حافظه صفحات زمین: رازهای نهفته در پوسته زمین
رکنا: صفحات زمین حافظه دارند! تحقیقات جدید نشان می‌دهد که تغییرات ترکیب سنگ‌های بازالتی در منطقه زون گذار، ناشی از فرآیندهای زمین‌ساخت باستانی، می‌تواند مسیر و سرعت صفحات فرورانش را تحت تأثیر قرار دهد.
به گزارش رکنا، پژوهش‌های تازه نشان می‌دهد که تغییر در ساختار سنگ‌های صفحات اقیانوسی می‌تواند به طور قابل توجهی بر سرعت و مسیر حرکت این صفحات هنگام فرو رفتن در گوشته زمین اثر بگذارد. این تغییرات مرتبط با فرآیندهای زمین ساختی باستانی هستند.
*زمین‌ساخت صفحه‌ای مطالعه‌ای در مقیاس وسیع روی سنگ‌کره زمین* و حرکات آن است.
براساس گزارش اس تی دی، در عمق ۴۱۰ تا ۶۶۰ کیلومتری سطح زمین، منطقه‌ای به نام زون گذار (MTZ) وجود دارد. این منطقه لایه‌ای مرزی است که مواد را به اعماق سیاره هدایت می‌کند. صفحات فرورانش که به زیر دیگر صفحات زمین فرو می‌روند، با تراکم بالایی از سنگ‌های بازالت در این منطقه برخورد می‌کنند، که این موضوع سرعت حرکت صفحات را کاهش داده یا حتی کاملاً متوقف می‌کند.
سنگ بازالت، یک نوع سنگ سخت، سیاه و دانه‌ریز آتشفشانی است که حاصل فعالیت‌های آتشفشانی به شمار می‌رود.
پیدایش مخازن سنگ‌های بازالت
یک گروه بین‌المللی از زلزله‌شناسان تحت رهبری دانشگاه ساوث‌همپتون شواهدی را درباره وجود یک زون گذار بسیار ضخیم ارائه دادند. این ضخامت تنها با ترکیب سنگ بازالت قابل توضیح است، که نشان می‌دهد بعضی مناطق ممکن است کل صفحات اقیانوسی دارای مقدار زیادی سنگ بازالت باشند.
این تحقیق به درک بهتری از فرآیند فرورانش صفحه‌ای منجر شده است. در این فرآیند مواد سطحی و عناصر فرار به اعماق زمین بازیافت می‌شوند. چنین عملی به حفظ ثبات بلندمدت آب و هوا، تعادل جو و امکان زندگی روی سیاره زمین کمک می‌کند.
این پژوهش پیشرو بخشی از پروژه مواد فرار آنتیل کوچک‌تر (VoiLA) است، که در آن تیم تحقیقاتی ۳۴ لرزه‌سنج را در کف اقیانوس زیر منطقه آنتیل کوچک‌تر نصب کردند.
*آنتیل کوچک‌تر، منطقه‌ای در دریای کارائیب و شمال ونزوئلا* است.
دکتر کاترین ریچرت، دانشیار پیشین دانشگاه ساوث‌همپتون و عضو فعلی مؤسسه اقیانوس‌شناسی وودز هول اظهار داشت که این اولین بار است یک آزمایش لرزه‌نگاری کف اقیانوس در چنین مقیاس بزرگی در منطقه فرورانش اقیانوس اطلس انجام می‌شود.
وی اضافه کرد: ما از کشف یک زون گذار بسیار ضخیم در گوشته زمین زیر آنتیل‌ها حیرت‌زده شدیم. این بخش ممکن است یکی از ضخیم‌ترین مناطق زون گذار شناسایی‌شده در جهان باشد.
با اینکه دریای کارائیب بخاطر سواحل زیبا و آفتابش مشهور است، اکنون به یک عرصه مهم در زمین‌شناسی نیز بدل شده است.
حافظه صفحات زمین و جریان‌های همرفت گوشته
دکتر نیک هارمون، دانشیار پیشین دانشگاه ساوث‌همپتون و عضو فعلی مؤسسه اقیانوس‌شناسی وودز هول می‌گوید: تصور اینکه زمین‌ساخت صفحه‌ای نوعی حافظه دارد، بسیار جالب است. این حافظه ممکن است بر نحوه هدایت همرفت گوشته زمین و ترکیبات مواد در داخل زمین توسط صفحات تأثیرگذار باشد.
*همرفت گوشته زمین* ناشی از جریان‌های انتقال گرما از مرکز سیاره به سطح آن است.
دکتر شوسونگ یانگ، نویسنده ارشد این تحقیق و محقق پیشین دانشگاه ساوث‌همپتون و عضو فعلی دانشگاه میامی تأکید کرد: نمی‌توان ناهمگونی ترکیبی موروثی صفحات اقیانوسی در حال فرورانش را نادیده گرفت. این عامل ممکن است به طور قابل توجهی بر سرنوشت نهایی این صفحات در اعماق زمین اثر بگذارد.
این پژوهش در مجله Nature منتشر شده است.
-
فیلم/گاف‌های بامزه تا سوتی‌های تاریخی در پشت صحنه قهوه تلخ
ارسال نظر