یخچال های باستانی ایران چگونه بوده است؟
رکنا: قبل از اختراع یخچال و فریزر، که یک اختراع نسبتا مدرن است، یخ یک کالای باارزش بود که به آسانی به دست نمی آمد یا ساخته نمی شد، به خصوص در تابستان.
برای نگهداری گوشت و دیگر موادغذایی بلوک های بزرگ یخ از کشورهای اسکاندیناوی در قطب شمال یا از قله کوه ها با دقت عایق و وارد می شد. در ایالات متحده، انگلستان و دیگر کشورهای اروپایی، یخ از نروژ آورده می شد. روس ها یخ را از رودخانه نوا جمع می کردند و هندی ها سهمشان را از هیمالیا برداشت می کردند. یخ در ساختمان های خاصی که بدین منظور می ساختند و یخچال نام داشت قرار داده می شد و کل سال دوام می آورد.
رایج ترین طرح اتاق های زیرزمینی بود که نزدیک به منابع طبیعی یخ زمستانی مانند دریاچه های آب شیرین ساخته می شد. در زمستان برف و یخ به این یخچال ها برده می شد و با کاه یا خاک اره عایق می شد. یخ ها چند ماه دوام اغلب تا زمستان بعد دوام داشتند و به عنوان منبع یخ در ماه های تابستان استفاده می شدند. این یخ ها برای خنک کردن نوشیدنی ها و شربت و بستنی استفاده می شدند.
یخچال های ایران از اوایل قرن هفدهم پیش از میلاد وجود داشتند و تا 50 سال پیش هم استفاده می شدند. بسیاری از یخچال های تخم مرغی شکل متروکه از آجرهای خشتی ساخته می شدند و هنوز هم وجود دارند. یخچال های ایرانی به بزرگی یخچال های غربی و به دلیل راهی که یخ به دست می آمد، منحصربفرد هستند. مقادیر عظیم یخ نیاز بود تا این چاه های گنبدی عظیم را پر کند و به دلیل شرایط آب وهوایی ایران نمی شد آب را از جاهای دور آورد. ایرانی های باهوش خودشان یخ را می ساختند. پشت هر یخچال کانال های کم عمق طولانی بود که در شب های زمستان در آن آب می ریختند. کانال ها در طول روز با دیوارهایی که رویشان سایه می انداخت از گرما محافظت می شدند. در شب یک لایه ضخیم روی سطح تشکیل می شد. این یخ شکسته می شد و قبل از اینکه خورشید بتابد به یخچال ها برده می شد. هرشب این کار تکرار می شد تا یخ به مقدار کافی جمع شود. بیش از صد یخچال در سراسر ایران وجود دارد اما تعداد کمی از آن ها هنوز به شکل اصلی هستند.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
ارسال نظر