منشأ ارز دیگر اهمیتی ندارد/ کلید مشکلات کشور فقط قیمت دلار و میزان ارز در کشور نیست

به گزارش رکنا، بر اساس بخشنامه جدید بانک مرکزی که با هدف مقابله با نوسانات ارزی به صرافی‌ ها ابلاغ شده است از این پس صرافی‌ ها می‌ توانند ارز اسکناس صادرکنندگان را با نرخ توافقی بخرند و بدون محدودیت به متقاضیان ارز بفروشند. همچنین به گفته مدیر اداره صادرات بانک مرکزی، تمام اشخاص حقیقی و حقوقی با اظهار ارز در گمرک می توانند بدون محدودیت اسکناس وارد کشور کنند، ضمن اینکه از معافیت مالیاتی برخوردار شوند. این دستورالعمل ها به امید افزایش میزان عرضه دلار در بازار آزاد و کاهش قیمت دلار صادر شده است.

آیا این اقدامات آیا می تواند به کاهش قیمت دلار بیانجامد؟ چرا برغم همه تلاش‌ های بانک مرکزی نرخ دلار آزاد همچنان بالاتر از نرخ بانکی است؟

در این خصوص گفتگوی رکنا با علی اصغر سمیعی زفرقندی، کارشناس بازار ارز را بخوانید:

منشأ ارز دیگر اهمیتی ندارد

سمیعی در ابتدا گفت: پیش از این نیز بر ارزهایی که وارد کشور می شد مالیاتی تعلق نمی گرفت و هیچ زمانی مالیاتی از واردکننده ارز دریافت نمی شد. مالیات را بر درآمد اخذ می کنند. در دوره ای مانع ورود ارز به کشور می شدند و آن را قاچاق محسوب می کردند، ولی جدیدا اعلام شده است که تمام اشخاص حقیقی و حقوقی با اظهار ارز در گمرک می توانند بدون محدودیت اسکناس وارد کشور کنند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا منشأ ارز باید مشخص باشد یا نه، گفت: این نکته بسیار مهمی است که منشأ ارز دیگر اهمیتی ندارد. باید از آقایان سوال کرد چگونه یک روز موضوعی را به طور کلی رها می کنند و یک روز دیگر سخت می گیرند. ما هیچ درکی از این اقدامات نداریم. آنچه مشخص است این است که اگر به طور واقعی و بدون محدودیت دستورالعمل های جدید بانک مرکزی اجرا شود، می توان نسبت به تغییراتی در بازار ارز امیدوار بود. برای مثال از صاحب ارز نخواهند که برای مدتی ارز خود را سپرده کند. در این صورت مردم و تجار نیز اعتماد کرده و ارز خود را وارد کشور می کنند.

هنوز ابهامات بسیاری وجود دارد / اینگونه مداخلات در بازار موثر نیست

این کارشناس بازار ارز درباره نحوه تعیین قیمت ها گفت: قیمت ها باید در بازار عرضه و تقاضا تعیین شود، اما ظاهرا ابهامات بسیاری هنوز وجود دارد. قرار بر این است که قیمت ارز به صورت توافقی تعیین و از صادرکننده ها خریداری شود، اما از سوی دیگر قرار است از طریق بازار متشکل ارز به بعضی از صرافی های خاص فروخته شود. قرار است به قیمتی خریداری شود که سایر صراف ها نتوانند به آن قیمت بخرند. هنوز صادرکننده ها بر این باورند که معامله با صرافی ها صرف نمی کند و در بازار آزاد می توانند به قیمت بالاتری معامله کنند.

برای مثال اگر صراف بخواهد نرخ توافقی را کمتر از بازار آزاد به مشتری و فروشنده اعلام کند، مشتری ارز را به او نمی فروشد و به بازار آزاد می فروشد و اگر هم به قیمت بازار آزاد بخواهد بخرد، در زمان فروش اگر بخواهد با مختصر سودی هم به مشتری و خریدار بفروشد، مشتری نمی خرد. زیرا صراف هم ارز را به قیمت آزاد می فروشد و هم از مشتری مدارک می خواهد و محدودیت سالانه دو هزار یورو را هم اعمال می کند.

بنابراین مشتری ترجیح می دهد بدون محدودیت با دلال معامله کند بدون اینکه هیچ مدرکی ارائه کند و یا سقف خرید و فروشی وجود داشته باشد و از سهمیه سالانه خود نیز استفاده نمی کند.

این است که این گونه مداخلات در بازار موثر نیست و بهتر است اجازه داده شود صرافان به روش خود و تحت نظارت نهادهای نظارتی و بانک مرکزی، بازار را اداره کنند.

تورم مانند ماری از سوراخ دیگری بیرون می آید و شروع به گزیدن مردم می کند

وی افزود: لذا هیچکدام از این دستورالعمل ها راه حل نهایی محسوب نمی شود. راه حل این است که بازار آزاد شود. بانک مرکزی ضمن نظارت اجازه دهد عرضه و تقاضای واقعی قیمت ها را تعیین کند. اگر ارزی که 80 درصد آن توسط بانک مرکزی تامین می شود را بخواهیم با اقدامات دستوری کنترل کنیم، تورم مانند ماری از سوراخ دیگری بیرون می آید و شروع به گزیدن مردم می کند.

کلید مشکلات کشور فقط قیمت دلار و میزان ارز در کشور نیست که تصور کنیم با اقدامات دستوری در این حوزه می توانیم به طور کلی مشکلات کشور را حل کنیم. اقتصاد پارامترهای دیگری نیز دارد. کشور دارای مشکلات دیگری هم هست. افزایش بی رویه قیمت مسکن، خودرو، اجاره بها و کالاهای اساسی مشکلات اصلی کشور است که مردم را رنج می دهد.

مشکل اساسی کشور تورم است

سمیعی در آخر تاکید کرد: کنترل بازار ارز شاید بتواند مانع افزایش قیمت کالاهای وارداتی شود، اما نمی تواند مشکلات دیگر اقتصاد کشور را حل کند. مشکل اساسی کشور افزایش نرخ تورم است که باید برای آن به دنبال راه حل اساسی باشیم.