شاخص CPI چیست و چه کاربرد دارد؟

به گزارش رکنا، همه ما بارها و بارها صحبت هایی درباره ی تورم شنیده ایم. در این مقاله و سایر مقالات مربوطه قصد داریم با مفهوم تورم و اثرات آن آشنا شویم. در این مقاله به بررسی یکی از شاخص های تورم که قیمت مصرف کننده نام دارد، می پردازیم.

شاخص قیمت مصرف کننده همان افزایش یا کاهش قیمت خدمات و کالاهایی هست که در طول روز خریداری می کنیم. در واقع این شاخص ملموس ترین و مردمی ترین شاخص تورمی است که با بررسی خانوار ها محاسبه می شود.

شاخص CPI (سی پی آی) چیست؟

شاخص قیمت مصرف کننده (Consumer Price Index) اندازه گیری ماهانه قیمت کالاها و خدمات در ایالات متحده است. این شاخص تورم (افزایش قیمت ها) و کاهش تورم (کاهش قیمت ها) را گزارش می کند. هر دو این موارد می توانند به اقتصاد سالم آسیب بزنند.

فدرال رزرو تغییرات قیمت ها را برای اطمینان از پایدار ماندن رشد اقتصادی بررسی می کند. فدرال رزرو از ابزارهای سیاست پولی برای مداخله در صورت تشخیص تورم یا کاهش تورم بیش از حد استفاده می کند.

در تعریف دقیق تر Consumer Price Index محاسبه ی تغییرات قیمت کالا ها و خدماتی است که خانوار مصرف می کند.

شاخص CPI اندازه گیری است که توسط اقتصاددانان برای ردیابی تغییرات قیمت در یک سبد معمولی از کالاها و خدماتی که مصرف کنندگان شهری خریداری می کنند، استفاده می کنند.

اداره آمار کار (BLS)  شاخص قیمت مصرف کننده را با در نظر گرفتن میانگین وزنی هزینه یک سبد کالا در یک ماه معین و تقسیم آن بر هزینه وزنی همان سبد در ماه قبل محاسبه می کند.

اصطلاح CPI و inflation اغلب به جای یکدیگر استفاده می شوند زیرا تورم درصد افزایش یا کاهش CPI در یک دوره زمانی معین است.

CPI چگونه کار می کند؟

شاخص CPI (قیمت مصرف کننده) نشان دهنده قیمت های مقطعی از کالاها و خدماتی است که معمولاً توسط خانوارهای شهری خریداری می شود. این مقطع نشان دهنده حدود 93 درصد از جمعیت ایالات متحده است و در نمونه ای متشکل از 14500 خانواده و 80000 قیمت مصرف کننده محاسبه می شود.

کارکرد شاخص CPI

دسته بندی مواردی که در این شاخص مورد نظر قرار می گیرد در زیر آمده است:

    غذا

    انرژی (شامل بنزین)

    کالاها (شامل دارو و خودرو)

    مسکن

    مراقبت های بهداشتی

    حمل و نقل

    سایر هزینه ها

مسکن (که توسط BLS “سرپناه” نامیده می شود) بالاترین رده وزنی در محاسبه CPI است. سرپناه از مفهوم «معادل اقامتگاه اصلی مالک» (OER) استفاده می‌کند، که مبلغی است که صاحبان خانه برای اجاره خانه‌شان بدون اثاثیه، بدون خدمات آب و برق دریافت می‌کنند. BLS برای جمع آوری این اطلاعات، هر سال یک ششم داده ها را جایگزین می کند.

CPI می تواند به دلیل پایین بودن اجاره بها، حتی زمانی که قیمت مسکن بالا است، یک تورم کاذب پایین ارائه دهد. اجاره‌های پایین می‌تواند ناشی از اجاره‌کنندگان کمتر و افزایش مسکن خالی باشد زیرا نرخ‌های بهره پایین باعث خرید بیشتر خانه‌ها می‌شود و همین موضوع باعث کاهش جمعیت مستاجرین می شود.

در عین حال، قیمت مسکن به دلیل افزایش فعالیت بازار ممکن است افزایش یابد. به همین دلیل است که CPI در مورد تورم دارایی در طول حباب مسکن در سال 2005 هشدار نداد.

در مقابل، افزایش نرخ بهره ممکن است منجر به کاهش خریداران در بازار و کاهش قیمت مسکن شود و با رقابت بیشتر مردم برای آپارتمان ها، اجاره بها افزایش می یابد.

در زیر به معرفی شاخص core CPI می پردازیم که مشابه شاخص CPI است.

 Core CPI دو دسته از کالاهایی که نوسانات شدید دارند را در محاسبه ی شاخص اندازه گیری نمی کند این دو دسته از کالا ها عبارتند از :

    مواد غذایی

    کالاهای انرژی (نفت و بنزین)

 این محصولات به طور مداوم در بازار کالا معامله می شوند. معامله گران می توانند بر اساس اخباری مانند جنگ در کشورهای تولیدکننده نفت یا خشکسالی قیمت ها را افزایش یا کاهش دهند. CPI اغلب این نوسانات قیمت را در نتیجه منعکس می کند.

در مقابل core CPI مشکل قیمت های بی ثبات غذا و انرژی را با حذف آنها حل می کند. فدرال رزرو در گذشته هنگام تصمیم گیری برای افزایش نرخ وجوه بانکی (نرخ بهره برای وام های یک شبه بین بانک ها) CPI اصلی را در نظر گرفته است. CPI اصلی مفید است زیرا قیمت‌های غذا، نفت و گاز نوسان دارند. (مطالعه ی منبع اصلی)

تاثیر شاخص CPI بر فدرال رزرو

فدرال رزرو از CPI برای تعیین اینکه آیا سیاست های اقتصادی برای جلوگیری از تورم نیاز به اصلاح دارند یا خیر استفاده می کند. وقتی تشخیص می دهد که نرخ تورم بسیار بالاست، از سیاست پولی انقباضی برای کاهش رشد اقتصادی استفاده می کند. فدرال رزرو با اعمال سیاست های انقباضی نقدینگی را به سمت بانک ها می آورد .

از طرفی اگر شاخص قیمت مصرف کننده به طور چشمگیری کاهش پیدا کند باعث می شود سیاست های بانک مرکزی انبساطی تر شود.

تاثیر شاخص CPI بر مسکن و سرمایه گذاری

مالکان از پیش بینی CPI برای تعیین افزایش اجاره بها در قراردادها استفاده می کنند. افزایش CPI می تواند قیمت اوراق قرضه را نیز کاهش دهد. سرمایه گذاری های با درآمد ثابت در طول تورم ارزش خود را از دست می دهند. (مطالعه ی بیشتر)

سرمایه گذاران برای جبران کاهش ارزش، بازدهی بالاتری را در این سرمایه گذاری ها طلب می کنند. این تقاضاهای بازدهی می‌تواند نرخ بهره را افزایش دهد، که پس از آن، هزینه‌های کسب‌وکارهایی را که برای توسعه وام قرض می‌کنند، افزایش می‌دهد.

مزایای شاخص CPI

CPI نرخ تورم را که یکی از بزرگترین تهدیدها برای اقتصاد سالم است، اندازه گیری می کند.

اگر درآمدتان با افزایش قیمت ها هماهنگ نباشد، تورم استاندارد زندگی شما را از بین می برد و هزینه زندگی شما در طول زمان افزایش می یابد.

نرخ تورم بالا می تواند به اقتصاد آسیب برساند. همه چیز هزینه بیشتری دارد، بنابراین تولیدکنندگان کمتر تولید می کنند و ممکن است مجبور شوند کارگران را اخراج کنند.

شاخص قیمت مصرف کننده به ما کمک می کند بتوانیم وضعیت پیش رو و هر کدام از عوامل فوق را پیش بینی کنیم و بتوانیم خود را برای آن ها آماده کنیم.