راهکارهای مراقبت از کبد که از آن بی خبرید!
رکنا: کبد عضو مهمی است و حفظ سلامت آن اهمیت بسیاری دارد.
وجود چربی در کبد طبیعی است، اما اگر این میزان از چربی بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن کل کبد شود، فرد به بیماری کبد چرب دچار شده است. افراد به دلایل مختلف از جمله مصرف الکل، چاقی، مصرف غذاهای آماده و چرب، عدم فعالیت بدنی و مصرف مواد نامناسب غذایی ممکن است به این بیماری دچار شوند. دکتر محمدجواد احسانی، فوق‌تخصص گوارش و کبد به سئوالات زیر پاسخ می دهند.
عملکردهای مختلف کبد چیست؟
ساخت هورمون، دخالت در ایمنی، ساخت آلبومین که مهم‌ترین پروتئین بدن است، تغییر در متابولیسم موادغذایی و داروها و دفع سموم بدن.
چه عواملی سلامت کبد را به خطر می‌اندازد؟
برخی بیماری‌ها که مختص خود کبد است. کبد در جریان برخی بیماری‌های عمومی تحت تاثیر قرار می‌گیرد. اگر میزان چربی‌ها یا تری‌گلیسیرید در کبد حداقل ۵درصد باشد، کبد چرب اطلاق می‌شود.
عوامل موثر بر کبد چرب کدام است؟
بیشترین تئوری مقاومت به انسولین است. وقتی سوخت و ساز چربی در کبد مختل شود، کبد چرب ایجاد می‌شود. علت مقاومت به انسولین، وزن بالا، بی‌تحرکی، تری‌گلیسیرید بالا، افزایش سایز دورکمر وکاهش اچ ـ دی ـ ال خون است.
مقاومت به انسولین باعث می‌شود چربی‌ای که باید از خون خارج شود در کبد ذخیره شود. به دنبال این قضیه، پدیده التهاب درکبد ایجاد می‌شود. اگر فرد درمان نشود به دنبال التهاب و تجمع سلول‌های التهابی فیبروز ایجاد می‌شود.
اینجاست که کبد آسیب می‌بیند و نهایتا ممکن است فرد به سرطان مبتلا شود. بنابراین پرهیز از چاقی، انجام ورزش و تحرک بدنی و اصلاح شیوه زندگی به افراد توصیه می‌شود. حدود ۷تا۸ درصد افراد مبتلا به کبد چرب چاق نیستند. ورزش منظم روزانه که حداقل نیم ساعت در روز باشد مفید است. پیاده‌روی باید تند باشد، طوری که فرد تعریق داشته باشد و ضربان قلب او افزایش یابد. پیاده‌روی معمول گرچه موثر است، اما کافی نیست.
در این افراد کاهش وزن باید تدریجی و مداوم باشد. کاهش وزن ناگهانی کبد چرب را تشدید می‌کند. حداکثر ۵ تا ۷ درصد کاهش وزن طی شش تا ۱۲ ماه، کبد چرب را اصلاح می‌کند. حداکثر کاهش وزن نباید از سه تا چهار کیلوگرم در ماه بیشتر باشد.کاهش وزن سریع را نمی‌توان حفظ کرد و اثر عکس هم دارد. در برخی افراد در شرایطی نمونهبرداری از کبد لازم است. گاه نیاز به سونوگرافی احساس می‌شود. بهترین روش تشخیصی برای میزان آسیب کبد، نمونهبرداری است. انجام ام.آر.آی در برخی افراد که در معرض خطر پیشرفت هستند، می‌تواند جایگزین نمونهبرداری شود.
بیماری کبد چرب چگونه تشخیص داد می شود؟
برای افراد مشکوک به کبد چرب انجام یک‌سری آزمایش تجویز می‌شود مثل قند خون، چربی خون، شمارش گلبول قرمز و سفید، شمارش پلاکت و بررسی آنزیم‌های کبد. اگر قند خون بالاست، درمان می‌شود. اگر چربی خون بالا باشد قابل درمان است. کسی که آنزیم‌های کبدی‌اش بالاست احتمال خطر بیشتر از زمانی است که آنزیم‌ها بالا نیست. البته اگر آنزیم‌ها نرمال است هم نباید بیماری را رها کرد.
آیا افرادی که سابقه اعتیاد دارند، به کبد چرب مبتلا می‌شوند؟
اگر هپاتیت ویروسی نگرفته باشد به کبد چرب هم مبتلا نمی‌شوند، مگر این که چاق باشند، اما ارتباط مستقیم بین کبد چرب و اعتیاد وجود ندارد.
آیا فرد مبتلا به ام اس به کبد چرب مبتلا می‌شود؟
ارتباطی مستقیم بین این دو بیماری نیست. اگر بیمار داروی استروئیدی مصرف کند و دچار افزایش وزن و بی‌تحرکی نیز باشد، مستعد کبد چرب می‌شود.
آیا مصرف سیر، روغن گیاهی و استفاده از طب‌سنتی به درمان کبد چرب کمک می‌کند؟
بله اینها کمک‌کننده است؛ اما تا به حال دارویی که ۱۰۰درصد موثر باشد، شناخته نشده است.
آیا ویتامین E در درمان کبد چرب مفید است؟
بله اما شرایط خاص برای مصرف آن وجود دارد؛ این که نمونهبرداری از کبد انجام شده، بیماری پیشرفته باشد و فرد نیز دیابت نداشته باشد. در این صورت فقط با تجویز پزشک باید مصرف شود.
برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
ارسال نظر