آزمایش ادرار برای سنجش میزان ید در بدن؛ روش‌ها و اهمیت

به گزارش رکنا، دکتر احمد اسماعیل‌زاده با اشاره به اینکه برنامه پایش ملی ید هر ۵ تا ۶ سال یک بار در کشور اجرا می‌شود، گفت: معاونت بهداشتی وزارت بهداشت مسئولیت انجام ششمین پایش مصرف ید در زنان باردار و دانش‌آموزان را به پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی سپرده است. آخرین پایش پیش از این در سال ۱۳۹۳ انجام شده بود.

نتایج پایش ششم ید در کشور

اسماعیل‌زاده در مورد نتایج ششمین پایش ملی مصرف ید اظهار داشت: این بررسی در پایان سال گذشته صورت گرفت و بیش از ۱۱ هزار دانش‌آموز و ۳ هزار زن باردار مورد مطالعه قرار گرفتند. به گفته وی، حدوداً ۷۲ درصد این دانش‌آموزان در مناطق شهری و بقیه در روستاها زندگی می‌کنند.

وضعیت ید دانش‌آموزان

این مقام مسئول با تاکید بر اینکه "ید ادرار" شاخص اصلی کفایت ید است، گفت: میزان مطلوب ید ادرار باید ۱۰۰ میکروگرم بر لیتر باشد. نتایج پایش نشان داد میانه ید ادرار دانش‌آموزان کشور ۱۳۳ میکروگرم در لیتر است که نشان‌دهنده کفایت عمومی ید است؛ اما در برخی استان‌ها مانند آذربایجان غربی و شرقی، گلستان، قزوین و قم، این میزان پایین‌تر از حد استاندارد است.

لزوم بررسی در استان‌های در معرض خطر

وی افزود: استان‌های ذکر شده در معرض خطر کمبود ید قرار دارند و دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت برنامه‌هایی برای پیگیری و بررسی موضوع در همکاری با معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی این مناطق تنظیم کرده است. به علاوه، مواردی نظیر تبلیغ نمک‌های دریایی و رنگی و نظارت ضعیف از عوامل احتمالی کاهش میزان ید در این استان‌ها شناخته شده است.

وضعیت ید زنان باردار

اسماعیل‌زاده با تاکید بر اهمیت بررسی وضعیت ید در زنان باردار گفت: کمبود ید می‌تواند منجر به مشکلاتی همچون سقط جنین، عقب‌ماندگی ذهنی جنین و اختلالات تکاملی شود. زنان باردار به ید بیشتری نسبت به سایر افراد نیاز دارند و حد مطلوب ید برای این گروه بیش از ۱۵۰ میکروگرم در لیتر است، اما نتایج نشان داده میانه ید ادارار زنان باردار در کشور تنها ۱۲۸ میکروگرم است که پایین‌تر از میزان استاندارد است.

اقدامات مداخله‌ای برای زنان باردار

مدیر دفتر بهبود تغذیه با اشاره به اینکه فقط ۶ استان مثل گلستان، فارس و همدان وضعیت مطلوبی دارند، افزود: شرایط ید زنان باردار در بسیاری از استان‌ها نامطلوب است، هرچند در حد تأثیر بر هوش جنین نیست اما می‌تواند زنگ خطر باشد. برای رفع این مشکل، تامین مکمل‌های یدوفولیک برای دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در دستور کار قرار گرفته و با انجمن متخصصان زنان نیز صحبت‌هایی برای تجویز این مکمل‌ها انجام شده است.

برنامه پایش سالانه ید

اسماعیل‌زاده اعلام کرد: با توجه به نتایج پایش اخیر، برنامه بررسی ید دانش‌آموزان و زنان باردار هر سال انجام خواهد شد تا بتوان وضعیت را بهبود داد.

دلایل کمبود ید در کشور

وی درباره دلایل کاهش میزان ید در زنان باردار گفت: علاوه بر مسائل نظارتی مربوط به افزودن ید به نمک، مواردی نظیر گرانی و محدودیت‌های تولید یدات پتاسیم نیز اثرگذار هستند. همچنین ترویج نمک‌های غیر استاندارد در طب سنتی نیز می‌تواند موجب کاهش ید شود و باید این مساله جدی گرفته شود.