عفونت‌های زنانه چه عوارضی دارد؟

به گزارش رکنا ، علائم گفته شده در بالا وقتی در ناحیه‌ حساس‌تری مانند اندام تناسلی رخ بدهد خیلی آزاردهنده‌تر از همیشه می‌شود. به همین دلیل همه خانم‌ها با واژه عفونت ناحیه تناسلی آشنا هستند و در هر سنی حتی برای یک بار هم که شده با سوزش، خارش و ترشحات بدبو و رنگ‌دار دست و پنجه نرم کرده‌اند و حتی ممکن است برای درمان این علائم به هر روش پزشکی و غیرپزشکی دست بزنند مثل استفاده از نمک، بتادین، ماست، جوش شیرین و حتی عسل. در این گزارش برای آَشنایی بیشتر با انواع عفونت زنان و خوددرمانی‌های گوناگون با دکتر مرجان قاجار متخصص زنان، زایمان و نازایی گفت و گو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

انواع عفونت‌های واژن

به گفته دکتر مرجان قاجار سه نوع عفونت ناحیه تناسلی وجود دارد که شامل عفونت قارچی، باکتریایی و عفونت انگلی می‌شود.  عفونت در سنین باروری یعنی از سن بلوغ تا یائسگی شایع‌تر است، همچنین از میان انواع عفونت تناسلی، عفونت قارچی از همه رایج‌تر است که اکثر زنان حداقل یک بار به آن مبتلا شده‌اند و خارش و سوزش را تجربه کرده‌اند.

علت اصلی عفونت‌های واژینال

در واژن میکروب‌ها و قارچ‌هایی به صورت همزیست زندگی می‌کنند و فلور میکروبی نرمال واژن را ایجاد می‌کنند. هرگاه به دلیلی نسبت طبیعی این ارگان‌ها به‌هم بخورد، عفونت ایجاد می‌شود. این عفونت‌ها یا ناشی از رشد بیشتر گروهی از همزیست‌ها مانند کاندیدا به عنوان عفونت قارچی است یا ناشی از ورود عوامل عفونی از بیرون.

عوامل برهم زننده تعادل و فلور نرمال واژن:

آنتی بیوتیک‌ها

سیگار

شست و شوی زیاد ناحیه تناسلی و استفاده از شوینده‌های عطری، دوش واژینال بتادین، سرکه، نمک و...

تغییرات هورمونی

الیاف لباس زیر، شست و شوی لباس زیر با شوینده نامناسب

استخر و سونا

استرس و سیستم ایمنی ضعیف

همچنین لیزر موهای زائد ممکن است به علت التهاب و آسیب، ایجاد گرما و رطوبت در ناحیه، عفونت و التهاب‌های فولیکولی، قارچ و ... ایجاد عفونت کند.

عفونت قارچی

دکتر مرجان قاجار معتقد است ریشه اصلی بیش از 90 درصد عفونت‌های قارچی تناسلی نوعی قارچ به نام کاندیدا آلبیکنس است. این قارچ به طور طبیعی در محیط تناسلی زندگی می‌کند و محیط اسیدی واژن مانع از رشد این نوع از قارچ می‌شود.

اگر به دلایلی محیط تناسلی از حالت طبیعی خارج شود این قارچ‌ها بیشتر رشد می‌کنند و باعث عفونت قارچی می‌شوند. عللی که به نفع رشد قارچ خواهد بود شامل این موارد است: مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک؛ زیرا این داروها علاوه بر کشتن باکتری‌های عامل بیماری، ممکن است باکتری‌های طبیعی محافظ در واژن را نیز تحت تأثیر قرار دهند که باعث رشد راحت‌تر و سریع‌تر قارچ‌ها می‌شود، ضعف سیستم ایمنی، رطوبت و شست‌وشوی زیاد، دیابت، بارداری، مصرف قرص‌های هورمونی، مصرف زیاد کورتون، لباس زیر تنگ، دوش واژینال، خوشبوکننده‌ها و...

علاوه بر این موارد خطر بروز عفونت قارچی تناسلی در خانم‌های باردار و افرادی که داروهای ضدبارداری خوراکی مصرف می‌کنند نیز بسیار زیاد است. به گفته این متخصص نازایی، این نوع عفونت که شیوع بالایی دارد اغلب با خارش و سوزش ادرار مشخص می‌شود و مقاربت دردناک و درد حین ادرار کردن، سوزش درهنگام دفع ادرار، درد و سوزش در واژن و ناحیه بیرونی اطراف آن نیز از علائم این عفونت هستند، همچنین در معاینه پزشکی معمولا دیوار مهبل قرمز و ترشحات سفید پنیری دیده می‌شود. این عفونت بویی ندارد ولی درصورتی که این ترشحات با بوی نامطبوع و بد همراه باشند باید به فکر عفونت باکتریایی بود.

عفونت انگلی تناسلی

تریکومونیازیس بیماری‌ای است که به تدریج انتقال یافته و ناشی از انگل تریکومونیازیس واژنی است. تریکومونیازیس عمدتا باعث ایجاد عفونت دستگاه ادراری و دستگاه تناسلی می‌شود همچنین این عفونت انگلی می‌تواند خطر ابتلا یا گسترش دیگر عفونت‌های منتقله از راه جنسی را افزایش دهد. مرجان قاجار با اشاره به این‌که اصلی‌ترین نشانه عفونت انگلی تناسلی زنان یا تریکوموناس، ترشح بیش از اندازه واژینال است گفت: «این ترشح دارای رنگ خاکستری، گاهی سبز و زرد و بوی نامطبوع است که اغلب این ترشحات حالت کف مانندی دارند.»

به گفته این متخصص زنان این انگل به طور طبیعی در مجرای تناسلی زنان زندگی نمی‌کند و ابتلا به آن از طریق تماس جنسی است که معمولا از آلت تناسلی مرد به مهبل، یا از یک مهبل (واژن) به آلت تناسلی مرد منتقل می‌شود یا محیط و لوازم آلوده. فرد مبتلا دچار خارش، سوزش و درد حین ادرار و مقاربت نیز می‌تواند باشد.

در مردان این عفونت بیشتر بی‌علامت است و در مواردی با علائم ادراری همراه خواهد شد و به ندرت ترشح در آلت تناسلی وجود خواهد داشت. در صورتی که هر یک از زوجین مبتلا باشند حتما باید هر دو داروی آنتی‌بیوتیک مصرف کنند تا بهبودی حاصل شود.

عفونت باکتریال تناسلی

به گفته این متخصص زنان و زایمان علامت اصلی واژینوز باکتریال ترشحات سفید تا خاکستری رقیق و بدبو با بوی ماهی است و به خصوص ممکن است بعد از رابطه زناشویی این بو به مشام برسد. از علائم دیگر واژینوز باکتریال خارش و سوزش واژن یا مجاری ادرار است.

بنا به گفته دکتر قاجار هرگاه بالانس باکتری‌های همزیست واژن به هم بخورد این عفونت بروز می‌کند و عامل آن باکتری گاردنلاست. علل به هم خوردن تناسب باکتری‌ها که به نفع رشد بیشتر گاردنلا خواهد بود، شامل بارداری، IUDو رابطه جنسی است. درمان این عفونت با آنتی‌بیوتیک است.

دکتر مرجان قاجار متخصص زنان و زایمان و نازایی با تاکید بر این‌که عوارض درمان نشدن و بی توجهی به عفونت‌های تناسلی زیاد است گفت: «عفونت‌های واژینال به جز قارچ، در صورت عدم درمان و مزمن شدن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

ایجاد التهاب و به اصطلاح زخم دهانه رحم یا سرویکس، که در این صورت فرد ممکن است دچار خونریزی یا لکه‌بینی بعد از مقاربت شود.

احتمال درگیری رحم و لوله‌های رحم وجود دارد و عفونت لگنی رخ خواهد داد. این مورد می‌تواند با دردهای لگنی و زیر شکم، دیر باروری و گاهی نازایی همراه باشد.

عدم درمان آن در دوران بارداری با پاره شدن کیسه آب، زایمان زودرس و سقط جنین همراه است.

روش تشخیص عفونت‌های تناسلی

پزشک با معاینه لگنی و علائم و نشانه‌هایی که شما مشاهده کرده‌اید درمان را آغاز می‌کند ولی گاهی به دلیل عود کردن مکرر عفونت و عدم بهبود با درمان‌های معمول نمونه‌برداری از ترشحات هم انجام می‌شود.

درمان‌های خانگی عفونت‌های واژینال

دکتر قاجار با اشاره به این‌که هر عفونت واژینالی درمان خودش را می‌طلبد به همشهری تندرستی گفت: «مثلا قارچ داروی ضدقارچ لازم دارد یا واژینوز باکتریال داروی خودش را و... خوددرمانی گاهی مصرف خودسرانه داروهاست. مثلا فرد یک بار عفونت تریکوموناس داشته و دارویی تجویز شده و این بار عفونت قارچی دارد و مجدد همان دارو را شروع می‌کند با این کار فقط عوارض دارو شامل حالش می‌شود و بهبود نمی‌یابد و عفونت فعلی را مزمن می‌کند.

گاهی هم خوددرمانی شامل استفاده از بتادین، آب نمک، سرکه، جوش شیرین، داروهای دست‌ساز و... است. لازم است بدانیم که PH واژن برای مبارزه با ورود عفونت های مختلف باید حفظ شود. شست‌وشو با مواد ذکرشده PH واژن را خراب می‌کند و با آسیب به مخاط طبیعی واژن باعث بدترشدن شرایط می‌شود به ویژه اگر این مواد به صورت دوش واژینال استفاده شوند که درحال حاضر دوش واژینال منسوخ و مطرود است.»

به گفته این متخصص زنان همچنین بعضی گیاهان و مواد خواص درمانی دارند و در عفونت‌های واژن نیز کاربرد دارند مثل سیر، آویشن ، عسل و... این‌ها نیز باید با دوز مشخص و در درمان عفونت‌های مشخص به کار روند. مثلا داروی واژینال حاوی آویشن برای درمان عفونت‌های کاندیدا و واژینوز باکتریال داریم که با دوز مشخص تجویز می‌شود.

او توضیح داد: «این‌که برخی خود این مواد و گیاهان را داخل واژن می‌گذارند یا به بیرون می‌مالند قطعا تأثیر مؤثر دارو را نخواهد داشت و ممکن است باعث آسیب مخاط و طولانی شدن بیماری شود.»

ایجاد توازن میکروبی ناحیه تناسلی با پروبیوتیک‌ها

پروبیوتیک‌ها نیز جزو مواردی هستند که امروزه در بهبود عفونت‌های واژن موثرند و به صورت قرص‌های خوراکی یا واژینال موجود هستند. پروبیوتیک‌ها در حقیقت همان میکروب‌های مفید همزیست با قسمت‌های مختلف بدن هستند. مصرف این مواد نیز گاهی توسط بیمار به قصد درمان انجام می‌شود. لازم است بدانیم که این‌ها فقط به ایجاد توازن میکروبی واژن کمک می‌کنند و نمی‌توانند عفونت ایجاد شده را درمان کنند.

در نهایت این‌که، بالانس یا توازن میکروب‌ها و قارچ‌های همزیست واژن هم در پیشگیری از ایجاد عفونت و هم در کمک به درمان عفونت بسیار مهم است و باید اجازه داد تا واژن خودش، نظافت این ناحیه را با ترشحات مخاطی طبیعی و حضور این ارگانیسم‌ها حفظ کند.

برای رعایت بهداشت این ناحیه، شست‌وشوی ساده قسمت خارجی تناسلی با آب و صابون‌های کم عطر کفایت می‌کند و نیازی به شوینده‌های معطر یا ژل‌های بهداشتی نیست و استفاده از این مواد فقط در حد هفته‌ای یک تا دو بار توصیه می‌شود و شست‌وشوی داخل واژن نیز اصلا لزومی ندارد.

برخی از افراد هم به اشتباه بعد از مقاربت، شست‌وشوی داخل واژن را به قصد رعایت بهداشت و تمیزی یا پیشگیری از باردار شدن انجام می‌دهند که این تصوری اشتباه است و تاثیری ندارد.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.