیتپردازی و همچنین پویایی زیرساختی فیلمهای فورد چنان استحکامی داشتند که او بین سالهای 1935 تا 1952 همواره به عنوان یکی از موفقترین کارگردانان سینما معرفی میشود. طی این سال ها او توانست بهترین کارهایش را عرضه کند: آقای لینکن جوان (1939)، خوشههای خشم (1940)، سفر طولانی به خانه (1940)، جاده تنباکو (1941)، چقدر دره من سبز بود (1941)، کلمانتاین عزیز من (1946)، آپاچی (1948)، سه پدر خوانده (1948) و مرد آرام در سال 1952.فورد در سالهای 1935، 1940، 1941 و 1952 توانست به جایزه اسکار دست یابد و به این لحاظ به رکوردی جاودانه دست یابد. او برای فیلم «دلیجان» نیز نامزد دریافت اسکار بود که البته به آن نرسید.جدای از فیلمسازان و غولان سینما مثل اورسن ولز و انیگمار برگمان که رسما خود را مدیون مکتب فیلمسازی جان فورد میدانستند یک دو جین کارگردان صاحبنام دیگر نیز خود را وامدار او میدانند. نامهایی مانند سام پکین پا، پیتر باگدانوویچ، سرجو لئونه، اکیرا کوروساوا، مارتین اسکورسیزی و استیون اسپیلبرگ جزو این افراد به شمار میآیند که در زمان خود هرکدام سینماگری کلان به حساب میآمدند و از آنهایی که هنوز در این عرصه کار میکنند؛ تثبیت و اعتبار فراوانشان برای همگان پذیرفتنی است.اما زندگی خصوصی او نیز جالب توجه بود. جان فورد که نام اصلیاش «جان مارتین فینی» است، اصالتا ایرلندی بود و دارای 10 برادر و خواهر دیگر. او در پورتلند تا کالج تحصیل کرد (دیپلم) و پس از آن به سمت و سوی هنر هفتم آمد. در 1914 شروع به بازیگری کرد و برای بسیاری از کارها دستمزد هم نمیگرفت که مهمترین این آثار «تولد یک ملت» ساخته «گریفیث» است. فورد در 1920 با «ماری مکبراید» ازدواج کرد که حاصل آن 2 فرزند بود.فورد کارگردانی بود که هنرپیشههای سرشناس آرزو داشتند با او کار کنند اما همواره رابطه و تعامل او با بازیگرانش در حد اعتلای تعامل و احترام بود. چنانچه «جان وین» در طی بیش از 30 سال در 20 فیلم جان فورد حضور یافت که آثاری مانند «مرد آرام»، «مردی که لیبرتی والانس را کشت»، «جویندگان» و «دلیجان» از این جملهاند.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
ارسال نظر