گسترش اعتراضات در ترکیه پس از بازداشت شهردار استانبول؛ واکنش اردوغان و سرکوب معترضان

به گزارش رکنا، هزاران نفر از مردم برای دومین شب متوالی در روز پنج‌شنبه در مقابل ساختمان شهرداری استانبول تجمع کردند تا به بازداشت اکرم امام‌اوغلو، شهردار این شهر، اعتراض کنند. بسیاری بازداشت او را تلاشی سیاسی از سوی دولت برای حذف یکی از رقبای اصلی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، از رقابت‌های آینده ریاست‌جمهوری تلقی می‌کنند.

اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول سحرگاه چهارشنبه به اتهام فساد مالی و ارتباط با گروه‌های تروریستی بازداشت شد. این اقدام بخشی از سرکوب گسترده‌تر مخالفان و صداهای منتقد در ترکیه به شمار می‌رود. علاوه بر او، چندین شخصیت برجسته دیگر، از جمله دو شهردار منطقه‌ای، نیز دستگیر شدند. این بازداشت‌ها نگرانی‌های عمیقی را درباره وضعیت دموکراسی در ترکیه ایجاد کرده و موجی از اعتراضات را در استانبول و شهرهای دیگر به راه انداخته است. مقام‌های ترکیه با بستن جاده‌ها و اعمال ممنوعیت چهار روزه برای تظاهرات و همچنین سرکوب معترضان سعی دارند اوضاع را تحت کنترل درآورند.

واکنش‌ها و تأثیرات اقتصادی

بازداشت شهردار استانبول بازارهای مالی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. در روز چهارشنبه، معاملات بورس به طور موقت متوقف شد تا از فروش وحشت‌زده سهام جلوگیری شود.

فراخوان اعتراضات مسالمت‌آمیز

اوزگور اوزل، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) که امام‌اوغلو عضو آن است، در سخنرانی خود در تجمع مقابل شهرداری از هواداران خواست تا بدون توسل به خشونت، برای دفاع از حقوق خود به خیابان‌ها بیایند. منصور یاواش، شهردار آنکارا و یکی دیگر از چهره‌های برجسته مخالفان، نیز به این تجمع پیوست و از همه احزاب مخالف خواست تا در برابر «بی‌عدالتی‌ها» متحد شوند.

درگیری‌ها و اقدامات پلیس

پلیس در استانبول گروهی از جوانان را که قصد داشتند با عبور از موانع به سمت میدان تقسیم حرکت کنند، متوقف و برای متفرق کردن آن‌ها از اسپری فلفل استفاده کرد. سرایت به شهرهای دیگردر آنکارا نیز پلیس با استفاده از گاز اشک‌آور و ماشین‌های آب‌پاش تلاش کرد تظاهرات‌ها را سرکوب کند. اعتراضات همچنین به شهرهای آدانا و ازمیر گسترش یافت. وزارت کشور ترکیه اعلام کرد که در جریان درگیری‌ها در استانبول ۶ افسر پلیس زخمی شده‌اند.

پاسخ دولت

مقامات دولتیاتهامات مبنی بر سیاسی بودن این بازداشت‌ها را رد کرده و مدعی هستند که دادگاه‌ها به طور مستقل عمل می‌کنند. عمر چلیک، سخنگوی حزب حاکم «عدالت و توسعه» ادعاهای مخالفان مبنی بر سازمان‌دهی بازداشت‌ها توسط دولت را تکذیب کرد و گفت: «وظیفه یک سیاستمدار پیگیری روند قضایی است. هیچ‌کدام از ما اطلاعاتی درباره محتوای پرونده نداریم.»او همچنین اتهام حزب CHP مبنی بر اینکه این بازداشت‌ها نوعی «کودتا» است را رد کرد و افزود: «نام حزب ما و رئیس‌جمهور ما تنها با دموکراسی پیوند دارد.»

اظهارات اردوغان

اردوغان در اولین اظهارات خود درباره این موضوع، مخالفان را متهم کرد که به اتهامات قضایی با شواهد یا استدلال قانونی پاسخ نمی‌دهند. او گفت: «مخالفان به جای پاسخگویی به اتهامات، موضوع را به شعارهای سیاسی تقلیل می‌دهند و با تحریک هواداران خود، افکار عمومی را فریب می‌دهند.»

زمان‌بندی حساس

با این حال، آنچه باعث تقویت شائبه‌ها شده این است که بازداشت امام‌اوغلو تنها چند روز پیش از اعلام نامزدی او به عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری حزب CHP در انتخابات مقدماتی روز یکشنبه رخ داده است.

اتهامات علیه امام‌اوغلو

دادستان‌ها امام‌اوغلو را به سوءاستفاده از قدرت برای کسب منافع مالی، از جمله تخصیص نادرست قراردادهای دولتی، متهم کرده‌اند. در تحقیقی جداگانه، او همچنین به ارتباط با حزب کارگران کردستان (PKK)، که از سوی ترکیه و متحدانش به عنوان سازمان تروریستی شناخته می‌شود، متهم شده است. هنوز مشخص نیست که بازجویی از او چه زمانی آغاز می‌شود، اما او می‌تواند تا چهار روز بدون اتهام رسمی در بازداشت بماند. تحلیلگران معتقدند در صورت اتهام رسمی به ارتباط با PKK، او ممکن است از سمت خود برکنار شده و با یک «شهردار معتمد» جایگزین شود. امام‌اوغلو در سال ۲۰۱۹ با پیروزی در انتخابات شهرداری استانبول، ضربه بزرگی به اردوغان و حزبش وارد کرد. پس از تلاش حزب حاکم برای ابطال نتایج به دلیل ادعای بی‌نظمی، انتخابات تکرار شد و او بار دیگر پیروز شد.

منبع: فارس