معافیت ایران از کاهش تولید نفت

نشستی که بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت از آن با عنوان «سخت و سخت‌تر از همیشه» یاد می‌کند. نتیجه اما برای ایران مطلوب بود؛ توافق اوپک بر سر کاهش 800 هزار بشکه‌ای تولید نفت خام و معافیت ایران از مشارکت در این توافق. روز گذشته کشورهای غیر عضو در این سازمان هم به اعضای اوپک ملحق شدند و تعهد کردند که 400 هزار بشکه در روز از تولید خود بکاهند. به این ترتیب باید انتظار داشت که در 6 ماه نخست سال 2019 یعنی دوره اجرای این توافق مجموعاً یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز از عرضه نفت خام به بازار‌های جهانی کاسته شود. کاهشی که به اعتقاد 24 کشور شرکت‌کننده در این توافق متعادل‌کننده بازار Store خواهد بود. در این باره سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات و رئیس دوره‌ای اوپک در زمان افتتاحیه پنجمین نشست وزارتی مشترک اوپک و غیراوپک که باید جای خود را به وزیر انرژی ونزوئلا بدهد، اظهار کرد: «در سال ۲۰۱۹ تمرکز ما مانند سال ۲۰۱۸ بر ثبات بازار نفت و همکاری سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) با کشورهای غیرعضو اوپک خواهد بود.»

2.5 درصد از تولید ماه اکتبر

علاوه بر ایران دو کشور لیبی و ونزوئلا هم از توافق کاهش تولید معاف شدند. اما مبنای کاهش تولید سایر اعضا چه بود؟ بر اساس آنچه اعلام شده 11 عضو دیگر این سازمان قرار شده 2.5 درصد از تولید ماه اکتبر(مهر-آبان) ٢٠١٨ خود را به مدت 6 ماه کاهش دهند. این کاهش 800 هزار بشکه‌ای در حالی رقم می‌خورد که فقط سه کشور عربستان، امارات، عراق در ماه اکتبر به ترتیب 613 هزار، 298 هزار و 192 هزار بشکه در روز بیشتر از ماه مه نفت خام تولید کرده‌اند. این سه کشور قرار است با بیشترین افزایش تولید در ماه‌های اخیر فقط 2.5 درصد از تولید ماه اکتبر خود بکاهند؛ یعنی میانگین 265 هزار، 79 هزار، 116 هزار بشکه در روز کاهش تولید که باز هم از میزان افزایش تولیدشان کمتر است. افزایش تولیدی که به بهانه تحریم‌های ایران رقم خورد اما با صفر نشدن صادرات نفت خام ایران و حفظ بازار، درنهایت دامن تولیدکنندگان دیگر اوپک را هم گرفت. با این حال تعادل بازار و حفظ قیمت نفت خام در کانال بالای 60 دلار، دستاورد مهم این اجلاس برای تمام کشورهای تولیدکننده نفت خام بود. هرچند که بازهم عربستان و روسیه دو تولیدکننده بزرگ نفت خام بیشترین سود را از این توافق بردند.

اما زنگنه که در دو روز گذشته با مذاکرات فشرده و تحت فشار قرار دادن تولیدکنندگان نفت خام عضو و غیرعضو اوپک به نتیجه مورد نظر ایران دست یافته بود، پیش از ترک دبیرخانه اوپک در بین خبرنگاران حاضر شد و صراحتاً اعلام کرد: «به آنچه منافع اوپک و ایران را تأمین می‎کند، دست یافتیم.»

به این ترتیب می‌توان ادعا کرد که دیپلماسی قهر و آشتی زنگنه با اوپک یک بار دیگر در اجلاس 175 به بار نشست. حتی خبرگزاری‌های خارجی از جمله بلومبرگ درباره آن نوشته‌اند: ایران برنده این نشست پرمنازعه بود.

روسیه میان ایران و اوپک را گرفت

روسیه به‌عنوان بزرگترین تولید‌کننده نفت خام که در ماه اکتبر بیش از 11 میلیون و 600 هزار بشکه در روز نفت خام تولید کرده است، روز گذشته پیش از اجلاس اوپک و غیر اوپک با زنگنه دیدار کرد. تا زمان تنظیم این گزارش جزئیات این نشست رسانه‌ای نشده بود اما منابع آگاه می‌گویند که این دیدار اوپک را به توافق کاهش تولید یک گام نزدیک‌تر کرد. روسیه و 9 کشور غیرعضو در اوپک متعهد شده‌اند که 400 هزار بشکه در روز از تولید خود بکاهند. روسیه از ماه مه تاکنون بیش از 450 هزار بشکه در روز به تولید خود افزوده است.

قیمت نفت روی مدار صعود

قیمت نفت خام که روز پنجشنبه از توافق کاهش تولید اوپک ناامید شده بود به مرز 59 دلار برای هر بشکه رسید اما روز گذشته بعد از توافق اوپک و غیر اوپک برای کاهش تولید روند صعودی در پیش گرفت. به طوری که در زمان تنظیم این گزارش با بیش از 5 درصد افزایش به 63 دلار و 56 سنت برای هر بشکه رسید. اخبار 24 ساعت گذشته رکنا را از دست ندهید