راز حذف فلزات سنگین آب با دم کردن چای

به گزارش رکنا، پژوهشی تازه نشان داده است که دم کردن چای می‌تواند علاوه بر لذت‌بخش کردن نوشیدن، اثری جالب دیگر نیز داشته باشد؛ کاهش فلزات سنگین در آب نوشیدنی.

دانشمندان دانشگاه نورث‌وسترن در ایالات متحده آمریکا کشف کرده‌اند که دم کردن چای قادر به کاهش مقدار فلزات سنگین همچون سرب و کادمیوم در آب است. آن‌ها توضیح می‌دهند که یون‌های فلزات سنگین به سطح برگ‌های چای می‌چسبند و سپس همراه با تفاله از نوشیدنی جدا می‌شوند.

وینایاک دراوید، نویسنده اصلی این تحقیق، می‌گوید: «هدف ما این نیست که مردم از برگ‌های چای به‌عنوان یک فیلتر آب استفاده کنند.» او همچنین خاطرنشان می‌کند که این مطالعه صرفاً بر اندازه‌گیری جذب فلزات سنگین توسط چای متمرکز بوده است و یافته‌ها نشان می‌دهد ممکن است دم کردن چای به کاهش تماس با فلزات سنگین کمک کند.

بنجامین شیندل، یکی دیگر از پژوهشگران این بررسی، بیان می‌کند: «در برگ‌های چای، ویژگی خاصی که آن‌ها را در جذب فلزات متمایز کند وجود ندارد. اما مهم‌ترین نکته این است که چای یکی از پرمصرف‌ترین نوشیدنی‌های دنیا است.»

او اضافه می‌کند: «مواد مختلف دیگری نیز ممکن است چنین اثری داشته باشند، اما استفاده از آن‌ها عملی نیست. در حالی که دم کردن چای به‌راحتی و بدون هیچگونه تسهیلات اضافی، به حذف فلزات سنگین کمک می‌کند.»

مقایسه انواع چای و کیسه‌های چای

در این تحقیق، انواع مختلف چای نظیر چای سیاه، سبز، اولانگ، سفید، بابونه و رویبوس به دقت مورد بررسی قرار گرفته‌اند. همچنین محققان تفاوت‌های ناشی از جنس کیسه‌های چای کیسه‌ای را مطالعه کردند.

ابتدا محلول‌هایی با مقادیر مشخص از فلزات سنگین (از جمله سرب، کروم، مس، روی و کادمیوم) ساخته و تا نزدیکی نقطه جوش گرم شدند. سپس برگ‌های چای در این محلول قرار داده شدند و میزان فلزات باقی‌مانده در آب در زمان‌های مختلف اندازه‌گیری شد.

نتایج نشان داد که جنس کیسه‌های چای نقش قابل توجهی در جذب فلزات سنگین دارد. کیسه‌های ساخته‌شده از پنبه و نایلون تأثیر اندکی بر این روند داشتند، اما کیسه‌های سلولزی عملکرد بهتری نشان دادند. به گفته شیندل، سلولز -که از چوب استخراج می‌شود- سطح بیشتری برای جذب یون‌های فلزی فراهم می‌آورد. در مقابل، کیسه‌های نایلونی نه‌تنها کمکی نمی‌کنند، بلکه باعث ورود میکروپلاستیک‌ها به آب نیز می‌شوند.

او بیان می‌کند: «امروزه اکثر چای‌های کیسه‌ای از مواد طبیعی همچون سلولز تهیه می‌شوند که ممکن است ذرات ریز سلولزی را وارد آب کند. اما این فیبر طبیعی است و بدن انسان توانایی دفع آن را دارد.»

تناسب مدت زمان دم کشیدن و حذف فلزات سنگین

یکی از یافته‌های مهم این پژوهش آن است که مدت زمان دم کشیدن چای تأثیر چشمگیری بر جذب فلزات سنگین دارد. برگ‌های چای سیاه معمولی، به‌خصوص زمانی که خردتر باشند، فلزات بیشتری را جذب می‌کنند. همچنین، هرچه زمان دم کشیدن طولانی‌تر باشد، میزان فلزات حذف‌شده افزایش می‌یابد.

شیندل توضیح می‌دهد: «برای کسانی که چای را تنها چند ثانیه دم می‌کنند، انتظار کاهش چشمگیر فلزات سنگین غیرمنطقی است، اما دم کردن طولانی‌تر اثر بیشتری در حذف این فلزات دارد.»

چای چه مقدار از فلزات سنگین را حذف می‌کند؟

بر پایه این تحقیق، یک فنجان چای استاندارد که با یک عدد چای کیسه‌ای و یک لیوان آب تهیه شود و به مدت ۳ تا ۵ دقیقه دم بکشد، قادر است حدود ۱۵ درصد سرب موجود در آب را کاهش دهد. این میزان در صورت افزایش زمان دم کشیدن، بیشتر نیز خواهد شد. اگرچه در مناطقی که آب آشامیدنی کیفیت بالایی دارد، حضور فلزات سنگین چندان نگران‌کننده نیست، اما این یافته‌ها می‌توانند در مواقع بحرانی یا مناطقی با آب کم‌کیفیت، کمک‌کننده باشند.

شیندل در پایان می‌گوید: «اگر مردم روزانه یک فنجان چای بیشتر بنوشند، ممکن است نرخ بیماری‌هایی که در اثر تماس با فلزات سنگین ایجاد می‌شوند، کاهش یابد. شاید همین مسئله یکی از دلایل پایین بودن آمار بیماری‌های قلبی و سکته در کشورهایی باشد که مصرف چای در آن‌ها بالاست.»