اما بخش اعظم این تولید گاز در داخل کشور مصرف می‌شود. از این روست که ایران سومین کشور تولید کننده و پانزدهمین کشور صادر کننده گاز در جهان به شمار می‌رود. اما برنامه این است که در سال‌های آینده توسعه گازرسانی داخلی به پایان برسد و بعد از آن جمع‌آوری گازهای همراه و تأمین خوراک صنایع و صادرات در صدر برنامه‌های وزارت نفت و زیر مجموعه آن یعنی شرکت ملی گاز ایران قرار بگیرد. این برنامه کمک می‌کند که بازار گاز ایران در جهان و قدرت چانه زنی کشور افزایش یابد.

بر اساس آمار شرکت ملی گاز تاکنون 93.6 درصد جمعیت کشور از نعمت گاز برخوردارند که شامل 97 درصد جمعیت شهری و 82 درصد جمعیت روستایی است. به‌طوری که یک هزار و ۱۳۹ شهر مطابق ۹۷ درصد جمعیت شهری و حدود ۲۷ هزار روستا مطابق ۸۲ درصد جمعیت روستایی از نعمت گاز طبیعی برخوردار شده‌اند. آنطور که گفته شده، گازرسانی شهری و روستایی تا سال ۱۴۰۰ به پایان می‌رسد. در این راستا ۵ هزار روستا نیز در دست اقدام هستند. این درحالی است که به‌طور معمول در هر سال با رشد حدود۶ درصد نیز روبه‌رو می‌شویم.

آخرین وضعیت صادرات گاز ایران

موقعیت جغرافیایی ایران به گونه‌ای است که توان صادرات گاز به کشورهای همسایه نظیر عراق، کویت و امارات را دارا و از امکانات لازم نیز برخوردار است.

حسن منتظر تربتی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران درباره وضعیت صادرات گاز ایران به کشورهایی نظیر ترکیه و عراق و همینطور روند مذاکرات با کشورهایی نظیر پاکستان و هند می‌گوید: «امروز صادرات گاز به عراق برای دو مقصد بغداد و بصره انجام می‌شود. لازم به ذکر است که نیازهای عراق در تابستان بیشتر می‌شود بنابراین صادرات گاز در آن فصل شتاب بیشتری خواهد داشت اما اکنون صادرات مطابق قرارداد جریان دارد. در این بخش تاکنون مطالبات‌مان را مطابق ارز قراردادی به یورو دریافت کرده‌ایم اما این‌که در آینده ارز دریافتی از عراق بر اساس چه واحد پولی باشد موضوعی است که باید مورد توافق بانک مرکزی ایران و عراق قرار بگیرد. قرارداد صادرات گاز به بصره به تازگی آغاز شده و این قرارداد رو به توسعه است.»

ایران در قرارداد صادرات گاز به عراق در هر بخش متعهد ‌شده که روزانه 20 تا 25 میلیون متر مکعب گاز صادر کند.

منتظر تربتی در یک نشست خبری ادامه داد: «درباره صادرات گاز به ترکیه از آنجایی که مصرف داخلی گاز ترکیه رو به افزایش است و همچنین ترکیه مسیر خوبی برای صادرات گاز به اروپا محسوب می‌شود، هر دو کشور طالب ادامه قرارداد خواهیم بود.» اما در مورد صادرات گاز به پاکستان اما و اگر‌های زیادی وجود دارد. معاون وزیر نفت می‌گوید:« ما برای صادرات گاز به پاکستان آماده هستیم و بخش زیادی از خطوط انتقال گاز به سوی پاکستان را نیز احداث کرده‌ایم بنابراین زیرساخت‌های صادراتی ما مهیا هستند اما در داخل کشور پاکستان دولت و بخش خصوصی باید به این نتیجه برسند که آیا می‌خواهند گاز را از ایران دریافت کنند یا خیر؟ امیدواریم که بخش خصوصی، سرمایه‌گذاری لازم برای دریافت گاز از ایران را انجام دهد اما این موضوع هنوز به شکل رسمی از سوی پاکستان مطرح نشده است. از این رو به دنبال قطعی شدن شرایط صادرات گاز به پاکستان هستیم و سیاست ما بر این است که امیدوار باشیم تا بحث صادرات گاز به پاکستان نهایی شود.» منتظر تربتی درباره صادرات گاز به ارمنستان نیز گفت: «صادرات گاز به این کشور مطابق قرارداد در جریان است و ما امکان افزایش صادرات گاز به این کشور را داریم.»

به واردات گاز نیاز نداریم

اختلاف گازی ایران و ترکمنستان موضوع دیگری بود که معاون وزیر نفت در امور گاز به توضیح درباره آن پرداخت. او می‌گوید: «با ترکمنستان دچار یک اختلاف شدیم و مسأله را به داوری ارجاع داده و آن را پیگیری می‌کنیم. در سال‌های گذشته کمبود گاز در شمال کشور سبب شد تا وارد‌کننده گاز از ترکمنستان باشیم اما امروز این وابستگی از میان رفته و در فصل سرما نیز هیچ مشکلی برای تأمین گاز مناطق شمال کشور نداریم با این حال می‌توانیم با ترکمنستان به عنوان دارنده منابع گازی روابط خوبی برقرار کنیم و این روابط را نیز توسعه دهیم.»

خبرهایی از قیمت گاز / در جهان قیمت هر مترمکعب گاز

۲۰ سنت است و با یک محاسبه سر انگشتی می‌توان دریافت که قیمت گاز در داخل کشور بسیار پایین است. در حال حاضر هر متر مکعب گاز 80 تومان تا 150 تومان به فروش می‌رسد.اما با این حال تربتی می‌گوید: افزایش گازبها منوط به تصمیم‌گیری مجلس شورای اسلامی و دولت است و شرکت ملی گاز برنامه‌ای برای آن ندارد.

یادداشت

صادرات نفت یا گاز؟ / ​​​​​​​مهران امیرمعینی، کارشناس بازار گاز

ایران در ده‌های اخیر بویژه 2 دهه گذشته، سیاست جایگزینی گاز طبیعی با نفت خام و فرآورده‌های نفتی را به جد دنبال کرده است. هرچند که درباره بهینه بودن این مصارف و راندمان تجهیزات گازسوز بویژه در نیروگاه‌ها و صنایع هنوز بحث‌هایی وجود دارد اما در اجرای این سیاست که بر اساس ارزش حرارتی گاز نسبت به نفت و میزان آلایندگی هر کدام اتخاذ شده، کشورمان کارنامه موفقی داشته است. از سوی دیگر این جایگزینی گاز با نفت خام و فرآورده‌های نفتی باعث شده که پتانسیل صادرات کشور به حداقل برسد اما قرار است در سال‌های آتی و با اتمام پروژه‌های گازرسانی، هدف اصلی توسعه این بخش و افزایش صادرات باشد. بویژه به کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس، اروپا و آسیایی شرقی از طُرقی نظیر خط لوله و LNG. به هر حال مسیری که تاکنون طی شده، مطابق با سیاست‌های دولت‌ها بوده است که صادرات نفت به گاز را ارجح دانسته‌اند. با یک محاسبه سرانگشتی می‌توان دریافت که با توجه به نیاز کشور به درآمدهای ارزی، سیاست اتخاذ شده نادرست نبوده است. چراکه 16 درصد ارزش حرارتی نفت خام، قیمت گاز بر اساس ارزش حرارتی است. در حال حاضر هر بشکه نفت خام میانگین 60 دلار ارزش معاملاتی دارد. اما سؤال اینجاست که آیا بایستی بخش اصلی تمرکز صادراتی خود را معطوف به نفت می‌کردیم یا ترکیبی از نفت و گاز؟ در این رابطه عقیده دارم صادرات نفت و گاز با یک سهم متناسب منطقی‌تر، تحریم پذیری را سخت‌تر می‌کرد. لذا باید هرچه سریع‌تر و با تمام توان به این سمت حرکت کنیم. اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید

عطیه لباف

اخبار وبگردی را در اینجا بخوانید: