سازه های آبی شوشتر / مکانی دیدنی در حوالی اهواز

قدمت سازه های آبی شوشتر

بر اساس شواهد و روایات تاریخی، شروع ساخت سازه های آبی شوشتر به دوران هخامنشیان باز می‌گردد. شواهد نشان می‌دهد که داریوش بزرگ دستور ساخت اولین سدها و کانال‌ها را در این منطقه صادر کرد. در دوران ساسانیان، این مجموعه به طور قابل توجهی توسعه یافت و تا حد زیادی شکوه و عظمت فعلی خود را از این دوره وام گرفته است. شاپور اول ساسانی با استفاده از اسیران رومی، پل‌ها، بندها و تونل‌های جدیدی به این مجموعه اضافه کرد. در طول قرن‌های متمادی، سازه های آبی شوشتر توسط پادشاهان و حکمرانان مختلف مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و تلاش شد تا عظمت آن حفظ شود. امروزه، آسیاب های آبی شوشتر به عنوان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان خوزستان شناخته می‌شود که بسیاری از گردشگران با خرید بلیط هواپیما از تهران به اهواز، به این شهر رفته اند، از این بنا بازدید می‌کنند. در دوران قاجار، با تلاش برخی از حکمرانان محلی، دوباره مرمت و بازسازی سازه های آبی شوشتر آغاز شد. در سال 1385، سازه های آبی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

سازه های آبی شوشتر کجاست؟

برای رفتن به سازه های آبی شوشتر، می‌توانید از طرق مختلف از جمله: هواپیما، قطار و وسیله‌های شخصی، به اهواز سفر کرده و سپس به سوی شوشتر حرکت کنید. با ورود به شوشتر، دو خواهران، می‌توانید مسیر میدان هفده شهریور و خیابان شریعتی را در نقشه‌های مسیریابی جستجو کرده و به سادگی به سازه های آبی شوشتر دسترسی یابید.

بخش های اصلی سازه های آبی شوشتر

بنای سازه های آبی شوشتر، از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده که هر کدام وظیفه‌ای خاص را بر عهده داشته‌اند. برخی از این بخش‌ها به شرح زیر هستند:

1. بند میزان

بند میزان در دوره ساسانیان و به دستور شاپور اول ساخته شد. این بند در طول تاریخ چندین بار مرمت و بازسازی شده است. این بنای تاریخی، از سنگ تراشیده و ساروج ساخته شده است. این بند دارای 40 دهانه است که برای تنظیم جریان آب به کار می‌روند. بند میزان نقش مهمی در کشاورزی، صنعت و تامین آب آشامیدنی مردم شوشتر داشته است.

2. پل شادروان

از دیگر قسمت‌های مهم سازه های آبی شوشتر می‌توان به پل شادروان اشاره کرد. این پل نیز در دوره ساسانیان ساخته شده و در طول تاریخ چندین بار مرمت و بازسازی شده است. پل شادروان 280 متر طول، 14 متر عرض و 12 متر ارتفاع دارد. این پل دارای 44 دهانه است که از سنگ و آجر ساخته شده است. پل شادروان دارای تزئینات آجرکاری و کاشی کاری زیبایی نیز می باشد که بخش‌هایی از آن به مرور زمان دچار خرابی‌هایی شده است. پل شادروان علاوه بر اینکه یکی از زیباترین پل های ایران است، برای عبور و مرور و همچنین انتقال آب به سمت آسیاب ها و زمین های کشاورزی نیز استفاده می‌شده است.

3. آسیاب های آبی

آسیاب های آبی شوشتر در دوره ساسانیان و به منظور استفاده از نیروی آب برای آرد کردن گندم و سایر غلات ساخته شده اند. آسیاب های آبی شوشتر از نوع آسیاب های عمودی هستند که از نیروی آب برای چرخاندن سنگ آسیاب استفاده می کردند. آسیاب های آبی شوشتر به عنوان یکی از بخش های مهم سازه های آبی شوشتر در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

4. تونل گرگر

تونل گرگر به منظور انتقال آب به مناطق غربی شهر شوشتر ساخته شده است. این تونل گرگر حدود 450 متر طول، 4 متر ارتفاع و 3 متر عرض دارد. تونل گرگر نقش مهمی در تامین آب آشامیدنی و کشاورزی مناطق غربی شهر شوشتر داشته است.

دیدنی های سازه های آبی شوشتر

با ورود به محوطه سازه های آبی شوشتر، مجموعه‌ای از جاذبه‌های زیبا را مشاهده خواهید کرد که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:

1. قلعه سلاسل

قدیمی‌ترین قسمت سازه های آبی شوشتر، قلعه تاریخی سلاسل است. این قلعه در گذشته نقشی کلیدی را در محافظت از شهر ایفا می‌کرد و کاربرد نظامی آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بود. علاوه بر آن این قلعه در کنترل آب رود داریون نیز نقشی اساسی داشت. این قلعه از بخش‌های مختلفی از جمله: شبستان، برج، سربازخانه، قورخانه و ... تشکیل می‌شد که بسیاری از قسمت‌های آن به مرور زمان تخریب شد.

2. برج میزان

برج کلاه فرنگی که پیش از بند میزان قرار دارد، از دیگر دیدنی‌‌های سازه های آبی شوشتر است که بر روی پایه‌هایی هشت ضلعی قرار گرفته است. ساختار سنگی و ارتفاع 7 متری این پل، نمایی زیبا را در اطراف منطقه ایجاد کرده است. تصور کنید که این برج در گذشته چه شکوه و عظمتی داشته است.

3. پلکان قدیمی سازه های آبی شوشتر

یکی از بخش‌های محبوب در سازه های آبی شوشتر، پلکان قدیمی این بنا است که در بخش جنوبی آن قرار دارد. این بخش که چندین قرن قدمت دارد، از حدود 200 پله تشکیل شده است که محوطه پلکان، آبشارها را به بخش مسکونی متصل می‌کند. در این مسیر اتاقک‌هایی نیز وجود دارد که زیبایی بنا را دوچندان کرده است.

زمان طلایی برای بازدید از سازه های آبی شوشتر

از فصل بهار به عنوان بهترین زمان برای بازدید از سازه های آبی شوشتر یاد می‌شود. در این فصل شهر شوشتر، به دلیل آب و هوای بی‌نظیر و شرایط مطلوبی که دارد، می‌تواند اقامتی به یاد ماندنی را برای شما رقم بزند. شما می‌توانید در ماه‌های اردیبهشت و خرداد، با سفر به جنوب کشور سفری لذت‌بخش را تجربه کنید. بازدید از این سازه معمولا از ساعت 8 صبح تا 8 شب آزاد بوده و شما می‌توانید در این ساعات، با خیالی آسوده از آن بازدید کنید. به طور معمول برای بازدید از تمامی بخش‌های این منطقه، به بیش‌تر از دو ساعت زمان نیاز ندارید و شما می‌توانید با سفری کوتاه به شوشتر، از تمامی زیبایی‌های این بنا لذت ببرید.

سخن پایانی

بازدید از سازه های آبی شوشتر، تنها بخش کوچکی از لذت تجربه سفر به این شهر تماشایی را تشکیل می‌دهد. شوشتر به تنهایی 14 مورد از میراث جهانی ثبت شده در یونسکو را در خود جای داده است؛ در نتیجه بازدید از آن تجربه‌ای تکرار نشدنی را برای شما رقم خواهد زد. اگر قصد دارید تا سفری آسان و بدون دغدغه را تجربه کنید، تنها کافی است به سایت یوتراوز مراجعه کرده و به سادگی بلیت سفر خود را تهیه نمایید.