توافق رسمی با افغانستان بر سر حقابه هیرمند / بازنگری در طرح احیای دریاچه ارومیه

به گزارش رکنا"علی‌اکبر محرابیان" در نشست خبری با اهالی رسانه که به مناسبت گرامیداشت روز خبرنگار در ساختمان ستادی وزارت نیرو برگزار شد، با بیان اینکه در حال حاضر در پیک مصرف برق هستیم، اظهار کرد: در سال گذشته حدود 15 هزار مگاوات ناترازی داشتیم که اگر اقدامی صورت نمی‌گرفت با رشد سالانه انرژی، این رقم ناترازی به 20 هزار مگاوات می‌رسید.

حدود 21 استان امسال درگیر سیل شدند

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بدون برق تصور زندگی سخت است، تابستان امسال را تابستانی گرم عنوان و اضافه کرد: متوسط دمای تابستان امسال 38 درجه سانتی‌گراد است که سال گذشته 1.1 درجه کمتر از این مقدار بود. این در حالی است که به ازای هر درجه افزایش دما 1500 مگاوات به مصرف برق کشور اضافه می‌شود.

محرابیان با تقدیر از عملکرد صنعت برق کشور گفت: امسال صنعت برق در دو جبهه "تامین و توزیع برق کشور" و "اقدامات عملیاتی در مناطق سیل‌زده" فعالیت داشت. حدود 21 استان کشور امسال درگیر سیل شدند و تلاشگران صنعت برق همزمان مشغول تامین برق پایدار کشور و خدمات‌رسانی به مناطق سیل‌زده بودند.

وزیر نیرو با اشاره به برنامه‌های وزارت نیرو در راستای مدیریت مصرف، اظهار کرد: از اواخر شهریور 1400 اتاق فکر با حضور متخصصان، کارشناسان، شرکت‌های دانش بنیان و غیره یک برنامه 100 اقدامی تدوین و تصویب شد که این برنامه به عنوان سند همکاری و میثاقی با صنعت برق کشور بود.

ظرفیت تولید برق کشور افزایش یافت

وی افزایش ظرفیت تولید برق کشور، استفاده از ظرفیت‌های موجود در نیروگاه‌ها و مدیریت مصرف را از مهم‌ترین محورهای برنامه 100 اقدامی وزارت نیرو دانست و افزود: متوسط عملکرد افزایش تولید برق در دولت‌های یازدهم و دوازدهم 2067 مگاوات بود، در حالی که در دولت سیزدهم 6000 مگاوات برای تابستان امسال وعده داده شده که از این مقدار 4200 مگاوات آن وارد مدار شده و حدود 1800 مگاوات نیز طی روزهای آینده و تا پایان مدت یک‌ساله به شبکه برق متصل خواهد شد.

به گفته وزیر نیرو، عمر شبکه انتقال برق کشور بالا بوده و نیازمند اقدامات اصلاحی است؛ البته بخشی از این شبکه جوان و بخشی نیز پیر است که این موضوع برای سال جدید یکی از اولویت‌های مهم وزارتخانه خواهد بود.

محرابیان با بیان اینکه نقطه ایده‌آل مدیریت مصرف زمانی است که هم مردم رضایت کافی داشته باشند و هم تامین برق آنها به صورت کامل انجام شود، گفت: امسال در بخش خانگی هیچ محدودیتی اعمال نشد و خاموشی صفر بود، چرا که رضایت مردم در صدر اولویت‌ها است.

وی با اشاره به کنترل مصرف برق ادارات نیز عنوان کرد: با انجام اقدامات مختلف از جمله تغییر ساعت کاری دستگاه‌های دولتی، استفاده از مولدهای برق در کشور و تنظیم درجه حرارت توانستیم 30 درصد در مصرف برق این حوزه صرفه‌جویی کنیم.

این مقام مسئول با بیان اینکه حماسه‌ای ویژه در بخش خانگی اتفاق افتاد، گفت: در بخش خانگی، حدود 40 درصد مشترکان به عبارتی حدود 11 میلیون نفر مصرف برق خود را نسبت به سال گذشته کاهش داده و صرفه‌جویی کردند.

حدود 630 هزار واحد صنعتی در کشور وجود دارد

وزیر نیرو با بیان اینکه در کشور حدود 630 هزار واحد صنعتی داریم، از تامین برق 580 هزار واحد صنعتی خبر داد و افزود: حدود 50 هزار واحد تولیدی در شهرک‌های صنعتی مختلف کشور تنها 12 ساعت در شبانه روز محدودیت داشتند که این برنامه محدودیت نیز با نظم و انضباط مناسبی همراه بود.

به گفته وی حدود 400 واحد صنایع انرژی‌بر نیز طبق الگویی که خودشان تعیین کردند، تامین برق شدند.

وی با اشاره به موضوع آب و خشکسالی، خاطرنشان کرد: کشور ایران در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار دارد، به‌طوری‌که متوسط بارش باران در شرایط نرمال 250 میلی‌متر بوده و در سال 1401 بارش باران به میزان 202 میلی‌متر رسیده که حدود 17 درصد کمتر از حد نرمال است.

سرانه آب تجدیدپذیر به 1200 مترمکعب رسیده است

به گفته محرابیان، سرانه آب تجدیدپذیر در طول 50 سال گذشته برای هر ایرانی 6500 مترمکعب بوده که امروز به دلیل رشد جمعیت و کاهش بارش‌ها به رقم 1200 مترمکعب رسیده است.

وزیر نیرو با بیان اینکه سیاست‌ها و برنامه‌های دولت مردمی در حوزه آب به دو محور "مدیریت مصرف و افزایش بهره‌وری" و "طرح‌های توسعه‌ای و تکمیل طرح‌های موجود" تقسیم شده، اضافه کرد: برای مثال بیشترین مصرف آب حدود 90 درصد در بخش کشاورزی است که باید با اصلاح الگوی کشت، استفاده از فناوری‌های نوین و بازچرخانی آب بتوانیم محورهای مدیریت مصرف آب و افزایش بهره‌وری را عملیاتی کنیم.

وی با اشاره به بخش آب شرب، افزود: کاهش تلفات، اصلاح شبکه، فرهنگ‌سازی و غیره از مهم‌ترین محورهای برنامه‌های وزارت نیرو برای این حوزه در سال جدید است.

محرابیان با اشاره به طرح‌های توسعه‌ای بخش آب، گفت: جهاد آبرسانی به عنوان بزرگترین پروژه عمرانی کشور در تمام استان‌ها در حال اجرا بوده که در مدت زمان 30 ماه به اتمام خواهد رسید.

در بخش آب نیازمند حکمرانی موثر هستیم

وزیر نیرو با بیان اینکه در بخش آب نیازمند حکمرانی موثر هستیم، اظهار کرد: مشارکت ذینفعان، شفافیت، قانون و عدالت مهم‌ترین محورهایی هستند که می‌توان از این طریق حکمرانی موثری در بخش آب ایفا کرد.

وی با بیان اینکه زمان زیادی صرف ارائه مدل ارتقای حکمرانی موثر در بخش آب شده است، ادامه داد: جلسات مختلفی را با حضور متخصصان، کارشناسان، اساتید دانشگاه و مدیران این حوزه برگزار کردیم که آئین‌نامه را تدوین و هم اکنون این آیین‌نامه در انتظار تصویب شورای عالی آب است.

وزیر نیرو با اشاره به موضوع دیپلماسی آب و انرژی، خاطرنشان کرد: سیاست‌های دولت سیزدهم، توسعه مبادلات با کشورهای همسایه بوده و طی این مدت اقدامات بسیار خوبی در این زمینه صورت گرفته است.

وی تاکید کرد: همه تلاش‌ خود را به‌کار می‌بندیم تا حقوق ملت ایران ایفا شود.

وزیر نیرو در پاسخ به پرسش خبرنگاران مطرح کرد:

بازنگری در طرح احیای دریاچه ارومیه

محرابیان در پاسخ به  به این پرسش که آیا می‌توان گفت طرح‌های به اجرا درآمده برای احیای دریاچه ارومیه شکست خورده است، اظهار کرد: نمی‌توانیم بگوییم این طرح‌ها شکست خورده، چه بسا اگراین طرح‌ها اجرایی نمی‌شد، کسری منابع آب بیش از این بود، در عین حال معتقدیم طرح احیا و تعادل بخشی به اصلاحاتی نیاز دارد و یکی از مهم‌ترین ضرورت‌های آن مردمی سازی طرح است.

وزیر نیرو تاکید کرد: محور موفقیت هر طرح مردم هستند و اگر بتوانیم آگاهی مردم را در این باره بالا ببریم، می‌توانیم امیدوار باشیم طرح‌های مورد نظر به موفقیت برسد.

وی با اشاره به مدیریت آب چاه‌های کشاورزی و نیز نصب کنتورهای هوشمند خاطرنشان کرد: امیدواریم با توجه به این چند محور و ارتقای حکمرانی آب بتوانیم مدیریت بهتری بر منابع و مصارف آب اعمال کنیم.

3 ویژگی طرح عظیم آبرسانی غدیر

وزیر نیرو همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره اجرای طرح عظیم آبرسانی غدیر در استان خوزستان خاطرنشان کرد: تأمین آب شرب سالم و مطمئن به خصوص برای مناطقی که دچار تنش آبی هستند، در اولویت کاری ما قرار دارد، در استان خوزستان با دو مشکل در کمیت و کیفیت آب مواجه بودیم، به مناطق جنوبی استان خوزستان آب کافی نمی‌رسید و یا آب از سد کرخه و کارون تأمین می‌شد که به دلیل برخی مشکلات مانند آلاینده‌های شهری از کیفیت مناسب برخوردار نبود.

وی با اشاره به حضور نخستین سفر استانی دولت که به استان خوزستان صورت گرفت، اضافه کرد: در این سفر طرحی به رئیس‌جمهوری ارائه شد که سه ویژگی داشت، اول این که کمیت آب منطقه برای 25 سال تضمین می‌شد، دوم کیفیت آب به بالاترین سطح کیفیت آب کشور که نمونه آن آب سد دز است، می‌رسید و سوم طرح در حداقل زمان ممکن اجرایی شده و به بهره‌برداری می‌رسید.

محرابیان با اشاره به این که علاوه بر پروژه آبرسانی غدیر طرح‎های دیگری نیز برای آبرسانی به شهرها و روستاهای استان خوزستان در برنامه و در دست اجرا قرار دارند، ابراز امیدواری کرد با بهره‌برداری از این طرح‌ها، وضعیت پایداری آب خوزستان به حد مطلوب برسد.

بازنگری در آئین‌نامه نحوه تعیین تعرفه مشترکان برق

وزیر نیرو در این نشست خبری، همچنین بازنگری در نحوه تعیین تعرفه مشترکان پرمصرف را مورد اشاره قرار داد و گفت: بر اساس قانون بودجه سال1400 پیش‌بینی کردیم مشترکانی که دارای مصارف بالای الگو هستند، بابت مصارف مازاد خود از یارانه انرژی برخوردار نباشند.

وی تدابیر بازدارنده اعمال‌شده را در جهت تعدیل مصارف بی‌رویه انرژی در کشور آنهم از سوی اقلیتی از مشترکان عنوان کرد و افزود: برنامه کلی این است که دستان پرمصرف‌ها در جیب مشترکان کم‌مصرف نباشد.

محرابیان همچنین ارتقای فرهنگ و دانش عموم مردم نسبت به الگو و نحوه صحیح مصرف را از دیگر اقداماتی دانست که در این رابطه مورد توجه قرارداشته است و تأکید کرد: امروز شاهد ارتقای ویژه‌ای در سطح آگاهی مردم نسبت به مدیریت مصرف هستیم.

وزیر نیرو در عین حال از تصویب و اعمال اصلاحاتی در آئین‌نامه نحوه تعیین تعرفه مشترکان برق در کمیسیون‌های مربوطه خبر داد و اضافه کرد: آئین‌نامه جدید نیز به زودی به تصویب هیئت دولت خواهد رسید.

وی در این باره توضیح داد: مصارف انرژی برخی مشترکان مانند برخی سفارتخانه های خارجی عجیب وغریب است و شاید اساساً نیز تمایل نداشته باشند دستشان در جیب مردم باشد، بر همین اساس نیاز است اصلاحاتی در آئین‌نامه مورد توجه قرار گیرد.

سرمایه گذاری در برق سودآور می‌شود

وزیر نیرو در پاسخ به پرسشی درباره سرمایه‌گذاری در صنعت برق، خاطرنشان کرد: در سال 1400 با ناترازی حداقل به میزان 15 هزار مگاوات روبه به رو بودیم که این ناترازی سال به سال رو به افزایش است، بر همین اساس نیز افزایش ظرفیت 35 هزار مگاواتی نیروگاهی در دستور کار قرار گرفته که 10 هزار مگاوات آن به احداث نیروگاه‌های اختصاصی صنایع، 10 هزار مگاوات توسعه نیروگاه‌های تجدید پذیر و 10 هزار مگاوات به افزایش ظرفیت نیروگاه‌های دولتی اختصاص دارد.

محرابیان با اشاره به این که این پروژه‌ها در مراحل اولیه پیشرفت خود قرار دارند، خاطرنشان کرد: در بخش نیروگاه‌های دولتی تا کنون 4200 مگاوات به بهره‌برداری رسیده است و امیدواریم تا پایان نیمه نخست سال 1200 مگاوات دیگر هم به بهره‌برداری برسد. دراین رابطه زمان بهره‌برداری سایر طرح‌ها نیز مشخص است.

وی ادامه داد: احداث 6000 مگاوات از نیروگاه‌های صنایع نیز شروع شده که در این رابطه نیروگاه سمنان هم‌اکنون با شبکه سنکرون شده و امیدواریم تا پایان سال دو نیروگاه کلاس F فولاد مبارکه نیز به بهره‌برداری برسد.

پیگیری تامین مالی صنعت برق از صندوق توسعه ملی

وزیر نیرو احداث نیروگاه را برای صنایع سودآور عنوان کرد و افزود: تولید برق برای صنایع بزرگ می تواند حتی سودآورتر از تولید محصولات آن‌ها باشد، ما تجربه موفق بورسی کردن صنعت سیمان را در صنعت برق اجرایی خواهیم کرد و با اطمینان می‌گویم سرمایه‌گذاری در صنعت برق پرسود خواهد بود.

وزیر نیرو در این رابطه تصریح کرد: صندوق توسعه ملی در این رابطه به وظایف خود عمل نکرده و به دلیل عملکرد یکی دو نیروگاه از وظایف خود در زمینه تأمین منابع برای سرمایه‌گذاری در صنعت برق سرباز می‌زند.

وی با تأکید بر این که بدون ایجاد ظرفیت‌های جدید در صنعت برق نمی‌توان شاهد رشد دیگر صنایع بود، ادامه داد: با حمایت دولت، سرمایه‌گذاری از محل صندوق توسعه ملی باید ادامه یابد.

محرابیان ادامه داد: توسعه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر نیز سیاست دولت است، مصوبات خوبی در این رابطه گرفته‌ایم و چندی پیش یک مناقصه سراسری در این رابطه برگزار شد.

اجرای پروژه مطالعاتی بهره‌برداری از آب‌های ژرف در سیستان

وزیر نیرو درباره توسعه آب‌های ژرف با بیان اینکه با افراط و تفریط در موضوع بهره‌برداری از آب‌های ژرف مخالف هستیم، گفت: در این باره نباید افراط و تفریط صورت گیرد. شورای راهبری بهره‌برداری از آب‌های ژرف با حضور معاونت فناوری ریاست جمهوری، موسسه تحقیقات آب و شرکت مهندسی مدیریت آب و فاضلاب کشور در این رابطه فعال بوده و هم‌زمان با پیشبرد طرح‌های مطالعاتی، پروژه تحقیقاتی استحصال آب ژرف در سیستان اجرایی می‌شود.

وی اضافه کرد: حفظ محیط‌زیست برای ما یک اصل است و در این رابطه به شرایط زیست‌محیطی، اقتصادی، علمی و سایر جنبه‌ها حتماً توجه می‌کنیم.

طرح‌های توسعه مسکن باید با توجه به منابع آب اجرایی شوند

محرابیان درباره طرح‌های توسعه افقی شهرها با توجه به محدودیت منابع انرژی گفت: تأمین زیرساخت طرح‌های مسکن را از وظایف خود می‌دانیم و بر این اساس برق را به صورت نامحدود تأمین می‌کنیم، فاضلاب را نیز به همین شکل با توجه به مباحث زیست‌محیطی پیش خواهیم برد، اما در مورد آب طرح‌های توسعه باید با توجه به منابع آب شروع شوند.

وزیر نیرو سنکرون برق ایران و روسیه را با توجه به تفاوت اقلیم ایران و روسیه بازی برد-‌برد دانست و اظهار کرد: در ماه‌های گذشته تست سنکرون موفقی انجام شد، در عین حال پروژه‌هایی در دستور کار ایران، آذربایجان و روسیه قرار دارد که با اجرای آن‌ها، سنکرون انجام خواهد شد.

توافق رسمی با افغانستان بر سر حقابه هیرمند

وی همچنین درباره آخرین وضعیت پیگیری حقا‌به ایران از هیرمند تصریح کرد: ما در سال‌های گذشته بر اساس رصد ایستگاه‌ها ۵۰ کیلومتر در بند کمال خان سازه الحاقی ساخته شد است که آب را از هیرمند به منطقه‌ای بیابانی به نام گود زره منحرف کرده و نه‌ تنها ایران که افغان‌های مرزنشین با ایران را از این آب محروم می‌کند.

وی با اشاره به این که تنها در پائیز و زمستان گذشته 900 میلیون مترمکعب آب به سمت منطقه بیابانی  گود زره رهاسازی شده است، افزود: طرف افغان امروز پذیرفته و رسماً اعلام کرده اجازه نخواهد داد از این پس یک قطره آب به سمت گود زره رهاسازی شود و ایران در بارش‌ها و سیلاب‌های آتی می‌تواند حقابه خود را دریافت کند.

وزیر نیرو ابراز امیدواری کرد با پذیرش غلط بودن احداث سازه، هیئت حاکمه افغانستان به  قول رسمی که برای رهاسازی حقابه ایران داده است پایبند باشد.

محرابیان همچنین در پاسخ به پرسشی ضمن قدردانی از هماهنگی خوب وزارت نفت و شرکت پالایش فرآورده‌های نفتی گفت: جلسات وزارت نیرو و نفت برای هماهنگی و تأمین سوخت زمستان استمرار دارد.

وی درباره دلیل انتخاب وزارت نیرو به عنوان وزارتخانه برتر مجموعه دولت نیز یادآور شد: وزارت نیرو یک مجموعه خدمت رسان است، ما تلاش می کنیم این خدمت‌رسانی به نحوه شایسته و در خور شان مردم ایران انجام شود.